Προανάκρουσμα των επώδυνων επιπτώσεων που μπορεί να επιφέρει στην οικονομία της Τουρκίας η επιχείρησή της στη βόρεια Συρία αποτελεί η απόφαση της Volkswagen να αναβάλει την ανέγερση μονάδας παραγωγής αξίας 1,3 δισ. ευρώ στη χώρα. Αυτό ανακοινώθηκε λίγες ώρες μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις κατά της κυβέρνησης Ερντογάν. «Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και ανησυχούμε για τις εξελίξεις», σχολίασε χθες σε σχετική ανακοίνωσή της η εμβληματική βιομηχανία της Γερμανίας, μιας χώρας που η Τουρκία υπολογίζει ως τον ισχυρότερο και σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της.
Η κίνηση της Volkswagen αποτελεί την πρώτη απτή συνέπεια που επιφέρει στην οικονομία της γειτονικής χώρας η τουρκική επιχείρηση στη βόρεια Συρία και θα γίνει μάλλον πιο αισθητή από τις οικονομικές κυρώσεις της Ουάσιγκτον. Στο μεταξύ, πάντως, οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν πως δεν αποκλείεται η Ουάσιγκτον να προχωρήσει σε περαιτέρω οικονομικές κυρώσεις, σκληρότερες από το σαφώς ήπιο πρώτο κύμα, και να καταφέρει τελικά καίριο πλήγμα στην τουρκική οικονομία. Η επίμαχη μονάδα της VW έχει σχεδιασθεί να παράγει 300.000 οχήματα στην Τουρκία και θα δημιουργήσει 5.000 θέσεις εργασίας. Η απόφαση της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας είχε άμεσο αντίκτυπο στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, με τη μετοχή της τουρκικής Dogus Otomotiv, που έχει την αντιπροσωπεία και διανομή της VW στην Τουρκία, να υποχωρεί κατά 6,5% μόλις έγινε γνωστή η είδηση.
«Πρόκειται για ισχυρό πλήγμα, αν όντως δεν προχωρήσει», σχολίασε την απόφαση της VW ο Τιμ Ας, αναλυτής της BlueBay Asset Management στο Λονδίνο, σύμφωνα με τον οποίο φαίνεται πως η Τουρκία αρχίζει να θεωρείται υπερβολικά επισφαλής χώρα για τους επενδυτές. Κάτι που εν ολίγοις θα μπορούσε να επηρεάσει βιομηχανικούς κολοσσούς όπως οι Daimler AG, Siemens, Continental και Robert Bosch GmbH και πολλές άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως οι Ford Motor και Toyota Motor Corp, που όλες διατηρούν μονάδες παραγωγής στην Τουρκία. Δεν φαίνεται να προβληματίζουν αναλόγως, όμως, οι οικονομικές κυρώσεις που επέβαλε στην Τουρκία η Ουάσιγκτον το βράδυ της Δευτέρας. Οπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, είναι «σχετικά ήπιες» και δεν αναμένεται να έχουν ισχυρό αντίκτυπο. Προβλέπουν διπλασιασμό των δασμών στις εξαγωγές τουρκικού χάλυβα, ώστε να φτάνουν στο 50%, και πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων τριών υπουργείων της κυβέρνησης Ερντογάν, των Αμυνας, Ενέργειας και Εσωτερικών.
Οπως σχολίασε ο Πιοτρ Ματίς, αναλυτής συναλλάγματος αναδυόμενων αγορών στη Rabobank, οι κυρώσεις της Ουάσιγκτον είναι προς το παρόν «σχετικά ήπιες», γι’ αυτό και έχει επικρατήσει κλίμα ανακούφισης στις αγορές. Το αντανακλά η αντίδραση της τουρκικής λίρας, που μετά την πτώση των τελευταίων ημερών άρχισε να ανακάμπτει αμέσως μόλις έγινε γνωστό το περιεχόμενο των οικονομικών κυρώσεων. Χθες το βράδυ ενισχυόταν κατά 0,60%, με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται στις 5,88 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο. Σύμφωνα, πάντως, με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών, Στίβεν Μνούτσιν, θα υπάρξουν «δευτερογενείς κυρώσεις» που θα επιβληθούν σε όσα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκτελούν συναλλαγές για λογαριασμό των υπουργείων και των επιχειρήσεων που έχουν ήδη υποστεί κυρώσεις. Πρόσθεσε, πάντως, πως θα εξακολουθήσουν να ισχύουν όσες άδειες έχουν εκδοθεί για τα όργανα των Ηνωμένων Εθνών ή άλλων μη κυβερνητικών οργανισμών, καθώς και για τις υπηρεσίες της αμερικανικής κυβέρνησης, ώστε να εξακολουθήσουν να λειτουργούν στην Τουρκία. Ο κ. Μνούτσιν διευκρίνισε, επίσης, ότι το καθεστώς των κυρώσεων δεν εμποδίζει την Τουρκία να αγοράζει καύσιμα, καθώς «δεν είναι ζητούμενο να αποκλειστεί ο λαός της Τουρκίας από την ενέργεια».