Η εμμονή της Ε.Ε. με το χρέος έπληξε εμμέσως τις ΗΠΑ

Η εμμονή της Ε.Ε. με το χρέος έπληξε εμμέσως τις ΗΠΑ

2' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Θα περίμενε κανείς πως η επιβράδυνση της ανάπτυξης και η μείωση της βιομηχανικής παραγωγής έχουν προβληματίσει τον Λευκό Οίκο, ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά τη θεωρία του Ντόναλντ Τραμπ ότι «οι εμπορικοί πόλεμο είναι καλοί και κερδίζονται εύκολα». Ομως ο Αμερικανός πρόεδρος αποδίδει τα δεινά της οικονομίας σε συνωμοσία εναντίον του. Τελευταία, φαίνεται ότι ετοιμάζεται να ανοίξει νέο μέτωπο στον εμπορικό πόλεμο, αυτή τη φορά με την Ε.Ε., την οποία κατηγορεί ότι «κακομεταχειρίζεται» την Αμερική.

Ορισμένες πτυχές της ευρωπαϊκής πολιτικής, ιδιαιτέρως της οικονομικής πολιτικής της Γερμανίας, πλήττουν πράγματι την παγκόσμια οικονομία. Δεν είναι, όμως, αλήθεια πως κακομεταχειρίζεται  η Ευρώπη την Αμερική. Αντιθέτως, οι Ευρωπαίοι, και ειδικότερα οι Γερμανοί, κακομεταχειρίζονται  τον εαυτό τους εξαιτίας αυτής της ολέθριας εμμονής τους με το δημόσιο χρέος. Γύρω στο 2010, οι πολιτικοί στις δύο πλευρές του Ατλαντικού «αρρώστησαν» γιατί μολύνθηκαν με τον ιό της λιτότητας.

Εχασαν κάθε ενδιαφέρον για τη μείωση της ανεργίας που βρισκόταν σε ολέθρια υψηλά επίπεδα και ζητούσαν μειώσεις δαπανών. Αυτές οι μειώσεις δαπανών, πρωτοφανείς σε μια αποδυναμωμένη οικονομία, προκάλεσαν επιβράδυνση της ανάπτυξης και καθυστέρησαν την επιστροφή στην πλήρη απασχόληση. Κι ενώ αυτή η εμμονή με το χρέος βασίλευε τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, τα κίνητρα δεν ήταν ίδια. Στις ΗΠΑ τα γεράκια του ελλείμματος, οι υποκριτές, έχασαν ξαφνικά κάθε ενδιαφέρον για το χρέος μόλις πάτησε Ρεπουμπλικανός στον Λευκό Οίκο. Οι Γερμανοί, αντιθέτως, πίστευαν πραγματικά πως το χρέος είναι το απόλυτο κακό.

Η Γερμανία ανάγκασε τις υπερχρεωμένες χώρες της Νότιας Ευρώπης να υιοθετήσουν τιμωρητική και καταστρεπτική για την κοινωνία πολιτική μείωσης των δαπανών. Επέβαλε, όμως, λιτότητα και στον εαυτό της. Σε οποιοδήποτε εγχειρίδιο οικονομικών θα διαβάσει κανείς πως οι κυβερνήσεις πρέπει να έχουν ελλείμματα όταν η ανεργία βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Η Γερμανία, όμως, μηδένισε το έλλειμμά της το 2012, όταν η ανεργία της Ευρωζώνης είχε υπερβεί το 11% και άρχισε να εμφανίζει ολοένα μεγαλύτερα πλεονάσματα.

Η Ευρώπη πάσχει από χρόνιο έλλειμμα ζήτησης και η αιτία είναι το δημογραφικό πρόβλημά της: η υπογεννητικότητα έχει μειώσει τον αριθμό των εργαζόμενων νέων, και έτσι πέφτει η ζήτηση για καινούργιες κατοικίες και για εγκαταστάσεις γραφείων. Η ΕΚΤ έχει προσπαθήσει να αντιμετωπίσει αυτήν τη χρόνια κατάσταση υιοθετώντας μηδενικά επιτόκια. Και βέβαια οι επενδυτές σε ομόλογα εκτιμούν πως αυτή η άκρως αντισυμβατική πολιτική θα διαρκέσει για πολύ καιρό. Στη Γερμανία, ακόμη και τα πλέον μακροπρόθεσμα ομόλογα, δηλαδή τα τριακονταετή, έχουν αρνητικές αποδόσεις. Με τη νομισματική πολιτική να έχει υπερβεί τα όριά της, η Ευρώπη δεν διαθέτει άλλον τρόπο να αντιδράσει αν τα πράγματα πάνε άσχημα. Μεγάλο μέρος της Ευρώπης είναι ήδη σε ύφεση και οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν να κάνουν και πολλά. Υπάρχει, πάντως, η προφανής λύση: οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, και ειδικότερα η Γερμανία, να ενισχύσουν τις οικονομίες τους αυξάνοντας τον δανεισμό και τις δαπάνες. Η αγορά ομολόγων τούς εκλιπαρεί να το κάνουν εφόσον οι επενδυτές πληρώνουν τη Γερμανία για να της δανείζουν. Και δεν λείπουν οι τομείς που χρειάζονται δαπάνες: η Γερμανία, όπως ακριβώς και η Αμερική, έχει απαρχαιωμένες υποδομές που χρειάζονται ανανέωση.

Το κόστος του γερμανικού δημοσιονομικού πείσματος πέφτει κυρίως πάνω στη Γερμανία και στις γειτονικές της χώρες, αλλά επεκτείνεται και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τα προβλήματα της Ευρώπης έχουν οδηγήσει στην αποδυνάμωση του ευρώ, που μειώνει την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών προϊόντων και συνεισφέρει στην κάμψη του μεταποιητικού τομέα στις ΗΠΑ. Αλλά το να ισχυριστεί κανείς πως αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη εκμεταλλεύεται την Αμερική είναι λάθος και δεν βοηθάει. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή