Ιντριγκες, παρασκήνιο, μέχρι και χρωματιστά ψηφοδέλτια έχουν «ταλαιπωρήσει» την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, την οποία τα κόμματα διαχρονικώς επιχείρησαν να «αξιοποιήσουν», προκειμένου να διαμορφώσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Γεγονός είναι, ωστόσο, ότι από το 1990 μέχρι σήμερα, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ «κράτησαν» το θεσμό του προέδρου μακριά από τις κομματικές τους επιδιώξεις, κάτι που φαίνεται να ανατρέπει και πάλι το Μάρτιο η αξιωματική αντιπολίτευση.
Εξι προέδρους σε οκτώ θητείες μετράει η μεταπολιτευτική ιστορία, με πρώτο τον Μιχαήλ Στεφανόπουλο, που ορκίστηκε τον Δεκέμβριο του 1974. Επτά μήνες αργότερα, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος τον διαδέχεται με 210 ψήφους, έναντι μόλις 65 του «αντιπάλου» του Παναγιώτη Κανελλόπουλου.
Με αγωνία για τη Ν.Δ., αλλά χωρίς προβλήματα, ολοκληρώθηκε και η εκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην προεδρία το 1980. Καίτοι η Ν.Δ. είχε τότε 175 έδρες, στην τρίτη ψηφοφορία απέσπασε και 8 επιπλέον ψήφους από βουλευτές της ΕΔΗΚ, του ΚΟΔΗΣΟ και της Εθνικής Παράταξης, και ο Καραμανλής εξελέγη με 183 ψήφους. Πέτυχε έτσι τον κεντρικό του στόχο, που ήταν να υπερασπιστεί ως πρόεδρος τις μείζονες επιλογές του, όπως την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, καθώς σύσσωμη η αντιπολίτευση με πρωταγωνιστή τον «επελαύνοντα» προς την εξουσία Ανδρέα Παπανδρέου τις αμφισβητούσε.
Η πρώτη άκρως επεισοδιακή προεδρική εκλογή έμελλε να είναι αυτή του 1985. Ο Ανδ. Παπανδρέου την τελευταία στιγμή αθετεί την προσωπική υπόσχεση που είχε δώσει στον Κων. Καραμανλή και προτείνει τον Χρήστο Σαρτζετάκη. Η επιλογή του προκάλεσε, όχι μόνον την έντονη αποδοκιμασία της Ν.Δ. που απέσχε της ψηφοφορίας, αλλά και μεμονωμένες αντιδράσεις στο κόμμα του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σαρτζετάκης, καίτοι στηριζόταν από το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ (διέθεταν από κοινού 185 βουλευτές), στην τρίτη κρίσιμη ψηφοφορία έλαβε 180 ψήφους, όσες δηλαδή ακριβώς απαιτούνταν για να εκλεγεί.
Η ψηφοφορία αυτή έχει μείνει ιστορική, όχι μόνο λόγω της διαμάχης που προκάλεσε το αν ο Γιάννης Αλευράς είχε -ως ασκών χρέη Προέδρου της Δημοκρατίας- δικαίωμα ψήφου, όσο για τα περιβόητα γαλάζια ψηφοδέλτια επί των οποίων ανεγράφη το όνομα του Χρ. Σαρτζετάκη. Λέγεται μάλιστα ότι ο ίδιος ο Ανδ. Παπανδρέου έδωσε εντολή να τοποθετηθεί πάνω από την κάλπη ισχυρή λάμπα, προκειμένου να «εκτίθενται» όσοι τυχόν επέλεγαν τη λευκή και όχι τη γαλάζια ψήφο, γεγονός που καταγγέλθηκε ως ωμή παραβίαση της μυστικότητας της ψήφου. Ωστόσο, ακόμη και στην τελευταία κρίσιμη ψηφοφορία βρέθηκαν πέντε άκυρα και μία λευκή ψήφος απ’ όσους βουλευτές κατά κυριολεξία αποτόλμησαν να διαφωνήσουν με την επιλογή του Ανδρ. Παπανδρέου.
Επεισοδιακή ήταν και η επανεκλογή του Κ. Καραμανλή το 1990, την οποία το ΠΑΣΟΚ παρομοιάζει με αυτή του προσεχούς Μαρτίου. Είναι αλήθεια ότι η Ν.Δ. και ο Κ. Μητσοτάκης εξεβίασαν τότε εθνικές εκλογές δηλώνοντας «παρών» στις τρεις πρώτες ψηφοφορίες. Υπάρχουν, ωστόσο, δύο «λεπτομέρειες» που καθιστούν μάλλον ατυχή τη σύγκριση εκείνης της εκλογής με την επικείμενη. Πρώτον, ότι η Ν.Δ. εξωθήθηκε σε εκλογές καθώς διέθετε μόλις 148 βουλευτές λόγω του «ληστρικού» νόμου Κουτσόγιωργα, που απαιτούσε άνω του 47% για την αυτοδυναμία, και, δεύτερον, ότι ο Κων. Καραμανλής αρνήθηκε να συμπράξει ως υποψήφιος στην πρώτη φάση της διαδικασίας, γνωρίζοντας ότι εκ των πραγμάτων δεν θα μπορούσε να εκλεγεί. Αποδέχθηκε μόνο μετά τις εκλογές, και εξελέγη με 153 ψήφους. Στα αξιοσημείωτα εκείνης της εκλογής είναι ότι το ΠΑΣΟΚ μεσούσης της διαδικασίας άλλαξε τον «εκλεκτό» του στηρίζοντας τον Γ. Αλευρά, και όχι τον Χρ. Σαρτζετάκη, που απέμεινε με τις 21 ψήφους της Αριστεράς…
Κάπως έτσι φτάνουμε στις τρεις πιο πρόσφατες ψηφοφορίες, που αποσυνδέθηκαν πλήρως από τις εθνικές εκλογές. Το 1995, το ΠΑΣΟΚ, με πρόταση της Πολιτικής Ανοιξης στήριξε τον Κων. Στεφανόπουλο, ο οποίος εξελέγη με 181 ψήφους. Ο ίδιος, το 2000, επανεξελέγη με 269 ψήφους. Ηταν η πρώτη φορά που και τα δύο μεγάλα κόμματα συμφώνησαν σε κοινό υποψήφιο, παρά τους αρχικούς δισταγμούς της Ν.Δ., η οποία δεν αποτόλμησε τελικώς να προκαλέσει εκλογές.
Ακριβώς το αντίστροφο επαναλήφθηκε και το 2005, με το ΠΑΣΟΚ να συναινεί στο πρόσωπο του κ. Καρ. Παπούλια, ο οποίος «απέσπασε» 279 ψήφους. Οπως όλα δείχνουν, ωστόσο, αυτή ήταν και η τελευταία πράξη της άτυπης συμφωνίας των δύο μεγαλύτερων κομμάτων να μην «παίζουν» με τον προεδρικό θεσμό…