Σε μία εποχή που ο κόσμος ολόκληρος μεταλλάσσεται ταχύτατα, ο εμπορικός πόλεμος και ο ανταγωνισμός μεταξύ των υπερδυνάμεων οξύνεται επικίνδυνα και η νέα τεχνολογική επανάσταση αλλάζει άρδην τον διεθνή καταμερισμό εργασίας, οι μικρότερες χώρες και ειδικότερα χώρες που τραυματίστηκαν σοβαρά από την κρίση όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να αναβαθμίσουν και να περάσουν σε άμεση προτεραιότητα την οικονομική τους διπλωματία. Τους δεσμούς που θα δημιουργήσουν και θα συμπήξουν με τα αντίστοιχα ξένα κέντρα αποφάσεων για την οικονομία. Η Ελλάδα στην προκειμένη περίπτωση και με βάση τώρα τη νέα κυβέρνηση και το πνεύμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας που εκφράζει στην Ευρώπη, θα πρέπει να διαμορφώσει την οικονομική της στρατηγική της σε αυτό το καινούργιο περιβάλλον και να οικοδομήσει σταθερούς μηχανισμούς οικονομικής διπλωματίας. Με ικανούς και έμπειρους χειριστές. Είναι μία ακόμη μεγάλη πρόκληση.
Χωρίς ισχυρούς αρμούς με τα διάφορα κέντρα των αποφάσεων, εντός και εκτός Ευρώπης, ιδίως όπως αλλάζουν και εξελίσσονται σήμερα τα πράγματα, δεν μπορείς να διεκδικήσεις, να προτείνεις και να ικανοποιήσεις βασικά εθνικά σου αιτήματα. Ούτε μπορείς να καλλιεργήσεις με σταθερότητα το κλίμα και τις συνθήκες που θα σου φέρουν πολλές και μεγάλες επενδύσεις από το εξωτερικό, αυτό που είναι το μέγα ζητούμενο για να ξεκολλήσει η οικονομία από το τέλμα. Η οικονομική διπλωματία δεν αποτελεί μόνο κομμάτι αναπόσπαστο της κεντρικής πολιτικής για τη θέση και τον ρόλο μιας χώρας στο σημερινό περιβάλλον της αλληλεξάρτησης και της αλληλεπίδρασης, είναι προϋπόθεση. Εάν για παράδειγμα η Ελλάδα δεν ξαναβάλει μπροστά τις μηχανές της οικονομίας και δεν αισθανθεί δυνατή και σίγουρη, πολύ δύσκολα θα μπορέσει να τακτοποιήσει όπως πρέπει τις ανοικτές με την Τουρκία υποθέσεις μας. Το ίδιο ζήτημα και την ίδια ανάγκη αντικατοπτρίζει, εάν το δούμε από μια πολύ πιο ευρωπαϊκή ματιά, η σύνθεση της νέας Κομισιόν που ανακοινώθηκε αυτή την εβδομάδα. Δίπλα στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την πρόεδρο της Κομισιόν, υπάρχουν δύο εκτελεστικοί αντιπρόεδροι, ο Ντομπρόβσκις και η Βεστάγκερ, οι οποίοι συγκεντρώνουν όλες τις κρίσιμες εξουσίες στα χέρια τους. Ο πρώτος, που είναι κάτι σαν υπαρχηγός εάν μετρήσουμε τα χαρτοφυλάκια που θα διαχειρίζεται, είναι από τη Λετονία των δύο εκατομμυρίων ανθρώπων. Και η δεύτερη είναι από τη Δανία των έξι εκατομμυρίων. Προφανώς λοιπόν η επιρροή, το πλασάρισμα και η ανάδειξη των ισχυρών ανθρώπων στις Βρυξέλλες δεν είναι θέμα μεγέθους, είναι θέμα συμμαχιών, θέμα επεξεργασμένων σχέσεων, συνδυασμού πολιτικών αλλά και οικονομικών συμφερόντων. Εξ ου και το μεγάλο παζάρι που διαρκεί συνήθως για μήνες μετά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Είναι ασφαλώς και θέμα προσωπικοτήτων, καμία αμφιβολία.
Αλλά, όλα αυτά προϋποθέτουν πρωτίστως μία στρατηγική. Ποιοι είναι οι στόχοι και με ποιον τρόπο θα τους επιτύχεις. Ειδικά μέσα στην πολυπλοκότητα της Ευρώπης, η κεντρική κατεύθυνση θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη και να δουλεύεται με μεγάλη συνέπεια και μεθοδικότητα. Η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία θα βρίσκεται συνεχώς στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης και όχι μόνο εξαιτίας της κρίσης και του οικονομικού της χρέους. Λόγω, επιπλέον, της ευαίσθητης γεωγραφικής της θέσης, των υπό διερεύνηση ενεργειακών της πόρων και βεβαίως του μεταναστευτικού προβλήματος. Το «πακέτο» όμως αυτό χρειάζεται οπωσδήποτε και τους κατάλληλους ανθρώπους. Αυτούς που θα κληθούν να το προωθήσουν και να το διαχειριστούν υπό τη σημερινή ή την οποιαδήποτε κυβέρνηση σε βάθος χρόνου. Χρειάζεται έναν μηχανισμό επαρκή, εντός και κυρίως εκτός των εθνικών συνόρων, με τις σωστές επαφές και τις σωστές θέσεις. Είναι μία ακόμη ευκαιρία για την ελληνική κυβέρνηση να αυξήσει σταδιακά την επιρροή μας στην καρδιά της Ευρώπης και να διασφαλίσει ή να μεγιστοποιήσει οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη μακροπρόθεσμα. Σαράντα και πλέον χρόνια είμαστε σχεδόν ανύπαρκτοι σε αυτόν τον τομέα δράσης και δεν είναι θέμα μεγέθους της χώρας!