«Εμείς εκεί στ’ Απειράθου είμαστε όλοι επαναστάτες. Ξέρουμε να λέμε μόνο “όχι”. Να αντιστεκόμαστε σε οτιδήποτε προσπαθεί να μας υποτάξει», ακούμε τον Μανώλη Γλέζο να λέει γελώντας σε κάποιο σημείο του ντοκιμαντέρ «Ο τελευταίος παρτιζάνος» του Ανδρέα Χατζηπατέρα. Ο αριστερός αγωνιστής από την Απείρανθο της Νάξου, βέβαια, διέθετε όλο τον σχετικό πρότερο βίο για να υποστηρίξει τη δήλωση. Οι περισσότεροι έχουν συνδέσει το όνομά του με το κατέβασμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη, σε αυτή που θεωρείται η πρώτη αντιστασιακή πράξη. Ο ίδιος ωστόσο είχε άλλη άποψη: «Το μεσημέρι της 2ας Μαΐου 1941, ο 17χρονος μαθητής της Ε΄ Γυμνασίου του Βαρβακείου από τη Βυτίνα, Μαθιός Πόταγας, πετάχτηκε άοπλος στη μέση του δρόμου, ύψωσε το χέρι και φώναξε στη φάλαγγα των αρμάτων μάχης των ναζί που έφτασαν στη γέφυρα Κουτρουμπή, στον δημόσιο δρόμο, που περνούσε έξω από τη Βυτίνα: “Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί”», γράφει αναφερόμενος στον πρώτο αντιστασιακό, στο δίτομο έργο του «Εθνική Αντίσταση, 1940-1945».
Οσο για τη σημαία, με τα δικά του λόγια: «Η πιο έντονη ανάμνηση της ζωής μου είναι η μάνα μου. Με ρωτάνε διαρκώς για τη σημαία. Εγώ όμως, ακόμα κι από την ιστορία της σημαίας, θυμάμαι τη μάνα μου. Οταν γυρίζαμε εκείνη την ημέρα στα σπίτια μας, η ώρα ήταν περασμένη, μετά τα μεσάνυχτα. Πάω στο σπίτι και βλέπω τη μάνα μου ένα κουβάρι στα σκαλοπάτια απ’ έξω. Με περίμενε. Την πλησιάζω και της λέω, “Μάνα!”. Σηκώνεται απότομα, με πιάνει από τον λαιμό, με πάει στην κουζίνα για να μην ακούσουν οι άλλοι και ξυπνήσουν και μου λέει, “Πού ήσουν;”. Τότε εγώ ανοίγω το σακάκι και της δείχνω το κομμάτι της σβάστικας που είχαμε κόψει. Με αγκαλιάζει, με φιλάει και μου λέει, “Πήγαινε κοιμήσου”».
Τον όρο «αριστερός» τον έχει αποδώσει σε συνέντευξή του ως εξής: «Το “Αριστερά” είναι ένα μορφολογικό σχήμα. Βαφτίστηκε έτσι επειδή στη γαλλική Βουλή στεκόντουσαν στ’ αριστερά αυτοί που είχανε ριζοσπαστικές ιδέες. Ποιος είναι στην ουσία ο αριστερός; Αυτός που δεν περπατάει την πεπατημένη, αλλά σκάβει έναν καινούργιο δρόμο». Πάντα, ωστόσο, σεβόταν τους πολιτικούς του αντιπάλους. «Πιστός στο αξίωμα αυτό, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξεν ο πρωτουργός να αποφευχθεί και να μην υπάρξει εμφύλιος πόλεμος στην Κρήτη, στη διάρκεια της κατοχής. Oποια αντίθεση και αν έχεις μαζί του, οφείλεις να του το αναγνωρίσεις. Γνωρίστηκα μαζί του το 1953 και υπήρξαν διαφορετικές οι απόψεις μας για το πολιτικό γίγνεσθαι. Η διαφορά, όμως, αυτή δεν υπήρξε να γίνουμε οχτροί», έγραψε σε σημείωμα προς την οικογένεια του σημερινού πρωθυπουργού, μετά τον θάνατο του πατέρα του.
Σύγχρονη δράση
Η σύγχρονη δράση του Μανώλη Γλέζου κινήθηκε κυρίως γύρω από τις γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις («αν συμφωνούμε όλοι ότι ο ναζισμός ηττήθηκε τελεσίδικα, οφείλουμε να το αποδεικνύουμε κάθε μέρα»), αλλά και τις δυναμικές τοποθετήσεις του ως ευρωβουλευτή: «Είναι σαφές πως η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ενωση την οποία βιώνουμε σήμερα δεν έχει καμιά σχέση με την Ευρώπη που οραματίστηκαν οι πατέρες της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αντί για μια Ευρώπη των λαών και των πολιτών, μια Ευρώπη της αλληλεγγύης, της λαϊκής κυριαρχίας και της ειρήνης, έχουμε μια Ευρώπη του ΝΑΤΟ, έρμαιο των ΗΠΑ».
Για τον εαυτό του κράτησε τα λόγια άλλων: «Για τα δύο χειρότερα “ελαττώματά” μου, θα καταφύγω στην κρίση δύο συντρόφων, ενός Καλαματιανού κι ενός Απεραθίτη. Κατά τον Καλαματιανό, θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι είναι καλοί, μέχρις αποδείξεως του εναντίου. Κατά τον Απεραθίτη, είμαι αγύριστο κεφάλι. Τα αναγνωρίζω και τα δύο».