Ενώ η ένταση από τις διαδηλώσεις και τα επεισόδια βίας σε σειρά αμερικανικών πόλεων φαίνεται να αποκλιμακώνεται, μια άλλη, εντελώς ασυνήθιστη σύγκρουση στα ανώτατα κλιμάκια της εξουσίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ανώτατοι πρώην και νυν αξιωματούχοι του Πενταγώνου έρχονται δημοσίως σε αντίθεση με τον Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζοντας την ανησυχία ή και την οργή τους για την προσπάθειά του να εμπλέξει τις ένοπλες δυνάμεις στην καταστολή των ταραχών.
Σε μία από τις σπάνιες δημόσιες τοποθετήσεις του για πολιτικά θέματα, ο Τζιμ Μάτις, ο οποίος διετέλεσε επί δύο χρόνια υπουργός Αμυνας στην κυβέρνηση Τραμπ, κατηγόρησε τον πρόεδρο για «κατάχρηση εξουσίας» και διχαστική πολιτική. «Ο πρόεδρος Τραμπ είναι ο πρώτος πρόεδρος στη διάρκεια της ζωής μου, ο οποίος δεν προσπαθεί να ενώσει τον αμερικανικό λαό, ούτε καν προσποιείται ότι το πράττει», έγραψε ο Μάτις στο περιοδικό The Atlantic, καυτηριάζοντας την εμπρηστική ρητορεία του πρώην πολιτικού του προϊσταμένου, στον απόηχο της δολοφονίας του 46χρονου μαύρου Τζορτζ Φλόιντ, στη Μινεάπολη. «Οφείλουμε να απορρίψουμε κάθε σκέψη που αντιμετωπίζει τις πόλεις μας ως πεδίο μάχης επί του οποίου οφείλει να κυριαρχήσει ο στρατός μας», προσέθεσε ο απόστρατος στρατηγός, ο οποίος παραιτήθηκε από το υπουργικό του αξίωμα τον Ιανουάριο του 2019, διαφωνώντας με την πολιτική Τραμπ στο Συριακό. Εμφανώς εκνευρισμένος από το άρθρο του Μάτις, ο Αμερικανός πρόεδρος τον χαρακτήρισε, μέσω Twitter, «τον πιο υπερτιμημένο στρατηγό του κόσμου».
Από την πλευρά του, ο (εν ενεργεία) αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός Μαρκ Μίλεϊ, εξέδωσε ημερήσια διαταγή με την οποία υπενθύμισε στους Αμερικανούς στρατιώτες ότι έχουν ορκιστεί να υπερασπιστούν το σύνταγμα, που εγγυάται στους πολίτες «την ελευθερία της έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης». Μια τοποθέτηση η οποία σε άλλους καιρούς θα ήταν αυτονόητη, αλλά υπό τις παρούσες συνθήκες διαβάζεται ως σαφής αποστασιοποίηση από τη ρητορική του Λευκού Οίκου.
Στο μεταξύ, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι επιστρέφουν άμεσα στις βάσεις τους οι 1.300 στρατιώτες που είχαν μεταφερθεί στην Ουάσιγκτον με εντολή του υπ. Αμυνας Μαρκ Εσπερ για την περίπτωση που θα κλιμακώνονταν οι συγκρούσεις. Υστερα από τις αντιδράσεις που προκάλεσαν οι δηλώσεις Τραμπ, ο Εσπερ ανέκρουσε πρύμναν και πήρε αποστάσεις από τον Τραμπ, την Τετάρτη, δηλώνοντας ότι κατά τη γνώμη του δεν συντρέχει επί του παρόντος λόγος να ανατεθούν καθήκοντα αστυνόμευσης στον στρατό. Πηγές του Λευκού Οίκου υποστήριζαν, πάντως, ότι η απόφαση για επιστροφή των στρατιωτών στις βάσεις τους ελήφθη από κοινού από τους Τραμπ και Εσπερ στη διάρκεια συνάντησής τους, καθώς ο πρόεδρος θεώρησε ότι η κρίση αποκλιμακώνεται και ότι οι δυνάμεις της αστυνομίας και της Εθνοφρουράς αρκούν για τη διαχείριση των όποιων προβλημάτων.
Τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν σε πολλές πόλεις, αλλά ήταν αισθητά ασθενέστερες σε όγκο και ένταση. Κατευναστικά έδρασε και η απόφαση των διωκτικών αρχών να αναβαθμίσουν το κατηγορητήριο εναντίον του Ντέρεκ Σόβιν, πρωταίτιου για την ανθρωποκτονία του Φλόιντ, και να απαγγείλουν κατηγορίες και στους άλλους τρεις αστυνομικούς που συμμετείχαν στο επεισόδιο. Εξαίρεση στη γενική εικόνα αποτέλεσε αιματηρό περιστατικό στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Ανδρας επιτέθηκε με μαχαίρι σε αστυνομικό και τον τραυμάτισε στον λαιμό, ενώ στην ανταλλαγή πυρών που ακολούθησε άλλοι δύο αστυνομικοί και ο ίδιος ο δράστης τραυματίστηκαν.
Χθες επρόκειτο να αρχίσουν στη Μινεάπολη οι επιμνημόσυνες τελετές προς τιμήν του Τζορτζ Φλόιντ, οι οποίες θα επεκταθούν σε τρεις Πολιτείες και θα κρατήσουν έξι ημέρες. Το Σάββατο, τελετές θα πραγματοποιηθούν στη Βόρεια Καρολίνα, όπου ζει η αδελφή του νεκρού και στο Χιούστον, όπου ο Φλόιντ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Στο μεταξύ, οι Δημοκρατικοί προωθούν στο Κογκρέσο νομοσχέδιο για μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση των αστυνομικών και στον τρόπο λειτουργίας του Σώματος, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των φυλετικών προκαταλήψεων και της αυθαιρεσίας. Το νομοσχέδιο θεωρείται βέβαιο ότι θα περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου οι Δημοκρατικοί έχουν την απόλυτη πλειοψηφία, αλλά μέχρι χθες δεν είχε γίνει σαφές τι στάση θα τηρούσαν οι Ρεπουμπλικανοί, οι οποίοι ελέγχουν τη Γερουσία.
Παρέμβαση Ομπάμα
Καθώς πολλοί Αμερικανοί αισθάνονται ότι η χώρα τους πάσχει από κενό ηγεσίας τη στιγμή που αντιμετωπίζει τρεις δεινές κρίσεις ταυτόχρονα (πανδημία, οικονομική ύφεση, φυλετικό), ο Μπαράκ Ομπάμα ενισχύει την παρουσία του στη δημόσια σκηνή. Εχοντας ήδη εκφράσει την υποστήριξή του προς τον Τζο Μπάιντεν ενόψει των προεδρικών εκλογών, ο Ομπάμα συμμετείχε, το βράδυ της Τετάρτης, σε διαδικτυακή συζήτηση με νέους για την αστυνομική βία και τις φυλετικές διακρίσεις. Σε ενωτικούς τόνους, κάλεσε τους νέους να συμμετέχουν στις ειρηνικές κινητοποιήσεις, καταδικάζοντας τις πράξεις βίας και τόνισε τη σημασία να προσέλθουν στις κάλπες, ώστε ο ακτιβισμός να μη μείνει μετέωρος, αλλά να οδηγήσει σε αλλαγή της πολιτικής και της νομοθεσίας. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειχναν την ψαλίδα μεταξύ Μπάιντεν και Τραμπ να ανοίγει μέχρι και 10 μονάδες υπέρ του πρώτου, ενώ μόνον ένας στους τρεις Αμερικανούς φέρεται να εγκρίνει τους χειρισμούς του προέδρου έναντι των διαδηλωτών. Για πρώτη φορά από τη στιγμή που ο Μπάιντεν κέρδισε τη μάχη για το χρίσμα των Δημοκρατικών, τα γραφεία στοιχημάτων τον εμφανίζουν ως τον πιθανότερο νικητή της προεδρικής αναμέτρησης.