Μεγαλώνει ο λογαριασμός των μέτρων που θα απαιτηθεί να λάβει η Ελλάδα, ώστε να επιτευχθούν οι νέοι –μειωμένοι– στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος. Σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, τα νέα μέτρα που θα απαιτηθούν μπορεί να ανέλθουν ακόμα και στα επίπεδα των 2 δισ. ευρώ ή 1% του ΑΕΠ, επιπλέον εκείνων που είχαν ήδη συζητηθεί μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών.
Ο λόγος για τον οποίο αυξάνεται ο λογαριασμός είναι επειδή μέσα σε μία εβδομάδα επιδεινώθηκαν σημαντικά οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Η αβεβαιότητα που προκάλεσε στην πραγματική οικονομία η ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, το κλείσιμο των τραπεζών και η παράλληλη επιβολή μέτρων ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων (capital controls), δεν είχαν ενσωματωθεί στο προηγούμενο μακροοικονομικό μοντέλο. Ηδη, η οικονομική δραστηριότητα «πάγωσε» λόγω των capital controls και οι επιπτώσεις θα εντείνονται όσο διατηρούνται. Επίσης, η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας –που είναι ο τουρισμός– έχει αρχίσει να βιώνει τις επιπτώσεις της αβεβαιότητας με τις ακυρώσεις και αυτό αναμένεται να επιδράσει αρνητικά στην πορεία του ΑΕΠ.
Ολα αυτά οδηγούν τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών και της κυβέρνησης να ξεκινήσουν μία συζήτηση για τη δημοσιονομική προσαρμογή και τα νέα μέτρα που χρειάζονται επί διαφορετικής βάσης. Παρά τις διαφωνίες που υπήρχαν, θεσμοί και Αθήνα είχαν καταλήξει ότι για φέτος η οικονομία θα μεγεθυνθεί κατά 0,5% (το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προέβλεπε ύφεση της τάξης του 1%). Ετσι, η πρόβλεψη για λήψη νέων μέτρων ύψους 8 δισ. ευρώ που πρότεινε η κυβέρνηση, έγινε με την προϋπόθεση ότι η οικονομία θα «τρέξει» με ρυθμό 0,5% και έτσι θα επιτευχθεί το πρωτογενές πλεόνασμα του 1,5% του ΑΕΠ φέτος. Πλέον, στελέχη του οικονομικού επιτελείου αναφέρουν ότι η εκτίμηση για ανάπτυξη 0,5% πρέπει να αναθεωρηθεί επί τα χείρω. Κάτι που επισήμαναν και οι εκπρόσωποι των δανειστών κατά τη συνεδρίαση του Euroworking Group της προηγούμενης εβδομάδας. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι αν η πρόβλεψη μετατραπεί από ανάπτυξη 0,5% σε ύφεση της τάξης του 0,5%, αυτό αμέσως συνεπάγεται περί τα 2 δισ. ευρώ νέα μέτρα, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του 1,5% του ΑΕΠ για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Και όπως επισημαίνεται από αρμόδια στελέχη που συμμετέχουν στις συζητήσεις, τα νέα μέτρα δεν θα μπορούν να είναι άλλα από παρεμβάσεις σε μισθούς και συντάξεις. Τα μέτρα που μπορούσαν να υιοθετηθούν και να μην αφορούν μισθούς και συντάξεις εξαντλήθηκαν με την ελληνική πρόταση που έφθανε σε παρεμβάσεις ύψους 8 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι αυτά αφορούσαν αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ, φορολόγηση επιχειρήσεων, αύξηση εισφορών κ.λπ. Οπότε, πλέον η συζήτηση θα κινηθεί εκ των πραγμάτων στον «σκληρό πυρήνα» των μέτρων, όπως εκτιμούν οι ίδιοι παράγοντες. Είναι σαφές, ωστόσο, ότι τέτοιου είδους «σκληρά» μέτρα η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί να διαπραγματευτεί, δεδομένου ότι τους τελευταίους πέντε μήνες τα απέρριπτε. Και στη βάση αυτή, αναφέρουν αρμόδια στελέχη ότι το θέμα είναι καθαρά πολιτικό και οι αποφάσεις δεν μπορούν να ληφθούν σε τεχνοκρατικό επίπεδο.