«Μνήμη, μίλησε…», στο παρόν

«Μνήμη, μίλησε…», στο παρόν

Ομαδική έκθεση σύγχρονων καλλιτεχνών για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή

3' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στο νέο έργο του «Pilgrim», ο Σάββας Γεωργιάδης έχει οπτικοποιήσει τη διάθλαση της μνήμης. Ενα ανδρόγυνο του Μεσοπολέμου, που θυμίζει φωτογραφίες της εποχής, είναι ζωγραφισμένο με μελάνι και ακρυλικό, με την οικεία, στον Σάββα Γεωργιάδη, τεχνοτροπία της παραμόρφωσης. Είναι ένα από τα δεκάδες έργα που συναποτελούν την ομαδική έκθεση με τίτλο «Μ’ ένα αίσθημα ελπίδας» (φράση του Ηλία Βενέζη), που παρουσιάζεται στην Evripides Art Gallery (Ηρακλείτου 10 και Σκουφά), έως 25 Φεβρουαρίου.

Η έκθεση, την οποία επιμελήθηκε η Λουίζα Καραπιδάκη, είναι φόρος τιμής στην προσφυγική μνήμη, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Είναι μια εικαστική γιορτή καθώς η έκθεση συγκεντρώνει έργα κορυφαίων σύγχρονων δημιουργών, παλαιότερων και νεότερων, σε έναν ενεργό διάλογο με τις εκδοχές της μνήμης. Κυρίως όμως με την εσωτερική ώσμωση που προκαλεί η ανάκλησή της. Υπάρχουν έργα πιο συμβολικά και άλλα πιο περιγραφικά, άλλα περισσότερο αφαιρετικά και άλλα ακραιφνώς παραστατικά, όλα όμως συγκλίνουν σε μια προσωπική ερμηνεία της αδιόρατης εκείνης συνθήκης που δίνει απτική μορφή στο άυλο. Είναι φανερό πως οι διαφορετικές ερμηνείες και προσεγγίσεις στο θέμα δίνουν ποικίλα αποτελέσματα, ορισμένες φορές ακραίας απόστασης, όπως είναι ο τρόπος π.χ. που προσεγγίζεται η μορφή του Σεφέρη από τη Δάφνη Αγγελίδου (με εξαιρετική σύνθεση μορφής και αστικού χώρου), τον Ανδρέα Νικολάου (λεπτότητα και οικονομία) ή τη Στέλλα Καπεζάνου (αισθησιασμός και τόλμη). Αυτή η αισθητική, ιδεολογική και ψυχική απόκλιση, από το ίχνος και την αναμόχλευση έως την ποπ αρτ εικονογραφία, δείχνει και τη στόχευση της έκθεσης που είναι η απελευθέρωση των βλεμμάτων.

«Μνήμη, μίλησε…», στο παρόν-1
Μανόλης Χάρος, «Η νοσταλγία του απέναντι – Οι σκιές», 2021, ακρυλικό και λάδι σε καμβά, 60 x 60 εκ.

Οι συναισθηματικές αναφορές (όπως στα προσωποκεντρικά και ώριμα έργα έμπειρων δημιουργών σαν του Ανδρέα Κοντέλλη ή του Μιχάλη Μαδένη) οργανώνονται σταδιακά σε ένα παλίμψηστο, μέσα στο οποίο βρίσκει κανείς τις υβριδικές αποτοιχίσεις μνήμης της Λίλας Παπούλα, τα σπαράγματα του Στόγιαν Ντόνεφ ή τις υπόγειες στρώσεις του Γιώργου Κουβάκι.

«Μ’ ένα αίσθημα ελπίδας» είναι ο τίτλος της έκθεσης που παρουσιάζεται στην Evripides Art Gallery (Ηρακλείτου 10 και Σκουφά), έως 25 Φεβρουαρίου.

Η έκθεση επιτυγχάνει να συγκεράσει γενιές και πολιτισμικά ιδιώματα γύρω από το συνεκτικό θέμα του 1922. Επιτυχής φαίνεται να ήταν η εξόρυξη νέων προσωπογραφιών με δυνατά αποτελέσματα: ο Σπύρος Κωτσαλάς ζωγραφίζει τον Φώτη Κόντογλου, ο Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος τον Διαμαντή Διαμαντόπουλο, ο Γιάννης Ευθυμίου τη στιχουργό Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, ο Βασίλης Γκούμας τον Ηλία Βενέζη, η Δάφνη Αγγελίδου τον Γιώργο Σεφέρη, ο Ανδρέας Νικολάου τον Σεφέρη, τον Βενέζη και την Αρβελέρ, και η Ελενα Κυρκιλή οργανώνει μια σύνθεση-φόρο τιμής στη Nelly’s.

Η μνήμη ως αλληγορικό τοπίο παραδείσου, ουτοπίας, καθαρτηρίου ή ονειροπόλησης αποδίδεται ως κορμός σοφής ελαίας στο έργο του Δημήτρη Ανδρεαδάκη, ως πυκνό φύλλωμα-τοιχογραφία με εσώτερο φως από τη Χρύσα Βέργη, ως νοσταλγικός λειμώνας από τον Μίλτο Γκολέμα, ως πράσινη θάλασσα από τον ευγενή και εσαεί παρόντα Γιάννη Μιχαηλίδη (έργο του 2017), ως θάλασσα του απείρου από τη Μαρία Φιλοπούλου, ως τοπίο μοναξιάς και εγκαρτέρησης από τον Βασίλη Παπανικολάου, ως σκιές και μυρωδιές σε εξπρεσιονιστικούς υποβλητικούς ορίζοντες από τον Μανόλη Χάρο.

«Μνήμη, μίλησε…», στο παρόν-2
Κ. Παπατριανταφυλλόπουλος, «Διαμαντής Διαμαντόπουλος».

Κειμήλια, θραύσματα, επιστρώσεις και κύκλοι ζωής ως τάματα μνήμης και τελετουργικά του χρόνου προκαλούν βαθύτατους συνειρμούς. Το πουγκί ή ο μπόγος σε ένα παλαιότερο έργο του Μίλτου Παντελιά, η υπέρκομψη υφασμάτινη ταινία της Ειρήνης Γκόνου, ο «οίκος» του ζωγράφου, μια κιβωτός μνήμης από τον Τάσο Μαντζαβίνο, οι νεκρές φύσεις της Κατερίνας Γιάννακα, σαν προβηγκιανές ελεγείες, η μνήμη του υφάσματος από την Ελλη Εμπεδοκλή. Συγκατοικούν με τη θηλυκή αλληγορία από τον Χρήστο Παλλαντζά (με τους δραματικούς ουρανούς του), τα ανθρώπινα μέλη στη θάλασσα του Αιγαίου από τον Βαγγέλη Ρήνα, το εξαϋλωμένο πλήθος σε χρωματική οπτασία από την Εριέττα Βορδώνη, τη μεγάλη σύνθεση μνήμης με μορφές και μνημεία από την Ντένη Θεοχαράκη, τον έντονο συμβολισμό με μεικτή τεχνική του πολύ καλού νέου ζωγράφου Κωνσταντίνου Νίκου. Μια έκθεση πολλαπλών αναγνώσεων.

«Μνήμη, μίλησε…», στο παρόν-3
Σπύρος Κωτσαλάς, «Φώτης Κόντογλου», 2021.

«Μνήμη, μίλησε…», στο παρόν-4
Δάφνη Αγγελίδου, «Εμείς που τίποτα δεν είχαμε, θα τους διδάξουμε τη γαλήνη», 2021, ακρυλικό σε καμβά, 100 x 65 εκ.

 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή