Οι #κοινωνίες πρέπει να προάγουν #θάρρος, #περιέργεια, #συμπόνια

Οι #κοινωνίες πρέπει να προάγουν #θάρρος, #περιέργεια, #συμπόνια

4' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον Αύγουστο του 2007, το # (hashtag) έκανε τα πρώτα του βήματα στο νέο γεναίο κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ο Chris Messina, ένας από τους πρώτους χρήστες του twitter, πρότεινε το σύμβολο αυτό ώστε τα μηνύματα που βλέπει κάθε χρήστης να μπορούν να ομαδοποιηθούν και, συνεπώς, να έχουν μεγαλύτερη συνάφεια με τα ενδιαφέροντά του.

Κι όμως, αυτό που σήμερα μοιάζει συνώνυμο με το κινητό διαδίκτυο, δεν είχε άμεση αποδοχή. «Στο Twitter δεν άρεσε καθόλου η ιδέα, αλλά οι χρήστες του ήταν πιο ανοικτοί. Συνεργάστηκα με ανεξάρτητους προγραμματιστές που έχτιζαν εφαρμογές για το Twitter και σταδιακά τους έπεισα να προσθέσουν υποστήριξη για το hashtag. Καθώς το Twitter απέκτησε αυτά τα προϊόντα, δεν είχε άλλη επιλογή από το να υιοθετήσει τη λειτουργικότητα του hashtag».

Προοδευτικά, το σύνολο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης υιοθέτησαν την ιδέα. Για τον πατέρα του hashtag, η επιτυχία του # είναι κάτι περισσότερο από μία τεχνολογική καινοτομία. Είναι η αμφισβήτηση του τρόπου λειτουργίας της Silicon Valley. «Η επιτυχία δεν χρειάζεται να υπαγορεύεται μόνο από αποτιμήσεις σε χρήμα και βραχυπρόθεσμα οφέλη μέσω της αποκλειστικής χρήσης των τεχνολογικών καινοτομιών. Το hashtag, ως ανοιχτή τεχνολογία που αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της συμμετοχής, μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό για τη διαμόρφωση και την παραγωγή της πολιτιστικής κουλτούρας, όπως κάθε πατενταρισμένη συσκευή».

Ο 37χρονος Chris Messina, «ευαγγελιστής» του ανοιχτού λογισμικού, δεν αρνείται πως η τεχνολογία αλλάζει όχι μόνον τον τρόπο που εργαζόμαστε αλλά, τελικά, τον τρόπο που σκεφτόμαστε τη ζωή. «Σε ένα θεμελιώδες επίπεδο, το hashtag απλώς αντιπροσωπεύει την επιθυμία του ανθρώπου να επικοινωνήσει σε ένα κοινό, ανοιχτό χώρο, διαφορετικό από ένα δημαρχείο ή την αγορά στο παρελθόν. Η μεγάλη διαφορά, εγγενής στο διαδίκτυο, είναι ότι μπορεί ο καθένας να αυξήσει τη φωνή του χωρίς να λάβει προηγούμενη άδεια συμμετοχής. Το διαδίκτυο μας επιτρέπει να μεγεθύνουμε τη σύγχρονη συμμετοχή, με τρόπο που ποτέ δεν θα μπορούσαμε να επιτύχουμε αυτοπροσώπως». Στα 11 χρόνια που μεσολάβησαν από το hashtag στο twitter, άλλαξαν πολλά.  «Στην πορεία, μάθαμε να προσαρμόζουμε τις επικοινωνίες μας ώστε να είναι πιο σύντομες και πιo αιχμηρές, προκειμένου να επιτευχθεί ο μέγιστος αντίκτυπος με τον ελάχιστο αριθμό συλλαβών. Είναι δεδομένο ότι η μορφή του διαδικτυακού λόγου – που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα όρια χαρακτήρων του Twitter, την τετραγωνική αναλογία φωτογραφιών του Instagram και τη μορφή της ιστορίας ολόκληρης της οθόνης του Snapchat –  άλλαξε τελικά το σχήμα και τη διάρκεια των σκέψεών μας».

Μαζί με τα social media, ωστόσο, ήρθε και η δυνατότητα να μοιράζεσαι τη ζωή σου, σε ζωντανή σύνδεση στο διαδίκτυο. Το 2008 μαζί με την, τότε, σύντροφό του Tara Hunt, ο Messina «άνοιξε» τη σχέση τους στους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δέκα χρόνια μετά από εκείνο το πείραμα, ο ίδιος σημειώνει πως αυτό που, πλέον, τον ενδιαφέρει είναι το νόημα που αντλούμε ως άνθρωποι από αυτή την επικοινωνία. «Είμαι περισσότερο αισιόδοξος γιατί οι νέοι άνθρωποι υιοθετούν και ελέγχουν γρήγορα τα νέα μέσα. Ταυτόχρονα, προβληματίζομαι  επειδή πλέον θα πρέπει να κάνουμε τα "γεγονότα" και την "ιστορία" περισσότερο ανθεκτικά απέναντι στα fake news και τις “εικονικές πραγματικότητες”. Αυτό για το οποίο, πράγματι, ανησυχώ είναι ένα μέλλον στο οποίο η “συνθετική πραγματικότητα” συγχέεται με το πραγματικό, με τρόπο που να είναι δυσδιάκριτη η διαφοροποίησή τους…  'Η, ακόμη χειρότερα, για ένα μέλλον που οι άνθρωποι θα σταματήσουν να νοιάζονται για την οριοθέτηση αυτή».

Συνεπώς, τίθεται ένα ζήτημα ψηφιακού αναλφαβητισμού, του επισημαίνω. Και, τελικά, Δημοκρατίας. «Χρειαζόμαστε, πράγματι, περισσότερο μελλοντικό αλφάβητο για να απομονώσουμε τις πιο ύπουλες και απομονωτικές επιδράσεις των κοινωνικών δικτύων. Πρέπει να μάθουμε πώς να ζούμε σε υβριδικές, επαυξημένες πραγματικότητες. Να αξιολογούμε τα ΜΜΕ και τα μηνύματα που λαμβάνουμε από αυτά όχι μόνον για την ακρίβειά τους αλλά και για τα κίνητρα πίσω από την δημοσίευσή τους. Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πόσο εύθραυστη γίνεται η Δημοκρατία, από τη στιγμή που το κόστος παραγωγής ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών έχει μειωθεί δραματικά», αναγνωρίζει ο Messina, και προσθέτει: «για την καταπολέμηση αυτής της απειλής, μερικές πρωτοβουλίες από το Facebook και το Twitter επικεντρώνονται στην υποστήριξη της Δημοκρατίας με μεγαλύτερη διαφάνεια, λογοδοσία και πληροφορίες σχετικά με την αξιοπιστία ορισμένων περιεχομένων. Σε άλλες περιπτώσεις, οι άνθρωποι επιχειρούν να εφαρμόσουν αναδυόμενες τεχνολογίες όπως το blockchain για να αυξήσουν την εμπιστοσύνη, την ανθεκτικότητα και την υπευθυνότητα των πληροφοριών με την πάροδο του χρόνου. Αρχίζουμε να βλέπουμε βελτιώσεις, αλλά υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος – όχι μόνο με την ίδια την τεχνολογία αλλά με την ευαισθητοποίηση και την εμπειρία των ίδια των χρηστών». «Αν δεν γίνουμε πιο έμπειροι σε αυτό, θα πρέπει να περιμένουμε ότι ανεπιθύμητα αποτελέσματα, όπως οι εκλογές των ΗΠΑ το 2016, θα γίνουν η νέα κανονικότητα», καταλήγει ο Messina.

Έχοντας στο παρελθόν εργαστεί για την Google και την Uber, ο Messina έχει αφιερωθεί στη στήριξη καινοτόμων δράσεων και επιχειρήσεων. Τον ερωτώ για την άποψη ότι τα προβλήματα της Ελλάδας θα λυθούν με μία αποφασιστική στροφή στην τεχνολογία. «Δεν πιστεύω ότι μόνον η επένδυση στην τεχνολογία και οι start-ups θα βοηθήσουν στην Ελλάδα, αν πρώτα δεν αλλάξει η υποκείμενη κουλτούρα στην οικονομία. Οι σύγχρονες κοινωνίες πρέπει να προάγουν το θάρρος, την περιέργεια και την συμπόνια. Οι σύγχρονες οικονομίες πρέπει να προωθούν τη συμμετοχή, την πρόσβαση, τη γενναιοδωρία, την καινοτομία, την ευελιξία και την υποστήριξη της ανάληψης ρίσκου, τον πειραματισμό. Έτσι, αν έδινα δυο ιδέες για να βοηθήσω την Ελλάδα να ξεπεράσει τα πρόσφατα προβλήματα της, θα ξεκινούσα με την ενίσχυση μιας κοινωνικής και οικονομικής νοοτροπίας που να βλέπει το μέλλον. Δυστυχώς, υπήρξε, όπως το καταλαβαίνω, ένα σημαντικό πρόβλημα διαπλοκής και διαφθοράς στη χώρα σας, το οποίο είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεριζωθεί από τη στιγμή που μολύνει ένα κοινωνικό σύνολο. Η καλύτερη επιλογή είναι να αντικαταστήσετε σταδιακά αυτή την κουλτούρα με μια νέα αντίληψη που θα δίνει αξία στην μακροπρόθεσμη ευημερία του συνόλου και των δημιουργών και που θα ανταμείβει εκείνους που προκρίνουν τη συμβολή τους στο κοινωνικό σύνολο από την απλή αυτοεπιβεβαίωση».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή