Παρά τις αλλεπάλληλες κυρώσεις που έχουν αποφασίσει κατά της Ρωσίας, οι ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να συνεργάζονται με τη Μόσχα ακυρώνοντας τον στόχο της πολιτικής τους. Οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. έχουν αποφασίσει από κοινού δέκα γύρους κυρώσεων κατά της Ρωσίας από τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους και την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και θεωρητικά επιδεικνύουν τη σκληρότερη στάση που έχουν επιδείξει ποτέ σε κάποια χώρα.
Οπως, όμως, επισημαίνει σε σχετική έρευνά του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο αντίκτυπος των κυρώσεων «δεν θα είναι αρκετά ισχυρός ώστε να περιορίσει την ικανότητα της Ρωσίας να συνεχίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας και το τρέχον έτος». Πολλές από τις 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε. εξακολουθούν να διατηρούν εκτεταμένες εμπορικές συναλλαγές με τη Ρωσία εν μέρει εξαιτίας επιτυχημένων παρασκηνιακών πιέσεων, εν μέρει επειδή η Ευρώπη δεν θέλει να αντιμετωπίσει ισχυρότερα οικονομικά πλήγματα και εν μέρει επειδή είναι ισχυρότατη η ανησυχία της για τις παρενέργειες στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Αντί λοιπόν να δρομολογήσει την επιβολή νέων κυρώσεων, η Ε.Ε. επιδιώκει τώρα να εντοπίσει και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όσους παρακάμπτουν τις κυρώσεις και όσες χώρες λειτουργούν ως μεσάζοντες ώστε να συνεχίζονται οι εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και στις χώρες της Ε.Ε. Στελέχη της έχουν ήδη εντοπίσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Τουρκία, την Αρμενία, τη Γεωργία, το Καζακστάν και το Κιργιστάν ως πιθανές διόδους μέσω των οποίων το εμπόριο παρακάμπτει τις κυρώσεις.
Το 2021, η Ρωσία ήταν ο πέμπτος σε μέγεθος εμπορικός εταίρος της Ε.Ε. με τις εμπορικές συναλλαγές να φτάνουν σε αξία τα 258 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την Κομισιόν. Κυριότερες εισαγωγές της Ε.Ε. από τη Ρωσία ήταν τα καύσιμα, το μαλλί, ο σίδηρος, ο χάλυβας και τα λιπάσματα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, συνολικά η Ε.Ε. εισήγαγε από τη Ρωσία προϊόντα αξίας 171 δισ. ευρώ από τον Μάρτιο του περασμένου έτους μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2023. Μπροστά στο ποσό αυτό ωχριούν τα 60 δισ. ευρώ που, σύμφωνα με την Κομισιόν, έφτασαν τα κεφάλαια που έδωσε η Ε.Ε. στην Ουκρανία στη διάρκεια των 12 μηνών από την έναρξη του πολέμου, αν και σε αυτά δεν υπολογίζεται η αξία των σύγχρονων τεθωρακισμένων που έχει πάρει το Κίεβο από την Ευρώπη.
Αυξήθηκαν μετά την έναρξη του πολέμου οι παραδόσεις LNG και οι εισαγωγές λιπασμάτων και προϊόντων της ρωσικής πυρηνικής βιομηχανίας.
Στη διάρκεια του περασμένου έτους η Ε.Ε. επέβαλε απαγόρευση στις εισαγωγές ρωσικού άνθρακα και ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται διά θαλάσσης. Κι ενώ δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στο φυσικό αέριο, από την εισβολή στην Ουκρανία η Μόσχα μείωσε δραματικά τις ροές αερίου που μεταφέρονταν στην Ευρώπη μέσω αγωγών. Ετσι το περασμένο έτος η Ε.Ε. παρέλαβε περίπου 40% λιγότερο ρωσικό αέριο σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Εντελώς διαφορετικά είναι, όμως, τα πράγματα με το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) καθώς οι παραδόσεις ρωσικού LNG στην Ευρώπη αυξήθηκαν μετά την έναρξη του πολέμου και έφτασαν στα 22 δισ. κυβικά μέτρα το 2022, ενώ το 2021 δεν υπερέβαιναν τα 16 δισ. κ.μ. Η ποσότητα του ρωσικού LNG είναι πολύ μικρότερη από το ρωσικό αέριο που κατευθυνόταν στην Ευρώπη πριν από τον πόλεμο και ανερχόταν στα 155 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Το γεγονός όμως ότι αυξάνονται οι παραδόσεις LNG έχει εξωθήσει ορισμένες χώρες να ζητούν νομικά δεσμευτική απόφαση της Ε.Ε. για απαγόρευση στις εισαγωγές του καυσίμου. Δεν έχουν, άλλωστε, επιβληθεί κυρώσεις στη βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας καθώς οποιαδήποτε κίνηση προς αυτήν την κατεύθυνση προσκρούει στις αντιρρήσεις της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας, στο έδαφος της οποίας βρίσκεται πυρηνική μονάδα της Ρωσίας και σχεδιάζει να την επεκτείνει η ρωσική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Rosatom. Στη διάρκεια του 2022 η Ε.Ε. εισήγαγε προϊόντα της ρωσικής πυρηνικής βιομηχανίας αξίας σχεδόν 750 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τη Eurostat.
Η υπηρεσία πυρηνικής ενέργειας της Ε.Ε., η Euratom, εκτιμά πως το 2021 η Ρωσία κάλυψε το 1/5 του ουρανίου που χρειάστηκαν οι εταιρείες κοινής ωφελείας της Ε.Ε. Το υπουργείο Ενέργειας της Γαλλίας αμφισβήτησε, πάντως, πρόσφατη έκθεση της Greenpeace, σύμφωνα με την οποία το Παρίσι αύξησε δραστικά τις εισαγωγές εμπλουτισμένου ουρανίου από τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Σημαντικό κεφάλαιο στις εμπορικές σχέσεις της Ε.Ε. με τη Ρωσία είναι τα πετροχημικά προϊόντα καθώς η Ε.Ε. εισήγαγε πέρυσι από τη Ρωσία λιπάσματα αξίας 2,6 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό σηματοδοτεί αύξηση 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021 αλλά σύμφωνα με τη Eurostat, η αύξηση οφείλεται στην εκτόξευση των τιμών ενώ οι ποσότητες είχαν μειωθεί.