Ο θυρεός του 1926 στα Κάτω Πετράλωνα

Ο θυρεός του 1926 στα Κάτω Πετράλωνα

2' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Θ​​α μπορούσε κανείς να γράψει πολλές σελίδες για τη μοναξιά των ερειπωμένων σπιτιών της Αθήνας. Τα βλέπεις, σχεδόν παντού, σιωπηλά, με εκείνη την τραυματισμένη αξιοπρέπεια ενός αστικού κενοταφίου. Ανεβαίνοντας την Πειραιώς, έστριψα δεξιά στο ύψος των Κάτω Πετραλώνων, με τη βεβαιότητα ότι η παλιά αυτή συνοικία θα μου έδινε αναπάντεχα ευρήματα.

Αλλά αυτή η προσδοκία που οδηγεί σε δαιδαλώδεις διαδρομές, φέρνει έναν καταιονισμό εικόνων. Περπατώντας σε δρόμους με ονόματα Κειριάδων (από τον αρχαίο δήμο της Αττικής), Αλκμήνης, Αριστοφώντος, Ευρυσθέως, Κλήμεντος και Φυλασίων, νιώθεις να σε ποτίζει η ποίηση της ονοματοδοσίας. Στα Κάτω Πετράλωνα, με τις πολλές πολυκατοικίες και τη ζωηρή καθημερινότητα, επιζούν κόγχες παλιάς ζωής. Είναι αυτό ένα ζητούμενο; Πιθανόν όχι, αλλά τα σπίτια που έχουν απομείνει, τα περισσότερα από τις δύο δεκαετίες του Μεσοπολέμου, διάσπαρτα ή μερικά σε σειρά, έχουν ισχυρό αποτύπωμα. Είναι σαν όστρακα, γαντζωμένα, αστικά κελύφη για ζωές μιας μικροαστικής κανονικότητας.

Στάθηκα σε ένα από τα ευρήματα, που δεν ήταν σπίτι, αλλά επιγραφή. Θα την έχουν δει πολλοί στην περιοχή, καθώς βρίσκεται στην κεντρική οδό Κειριάδων 18, στη γωνία με την οδό Φυλασίων, σε ένα δίπατο, γεωμετρικό σπίτι χτισμένο πιθανότατα γύρω στο 1935. Στο ισόγειο είχε παλιά καταστήματα, φανερό και από τις πέντε ξύλινες πόρτες σε εκείνο το γαλακτερό γκρίζο της παλιάς γειτονιάς. Και πάνω από τη μία πόρτα κρατούσε ακόμη η επιγραφή «Στεγνοκαθαριστήρια “Η Ευτυχία”», με εξαψήφιο αριθμό τηλεφώνου. Χιλιάδες παρόμοιες επιγραφές έχουν πεταχτεί και καταστραφεί, αλλά αυτή, ας μείνει.

Λίγο πιο κάτω και αφού είχα δει ορισμένα σπίτια, όπως το μονώροφο στην οδό Αμφιτρύωνος 24, με το λουκέτο στη λεηλατημένη εξώθυρα κι εκείνο το ξεπλυμένο πράσινο, σαν φύλλο ελιάς, στους ξεφτισμένους σοβάδες, επέστρεψα να δω το σπιτάκι δίπλα στο μεγάλο σούπερ μάρκετ που είχα δει από το αυτοκίνητο. Με την άκρη του ματιού, είχα καταλάβει ότι ήταν ένα ιδιαίτερο σπίτι, κεραμοσκεπές, ψηλό μονώροφο με δύο ημιυπόγεια μαγαζιά. Εχασκαν οι πράσινες πόρτες τους, που οδηγούσαν σε άγνωστα δωμάτια. Εκεί, θα έβρισκε κανείς τα υπολείμματα της ζωής που έσβησε εδώ και χρόνια. Οταν όμως πλησίασα το σπίτι αυτό με τα πόδια και έφτασα στον αριθμό 12 της οδού Κειριάδων, είδα τον θυρεό.

Επρόκειτο για τρία επαναλαμβανόμενα γύψινα διακοσμητικά μοτίβα, σαν σφραγίδες ή μενταγιόν. Αλλά στο μεσαίο, ανάμεσα στα δύο παράθυρα του σπιτιού, η διακοσμητική σφραγίδα είχε γίνει «θυρεός», πάνω στον οποίο διακρίνονται τα αρχικά του ιδιοκτήτη (ΓΔΚ) και το έτος ανέγερσης: 1926. Στη στέγη είχαν απομείνει τρία μόνο ακροκέραμα, του διαδεδομένου τύπου, αν και το σπίτι στην εποχή που χτίστηκε θα μπορούσε να είχε παραβλέψει τον κλασικό κανόνα. Ηταν, προφανώς, θέμα γούστου του ΓΔΚ, που με περηφάνια είχε «σφραγίσει» το σπίτι με κτητορικό θυρεό.

Αυτό που αντίκριζα ήταν ένα ερειπωμένο σπιτάκι. Από την πόρτα του διπλανού σπιτιού φαινόταν λίγο η αυλή και η σειρά των δωματίων, αλλά έπρεπε να πάω στον κάτω δρόμο, στην οδό Αλκμήνης, και μέσα από την αυλόπορτα ενός άλλου σπιτιού να δω πώς συγκοινωνούσαν οι αυλές των σπιτιών. Ηταν όλα βουβά, αλλά μου έμεινε το ζωηρό γαλάζιο χρώμα που φαινόταν ακόμη στις πόρτες των δωματίων που έβγαιναν στην αυλή. Θύμιζε το γαλάζιο που βλέπει κανείς στο Αιγαίο, και υπήρχε μια αύρα μικρού τόπου στις ρημαγμένες αυλές που έβλεπα από τις χαραμάδες. Αλλά ο θυρεός της πρόσοψης μας υπενθύμιζε τον πήχυ της φιλοδοξίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή