Σκέψεις, διαβάζοντας την «Καθημερινή»
Κύριε διευθυντά
Ηταν μια Τρίτη του περασμένου Δεκεμβρίου και προσπαθώντας να βάλω σε μια σειρά την εβδομάδα –οι γιορτές έφταναν με τις αόρατες υποχρεώσεις τους– αγόρασα την εφημερίδα. Σαν αυτονόητη ένδειξη συμπαράστασης μετά το τρομοκρατικό χτύπημα, τόσο αυτόματη που δεν πρόλαβα να διαβάσω ούτε καν τους τίτλους.
Η μέρα έτρεξε ασυγκράτητα και κάπου το βράδυ θυμήθηκα πως την είχα χωμένη και αδιάβαστη. Και τότε ήταν που πρόσεξα τη φωτογραφία του εξωφύλλου για τα καλά. Προσπάθησα να συσχετίσω βλέμματα και κείμενα, φαλάκρες και σκίτσα. Και αναρωτήθηκα εάν η εφημερίδα διαβάζει τον αναγνώστη ή ο αναγνώστης την εφημερίδα. Θα την τοποθετήσω και αυτή με όλα τα υπόλοιπα ιστορικά φύλλα από τις Τρίτες που ακολούθησαν, κομμάτι μιας ιστορίας που συνεχίζεται.
Δ. Μακριδης, Πάτρα
H Pax Ottomana, εμείς και οι εταίροι μας
Κύριε διευθυντά
Οσοι από εμάς παρακολουθούν την κάλυψη των ελληνοτουρκικών στα ΜΜΕ τους τελευταίους μήνες θα πρέπει να αισθάνονται απογοητευμένοι. Οι επιθετικές δηλώσεις της Τουρκίας για τα δικαιώματά της στην υφαλοκρηπίδα και στα ενεργειακά αποθέματα της Κύπρου, οι χάρτες με τις γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο και τη «Γαλάζια Πατρίδα» να εκτείνεται μέχρι τη Λιβύη, οι καθημερινές εισβολές στον ελληνικό εναέριο χώρο από άκρου εις άκρον του Αιγαίου υποβαθμίζονται από όλα τα ΜΜΕ με διάφορες ανιστόρητες δικαιολογίες. Εχουμε ακούσει πολλές φορές για την πλήρη επάρκεια των Ενόπλων Δυνάμεων, για την ενισχυμένη συμμαχική (και ΝΑΤΟϊκή;…) παρουσία των ΗΠΑ, για τη διπλωματική / πολιτική συμπαράσταση της Ε.Ε. σε διεθνή φόρουμ (με τη Γαλλία και τη Γερμανία να πρωτοστατούν). Με αυτούς τους τρόπους υποτίθεται ότι εξασφαλίζεται η εθνική μας ακεραιότητα και ταυτόχρονα καταδικάζεται διεθνώς η Τουρκία σαν παράνομος καταπατητής και εισβολέας.
Είναι πλέον προφανές ότι αυτό δεν συμβαίνει. Αντί καταδίκης ή κυρώσεων, η Τουρκία εισπράττει ενισχύσεις των στρατιωτικών της δυνάμεων από τη Ρωσία (S-400) και ίσως (πρωτοφανές για ΝΑΤΟϊκή χώρα) επιπρόσθετα και από τις ΗΠΑ (F-35). Οι παράνομες πολεμικές κατακτήσεις της στη Συρία και ο εξανδραποδισμός του κουρδικού έθνους έχουν ήδη λάβει χρίσμα νομιμότητος από τους πλανητάρχες Τραμπ και Πούτιν. Παράλληλα, η δημοτικότητα του σουλτάνου Ερντογάν στη χώρα του αυξάνεται συνεχώς. Η λαθραία Pax Ottomana που διατυμπανίζει του εξασφαλίζει ένα μεγάλο συγχωροχάρτι για το αιμοσταγές παρελθόν των Νεότουρκων (πρόσφατα για τη σφαγή των Αρμενίων από τη Γερουσία των ΗΠΑ). Και ενώ ο τουρκικός στρατός εισβάλλει και καταπατά ανενόχλητος τα εδάφη της Συρίας, το τουρκικό ναυτικό προστατεύει τουλάχιστον τρεις επεκτατικές γεωτρήσεις στις θάλασσες της Κύπρου, καθώς ταυτόχρονα η τουρκική αεροπορία ενισχύει με καθημερινές πτήσεις τα φιλόδοξα σύνορα της γείτονος χώρας στο Αιγαίο.
Τι χρειάζεται να συμβεί περισσότερο για να πεισθούμε εμείς οι Ελληνες ότι η Ευρώπη δεν διατίθεται να προστατεύσει έμπρακτα τα σύνορά της; Αλλωστε, σχεδόν καθημερινά πλέον, παρακολουθούμε την Τουρκία να απειλεί την Ε.Ε. και όχι την Ε.Ε. να τιμωρεί την Τουρκία για τις παράνομες, αυθαίρετες ενέργειες που διαπράττει μέσα στην «επικράτειά» της.
Παραμένει, λοιπόν, ακατανόητη για όσους παρακολουθούν τα ελληνοτουρκικά και γνωρίζουν την πρόσφατη ιστορία μας η έλλειψη σωστής και ισορροπημένης ενημέρωσης. Η σημερινή Τουρκία του Ερντογάν είναι για τη χώρα μας μια ανερχόμενη υπερδύναμη με κυρίαρχο ρόλο στην περιοχή.
Η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να εκτιμήσει σωστά τις δυνατότητές της και να διαμορφώσει μια μακροπρόθεσμη εξωτερική πολιτική, ανεξάρτητη από κομματικές ιδεολογίες και επιδιώξεις. Μόνον έτσι θα μπορέσει να πείσει τους συμμάχους της για αδιαπραγμάτευτα κοινά συμφέροντα και να συνδιαλλαγεί με την Τουρκία με παρρησία και αποτελεσματικότητα.
Μιχαλης Μοσχος
Η διάγνωση οιωνών και η εθνική ασφάλεια
Κύριε διευθυντά
Η δωρική λιτότητα λόγου του επιστολογράφου σας αντιναυάρχου Π.Ν. ε.α. κ. Ε.Δ. Σακελλαρίου, περιγράφοντος ένα από τα δραματικότερα και λιγότερο αναδειχθέντα –επειδή δεν είχαν ορισμένη ιδεολογικοπολιτική καταγωγή– επεισόδια της Εθνικής μας Αντίστασης, και η καίρια ευστοχία των επισημάνσεων του συνεργάτη σας κ. Βασίλη Νέδου, αποσαφηνίζοντος την ουσία του προβλήματος της «εγγενούς αδυναμίας των ελληνικών ελίτ των τελευταίων δεκαετιών στην ανάγνωση των συνθηκών και στην κατάρτιση εθνικών σχεδίων (για τη στρατηγική εθνικής ασφαλείας – της διηνεκώς υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητας κάθε πολιτικής και κάθε κυβέρνησης), κατέστησαν για μία ακόμη φορά προφανές το γιατί οι σελίδες της «Καθημερινής» εκπληρώνουν ήδη τον ρόλο της «Κιβωτού της Διαθήκης» για την εν ροή ζωή της χώρας μας, για τη μελέτη (διάγνωση) των οιωνών, την ακριβή περιγραφή της πρόγνωσής τους και τη συνταγογράφηση της αποτελεσματικότερης θεραπείας.
Ομολογώ ότι «έμεινα» από το θουκυδίδειο ύφος και ήθος γραφής του επιστολογράφου σας, που αποστραγγίζει τον λόγο του από κάθε συναισθηματική «εκτροπή» και αφήνει τα γεγονότα τόσο γυμνά, ώστε να συνταράσσουν και το βλέμμα και το πνεύμα και την καρδιά. Καθομολογώ επίσης ότι η εικόνα ενός Αγελάου, που κρούει επιμόνως τα καμπανάκια, όχι για τα «εξ Εσπερίας νέφη», αλλά για τους εξ Ανατολών μελανοσωρείτες, είναι εκείνη που προβαίνει από τα κείμενα του κ. Νέδου.
Και αναρωτιέμαι – ίσως μαζί του: άραγε εις ώτα μη ακουόντων, όπως είχε συμβεί και πριν από περίπου 23 αιώνες;
Γερασιμος Μιχαηλ Δωσσας, Θεσσαλονίκη
Προσφυγόπουλα, Ε.Ε. και φραγγέλιο
Κύριε διευθυντά
Η σύγχρονη Ευρώπη, προδίδοντας την αποστολή της και τον πολιτισμό της, έγινε σύγχρονος Ηρώδης! Από τα 5.000 προσφυγόπουλα δεν δέχεται να φιλοξενήσει ούτε ένα. Είπε ο Ελληνας πρωθυπουργός: «Η χώρα μου κρατά τα μισά. Η Ευρώπη των 27 κρατών δεν θα φιλοξενήσει ούτε ένα;» Ντροπή σου, Ευρώπη! Πού είναι ο δημοκρατικός σου πολιτισμός; Πού είναι οι μεγάλες αρχές του ηθικού και του πνευματικού σου πολιτισμού; Πού είναι η δικαιοσύνη σου, ο αλτρουισμός και η ανθρωπιστική αλληλεγγύη σου; Ευρώπη, με την άρνηση αυτή αρνήθηκες τον πολιτισμό σου. Πού είσαι, Πάπα της Ρώμης, να υψώσεις το φραγγέλιο της χριστιανικής αγάπης και της δικαιοσύνης κατά του σύγχρονου Ηρώδη;
Πού είναι, Ευρώπη, η ανθρωπιστική σου παιδεία; Πού είναι, αντιρατσιστικές οργανώσεις, εδώ και στην Ευρώπη, η ηθική σας συνείδηση και οι ευαισθησίες σας για τον πάσχοντα; Πού είναι η φωνή σας, πού είναι η διαμαρτυρία σας; Ντροπή σας. Ντροπή σου, Ευρώπη!
Η Ελλάδα θα προσφέρει πάλι καταφύγιο για το νέο προσφυγόπουλο για να σώσει την τιμή του ανθρώπου και την τιμή του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Ντροπή σου, Ευρώπη! Η Αγία μας Εκκλησία, ο Αρχιεπίσκοπός μας και η Ιερά Σύνοδος ας υψώσουν το φραγγέλιο της χριστιανικής αγάπης και της χριστιανικής αλληλεγγύης προς την άστοργη Ευρώπη. Ερχονται οι άγιες ημέρες της γέννησης του πρόσφυγα Ιησού.
ΥΓ.: Ο Πολ Βαλερί έγραψε: «Ο χρυσός τρίποδας της ανθρωπότητας είναι η Ιερουσαλήμ, η Ελλάδα και η Ρώμη». Ο γλυκός Ιησούς έφερε την αγάπη και ο πολιτισμός της αγάπης είναι ο πολιτισμός των πολιτισμών.
Γ. Σταραντζης, Δικηγόρος στον Αρ. Πάγο και στο ΣτΕ, πρ. επιστημονικός συνεργάτης «Αρχείου Νομολογίας» Νομικός συγγραφέας