Γνωρίζεις πολλούς και πολλές που αποφεύγουν μετά βδελυγμίας, παντί τρόπω, έστω και να περάσουνε από τη Ζήνωνος. Αυτός είναι και ο λόγος που τις καθημερινές φαίνεται άδεια και λιγουλάκι καταθλιπτική· ο φόβος φυλάει τα έρμα. Κι όμως, είσαι σίγουρος πως τίποτε δεν έχει αντιληφθεί από τη μυστική ζωή που λανθάνει τριγύρω από την Ομόνοια, όποιος δεν έχει σε αυτόν τον δρόμο περπατήσει, κατά προτίμηση Κυριακή.
Η Ομόνοια, και η Ζήνωνος πιο πολύ, είναι τα μόνα σημεία της Αθήνας που η Κυριακή έχει –ακόμη– εκείνο το παλιό, το όλο γλύκα αίσθημα, αυτό που κρύβανε στα μάτια τους παππούδες που λιώσανε νύχτα-μέρα σε εργοστάσια, θείοι που φεύγανε σκαστοί από το στρατόπεδο για να δούνε Β΄ Εθνική, θείες που όλο καμάρι σουλατσάρανε στο νυφοπάζαρο της κωμόπολής τους, ξαδέλφια που ρουφούσανε μπλε πορτοκαλάδες στο καφενείο μετά την εκκλησία και συγγενείς μακρινοί, που στριμώχνονταν ανόρεχτα σε πρακτορεία και αφετηρίες· αυτό το πάντοτε ανικανοποίητο, το γιορταστικό και στενόχωρο μαζί της Κυριακής, που σου φέρνουνε στο μυαλό τα λαϊκά τραγούδια του πενήντα.
Στη Ζήνωνος και στην Ομόνοια περνούν την Κυριακή τους οι φτωχοί· για τους φτωχούς η Κυριακή έχει πάντα σημασία.
Τα μπακάλικα, τα φτηνά ρουχάδικα, τα μαγαζάκια με τα κινητά τηλέφωνα, τα καφενεία στις σκοτεινές στοές, τα money transfer γκισέ, τα εξωτικά εστιατόρια, είναι ανοιχτά και εν πλήρει λειτουργία: τα πάντα εδώ πωλούνται κι αγοράζονται και παζαρεύονται. «Αργούν άπαντες πλην γεωργών» την Κυριακή – αλλά και πλην μαγαζατόρων, εστιατόρων, καφετζήδων και πλανοδίων, τουλάχιστον.
Στη Ζήνωνος και στις καθέτους της συχνάζουνε τις Κυριακές οι οικιακές βοηθοί, οι εσώκλειστες νοσοκόμες, εκείνες που είναι ταγμένες να προσέχουν γέρους ή γριές ή και ανάπηρους ακόμη, οι εκ των Βαλκανικών και της Ανατολικής Ευρώπης χωρών καταγόμενες. Είναι μικρή η Κυριακή τους και μόνο την Ομόνοια γνωρίζουνε. Η κυρία που φρόντιζε την πολυκατοικία σου ήτανε από τους Αγίους Σαράντα· είχες ακούσει καθαρά τον άντρα της, που κάθε φορά την περίμενε με το μηχανάκι αναμμένο ώσπου να τελειώσει το σφουγγάρισμα του ισογείου, να της λέει: «Τις Κυριακές δεν θα δουλεύεις. Θα πηγαίνουμε για καφέ». Θυμάσαι, βέβαια, και τη χειρόγραφη μα όλο χάρη επιγραφή, σε ένα επί της Ζήνωνος κατάστημα, ιδιαίτερα ύποπτο, που βιαζότανε να τονίσει: «Τις Κυριακές οι τιμές μένουν ίδιες».
Εσύ, υπάρχουνε Κυριακές που κάθεσαι ζουφωμένος στον καναπέ σου λες και σε έχει ήδη δαγκώσει η Δευτέρα· στη Ζήνωνος οι τιμές μένουν ίδιες, ο μικροκαμωμένος, νευρώδης οικοδόμος με το παπάκι κερνά την Αλίνα του καφέ και κυρίες από τη Βουλγαρία τσουγκρίζουνε με μπίρες και γιορτάζουνε γενέθλια, ονομαστικές εορτές, αναχωρήσεις και επιστροφές με σάντουιτς χορταστικά και τηγανητές πατάτες, πριν στείλουνε τα βδομαδιάτικα, αυτά που μεγαλώνουνε παιδιά και χτίζουνε σπίτια, στο Βέλικο Τάρνοβο και στη Στάρα Ζαγκόρα.
Ακόμα και οι Πακιστανοί, οι Σενεγαλέζοι, οι Άραβες, οι μονόχνοτοι Γεωργιανοί, οι κρυψίνοι Κινέζοι, είναι λίγο πιο ανάλαφροι, πιο χαλαροί, μαζεύονται στα καφενεία τους, στα κουρεία, στις εισόδους των πολυκατοικιών και στα πλατύσκαλα, στα παρτέρια καθισμένοι στις φτέρνες, έξω από τα σουβλατζίδικά τους, όρθιοι και περιμένοντας.
Είναι φτωχοί, αλλά είναι Κυριακή και στη Ζήνωνος οι τιμές μένουν ίδιες.
* H συλλογή διηγημάτων του Γιώργου Θάνου «Τα Καύκαλα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός.