Ο ελληνικός ονειροκρίτης της κρίσης

Ο ελληνικός ονειροκρίτης της κρίσης

5' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η γερμανική εφημερίδα Τagesspiegel ζήτησε από την Αμάντα Μιχαλοπούλου μια ανάλυση του νεοελληνικού αδιεξόδου. Αντί για άλλη απάντηση η συγγραφέας ζήτησε από συναδέλφους της να της διηγηθούν ένα όνειρο που είδαν στη διάρκεια της κρίσης. Η «Καθημερινή» παρουσιάζει σήμερα αυτόν τον αναπάντεχο ονειροκρίτη.

Είδα στον ύπνο μου ότι συμμετείχα σε ένα συνέδριο με θέμα το ψέμα. Δεν είχα ετοιμάσει εισήγηση. Οι υπόλοιποι σύνεδροι συζητούσαν κι εγώ, στην άκρη της καρέκλας, προσπαθούσα να κρατήσω σημειώσεις, ρίχνοντας άτακτα λέξεις στο χαρτί.

Είδα αυτό το όνειρο το βράδυ που έκλεισαν οι τράπεζες. Συνειδητοποίησα πως όλοι οι δικοί μου άνθρωποι έβλεπαν παράξενα όνειρα τον τελευταίο καιρό. Ο άντρας μου ονειρεύτηκε ότι η κόρη μας θα πήγαινε μαζί με τον Τσίπρα στο Eurogroup. Στον δρόμο παγίδευσαν με βόμβα το πρωθυπουργικό αυτοκίνητο. Σώθηκαν τελικά, αλλά ο Τσίπρας βγήκε από τα συντρίμμια σκονισμένος. Το κοστούμι του είχε μετατραπεί σε χλαίνη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Η κόρη μου ονειρεύτηκε ότι πήγε με τον Χίτλερ στο Gap για να τον βοηθήσει να αγοράσει ρούχα και να βρει κάποιον να του ξυρίσει το μουστάκι (αν και γι’ αυτό το όνειρο μπορεί να ευθύνεται το μυθιστόρημα «Er ist wieder da» του Timur Vermes που διαβάζει, στο οποίο ο Χίτλερ επιστρέφει στη ζωή το καλοκαίρι του 2011).

Ο Σοπενχάουερ έχει γράψει ότι η ιστορία είναι ένα ατέλειωτο και περίπλοκο όνειρο των ανθρώπινων γενεών. Από αυτή την άποψη, όσα ονειρευόμαστε σήμερα στην Ελλάδα είναι η σύγχρονη ιστορία μιας κοινωνίας υπό κατάρρευση. Αποφάσισα να ζητήσω από φίλους συγγραφείς να μου διηγηθούν ένα όνειρό που είδαν το καλοκαίρι που μας πέρασε. Ηθελα να συντάξω έναν ονειροκρίτη, χωρίς σχόλια.

Η Ζυράννα Ζατέλη, η κατεξοχήν ονειροπόλα της ελληνικής λογοτεχνίας, δεν βλέπει όνειρα τον τελευταίο καιρό. Ούτε κοιμάται καλά: «Αλλά δεν παίρνω χάπια. Είναι τόση η θλίψη, που επενεργεί σαν υπνωτικό καλής ποιότητας». Από τα τετράδια ονείρων που κρατάει μου διαβάζει το όνειρο της 21ης Ιουνίου: «Είδα λέει την κηδεία του B.B. King όπου ήταν μαζί και ο Μαντέλα. Ενα ατέλειωτο ανθρώπινο ποτάμι. Παρακολουθούσα πολύ συγκινημένη, ήρθε ένας τύπος να με αποσπάσει και του είπα με τρόπο να κάνει πέρα. Ηθελα να χαρώ μόνη μου το βούρκωμα, το κλάμα… Και ξαφνικά ένα μικρό κορίτσι σαλτάρει από τη γέφυρα στο ποτάμι».

Κρίσεις πανικού

Ο Αλέξανδρος Ισαρης υποφέρει από κρίσεις πανικού. Οταν αποκοιμιέται βλέπει όνειρα πολύ λογοτεχνικά: «Είχα στενή σχέση με τον Γιώργο Χειμωνά. Από τότε που πέθανε δεν τον είδα στον ύπνο μου. Μόνο τις προάλλες ονειρεύτηκα πως εκεί που περίμενα στο ΑΤΜ να πάρω το πενηντάρικο στέκεται μπροστά μου στην ουρά μια φιγούρα που μοιάζει με τον Χειμωνά. Είδα τα φουντωτά χαρακτηριστικά μαλλιά του. Ο Χειμωνάς γύρισε, με κοίταξε βαθιά στα μάτια και είπε αυστηρά: “Μη φοβάσαι, τίποτα απ’ όσα σε τρομάζουν δεν θα συμβεί”».

Ο Γιάννης Κιουρτσάκης, ένθερμος και απογοητευμένος ευρωπαϊστής, διαλέγει ένα προφητικό όνειρο. Το είδε στις 11 Φεβρουαρίου του 2012, το βράδυ που διεξαγόταν στην ελληνική Βουλή ψηφοφορία για ένα ακόμη μνημόνιο και για το «κούρεμα» του χρέους: «Εκείνη λοιπόν τη νύχτα ονειρεύτηκα ότι παρακολουθούσα τη συνεδρίαση της Βουλής και ότι οι περισσότεροι βουλευτές ανέβαιναν στο βήμα, ο ένας μετά τον άλλον, και δήλωναν πως αρνούνταν να συμμετάσχουν με ένα “ναι” ή με ένα “όχι” σ’ αυτή την εκβιαστική ψηφοφορία για ένα μακροσκελές και δυσνόητο κείμενο, που δεν είχαν καν προλάβει να διαβάσουν· και πως διαπιστώνοντας την αδυναμία να εκπληρώσουν το κοινοβουλευτικό λειτούργημά τους, που καταντούσε παρωδία, παραιτούνταν».

Ο Χρήστος Χωμενίδης ονειρεύτηκε ένα ανύπαρκτο νόμισμα: «Είδα ότι είχαν αντικατασταθεί τα ευρώ με ένα εθνικό νόμισμα, το οποίο ήταν τενεκεδένια βαρελάκια, τόσο μικροσκοπικά που δεν διακρίνονταν καν στην παλάμη. Φοβόμουν ότι θα κυλήσουν και θα χαθούν. Σκεφτόμουν: μα δεν μπορούσαν τουλάχιστον να τα κάνουν μεγαλύτερα;».

Η Αλκη Ζέη ξαναγύρισε στα χρόνια του Παρισιού: «Ημασταν σε μια διαδήλωση στο Παρίσι με τα παιδιά μικρά και ξαφνικά τα έχασα από μπροστά μου, κάποιος με φώναξε, γυρίζω και βλέπω τη Μελίνα Μερκούρη. Καθόταν ξεχτένιστη, μ’ ένα μακρύ φόρεμα. “Πώς ήρθες μ’ αυτή τη σακαράκα ώς εδώ;” μου είπε. Και μου δείχνει ένα μαύρο προπολεμικό ταξί από το οποίο υποτίθεται ότι βγήκα. “Μα τι μου λες για το ταξί”, λέω εγώ.

“Δεν ξέρεις τι γίνεται; Εδώ χαλάει ο κόσμος!”. “Το ξέρω” λέει η Μελίνα. “Εχω βίντεο, θα σου τα εξηγήσω όλα”. Κι εγώ τη ρωτώ: “Πού είναι ο Ντασέν; Και πού είναι ο άντρας μου;”. “Α, λέει, τους έστειλε σε δουλειά Αυτός”. Πρόφερε τη λέξη Αυτός απαξιωτικά. Ηταν σαφές ότι μιλούσε για τον Θεό. Τη ρώτησα πού μένει εκείνη και μου έδειξε ένα παλάτι στο βάθος, που ήταν το παλάτι του Ερντογάν. Περάσαμε την πρώτη πύλη της Αμφίπολης, πηγαίναμε να βρούμε το βίντεο που ήθελε να μου δείξει. Μόλις φτάσαμε στη δεύτερη πύλη ξύπνησα».

Σουρεαλισμός

Η Εύα Στεφανή βλέπει τα πιο σουρεαλιστικά όνειρα: «Κοιμόμαστε όλοι μαζί στην κουζίνα για να βλέπουμε τηλεόραση. Ξαπλώνουμε ο ένας πάνω στον άλλο. Πρώτα ο μπαμπάς μπρούμυτα. Μετά η μαμά ανάσκελα.

Ανάμεσα στον μπαμπά και στη μαμά μπαίνει ο ένας αδερφός. Από πάνω τα δίδυμα. Στην κορυφή η κόρη μπρούμυτα. Κουβέρτες δεν χρειάζονται γιατί ο ένας ζεσταίνει τον άλλο. Στο κρεβάτι μπορούν να μπουν και άλλοι συγγενείς, αρκεί ο καθένας να έχει το δικό του τηλεκοντρόλ».

Ο μόνος που τη συναγωνίζεται σε σουρεαλισμό είναι ο Δημήτρης Σωτάκης: «Με κάλεσαν επειγόντως στις Βρυξέλλες να διευθετήσω το ελληνικό ζήτημα, έφτασα εκεί με το Μετρό, τελευταία στάση με τη μπλε γραμμή.

Καθώς πλησίαζα στο μεγάλο κτίριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η καρδιά μου κόντευε να σπάσει. Ανοιξε η μεγάλη πύλη και αντίκρισα μπροστά μου μια ζαρωμένη γριά νύφη – ένας μισοπεθαμένος σκύλος της έγλειφε τα πόδια. Παντού μούχλα και βρώμα, μόνο ένα παιδάκι, στην άκρη της σάλας έπαιζε με μια πλαστική μπάλα, σε λίγο όμως συρρικνώθηκε, έλιωσε, γεμίζοντας το πάτωμα με ένα κολλώδες υγρό. Ο σκύλος σύρθηκε μέχρι εκεί και το δοκίμασε».

Η Σοφία Νικολαΐδου ονειρεύεται δωμάτια: «Εχω μπροστά μου έναν τοίχο. Κάτασπρο. Είμαι τόσο κοντά, που η μύτη μου έχει κολλήσει στο κρύο τσιμέντο. Ανοίγω τα χέρια μου, ακουμπώ πάνω του, είναι ατελείωτος. Δεν μπορώ να προχωρήσω. Ούτε πίσω μπορώ να κάνω. Μένω κολλημένη εκεί».

Παρόμοια όνειρα βλέπει και η Σώτη Τριανταφύλλου. «Είμαι σ’ ένα δωμάτιο. Οι τοίχοι με πλησιάζουν αργά αργά. Στενεύουν ύπουλα τα ντουβάρια, μικραίνει το δωμάτιο. Δεν μπορώ να χωρέσω. Και τότε ξυπνάω».

Ο Δ. Ν. Μαρωνίτης ονειρεύεται ακόμη και στο νοσοκομείο: «Xρόνος: πρώτη εβδομάδα Ιουλίου τρέχοντος έτους. Τόπος: Ευγενίδειο Νοσοκομείο-οδυνηρές εξετάσεις. Σε έρημο τόπο κυκλοφορεί ανδρική φιγούρα με παλτό. Λέει χωρίς να μιλά, σχεδόν διατάζοντας: "Το σώμα σου… Το μήνυμα έχει μεγάλη υποδοχή. Η λύση άρχισε και για σένα". Ξύπνησα σάμπως να έχει κιόλας αρχίσει».

Η Φωτεινή Τσαλίκογλου βλέπει τα πιο συμβολικά όνειρα: «Βρίσκομαι σε παραλία. Σκουριασμένες λαμαρίνες, ψαροκόκαλα, βότσαλα ανακατωμένα με σκουπίδια και αποφάγια ημερών. Ποιον περιμένω; Δεν υπάρχει ψυχή. Μια μολυβένια γάτα με κοιτάζει επίμονα. Μια μολυβένια γάτα με γυναικείο πρόσωπο. Αναγνωρίζω την φαρμακοποιό της οδού Θησέως 44. Ημουν εκεί χθες βράδυ αναζητώντας φάρμακο για την αϋπνία. "

Ξεπουλήσαμε", μου λέει και μου δείχνει τον τελευταίο πελάτη της, ένα πεντάχρονο αγόρι με κουστούμι και γραβάτα. Απελπίζομαι. "Δώστε μου έναν επίδεσμο, σε λίγο θα πεθάνω". "Αύριο στη θάλασσα", μου λέει, "θα φέρω τον επίδεσμό σας"».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή