Η Ευρώπη «στα δυο στενά»

2' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ​Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται «στα δυο στενά», κατά τη λαϊκή έκφραση. Αποκλείεται να μην το αντιλαμβάνονται αυτό οι πολιτικές ηγεσίες των εταίρων που κρατούν τα ηνία της, καθώς βάλλεται από μέσα και υφίσταται πλήγματα απ’ έξω. Κατ’ εξακολούθηση και από δυνάμεις κάθε άλλο παρά αμελητέες. Στο εσωτερικό την κανιβαλίζουν οι πάσης φύσεως εθνικολαϊκιστές που κερδίζουν έδαφος σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Τελευταίο παράδειγμα, η Ιταλία, όπου τα κόμματα που κέρδισαν στις πρόσφατες εκλογές απειλούν τα ευρωπαϊκά θεμέλια με τορπίλες μεγάλης ισχύος. Από το εξωτερικό, βέβαια, η μεγάλη απειλή είναι οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, από τον οποίον τα πλήγματα διαδέχονται το ένα το άλλο.

Η συγκυρία αναδεικνύει τις ατέλειες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, αλλά και το γεγονός ότι έχει να διανύσει πολύ δρόμο ακόμη για να μετατραπεί σε οντότητα ενιαίας οικονομικής και εξωτερικής πολιτικής και με δική της στρατιωτική ισχύ. Παρά τις προσπάθειες που γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση, οι αντιστάσεις σε όλες σχεδόν τις χώρες είναι ισχυρές.

Ακόμη και σε εκείνες, όπως η Γερμανία, που το οικονομικό και πολιτικό συμφέρον τους είναι συνυφασμένο απολύτως με την ένωση της Ευρώπης, παρατηρούνται αυξανόμενες αντιδράσεις. Από την άλλη πλευρά, ποιος θα το φανταζόταν πριν από λίγα χρόνια ότι στις ΗΠΑ θα εκλεγόταν ένας Τραμπ και ότι η Γηραιά Ηπειρος θα κατακλυζόταν από κύματα προσφύγων και μεταναστών.

Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η πολιτική που ακολουθεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ισχυρή δόση αντιευρωπαϊσμού. Ανευ σημασίας η επισήμανση και δεν είναι δικαιολογία ότι ασκεί ακριβώς την πολιτική που είχε εξαγγείλει προεκλογικά. Σημασία έχει ότι είτε επειδή θέλει να ξηλώσει με σχεδόν ρατσιστικό ζήλο ό,τι έγινε επί προεδρίας Ομπάμα μέσα και έξω από τη χώρα του, είτε γιατί θέλει να γίνει παντοκράτορας μέσω του δόγματος «πρώτα η Αμερική», επιχειρεί να ανατρέψει πλήρως το διεθνές status quo. Και για να πετύχει τους στόχους του, ο Ντόναλντ Τραμπ επιθυμεί την πλήρη υποταγή της Ευρώπης. Χτυπάει τα συμφέροντά της, την ταπεινώνει και εκπέμπει αντιγερμανισμό για να τη διαλύσει.

Τα χτυπήματα είναι αλλεπάλληλα. Στο ΝΑΤΟ, στην κλιματική αλλαγή, στο διεθνές εμπόριο (στο θέμα των δασμών η συμπεριφορά του είναι εντελώς ταπεινωτική για τους Ευρωπαίους), στο Ιράν, στην εγκατάσταση της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, ακόμη και στις κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία και με την αμφισβήτηση της ανάγκης για νέο αγωγό φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Ο,τι κάνει έχει πολιτικό και οικονομικό κόστος για την Ευρώπη, σε σημείο που αναγκάζει και τη Βρετανία να αντιδράσει παρά την προσήλωσή της στον αγγλοσαξονικό ατλαντικό άξονα.

Από την άλλη πλευρά, όταν οι μεγαλύτερες πολιτικές δυνάμεις της Ιταλίας σήμερα δείχνουν αποφασισμένες να αμφισβητήσουν βασικές πολιτικές και οικονομικές γραμμές της ευρωπαϊκής κοινότητας, τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα, είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έστω και με τα προβλήματά της. Και όταν η ιταλική αμφισβήτηση προστίθεται σε εκείνη χωρών που οι κυβερνήσεις τους δεν διακρίνονται για τη δημοκρατικότητά τους και ακραίων πολιτικών δυνάμεων με σημαντική παρουσία σε κράτη-πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η σοβαρότητα της κατάστασης «δεν σηκώνει αστεία».

Προς το παρόν, οι ηγεσίες των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών σκέπτονται πώς θα αντιμετωπίσουν «το θηρίο» Τραμπ χωρίς να γκρεμίσουν την παραδοσιακή ευρωατλαντική φιλία. Δύσκολο το πρόβλημα, αν εκείνος αδιαφορεί για τη φιλία τους. Σκέψη πάντως θα απαιτήσει άμεσα και η Ιταλία που παίρνει την πρώτη θέση στα εσωτερικά προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το ερώτημα είναι όμως πώς θα γίνει το άλμα από τη σκέψη στη δράση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή