Η ενεργειακή μετάβαση έχει αποτελέσει προτεραιότητα για τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και ως εκ τούτου έχουμε πετύχει σημαντική αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μας μείγμα. Αυτό επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη έρευνα του ∆ιεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, η οποία κατατάσσει την Ελλάδα στη 2η θέση παγκοσμίως στη συμμετοχή της ηλιακής ενέργειας στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής με ποσοστό 17,1%.
Ωστόσο, αυτή η αύξηση της ημερησίως και εποχικώς δυναμικά μεταβαλλόμενης παραγωγής πράσινης ενέργειας στο ενεργειακό σύστημα της χώρας δημιουργεί νέες ευκαιρίες και προκλήσεις, στις οποίες η Ελλάδα θα πρέπει να ανταποκριθεί ως ηγέτιδα χώρα στην επόμενη φάση της ενεργειακής μετάβασης.
◗ Οφέλη από την ευέλικτη κατανάλωση ενέργειας
Ένα από τα βασικότερα ζητήματα των ΑΠΕ είναι η πλεονάζουσα ηλεκτροπαραγωγή κατά τις ώρες όπου ο άνεμος και η ηλιοφάνεια βρίσκονται σε αφθονία. Όταν η ζήτηση είναι μειωμένη, κάτι που παρατηρείται κατά κύριο λόγο τα Σαββατοκύριακα, συνήθως το σύστημα οδηγείται σε χαμηλές ή ακόμα και αρνητικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, με αποτέλεσμα την απόρριψη ενέργειας. Αντί να περικόπτουμε την πλεονάζουσα παραγωγή, θα μπορούσαμε να αναζητήσουμε αποδοτικούς τρόπους αξιοποίησής της, παρέχοντας τη δυνατότητα αλλά και ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να αναπροσαρμόσουν τις συνήθειές τους. Έτσι, θα μπορούν να απολαμβάνουν στο μέγιστο τα οφέλη των ΑΠΕ.
Σε περιπτώσεις όπως η φόρτιση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου και η χρήση ενεργοβόρων συσκευών, όπου τα φορτία είναι «ευέλικτα» και δύναται να μετατοπιστούν χρονικά μέσα στην ημέρα, θα πρέπει να εξεταστεί ένας μηχανισμός οικονομικών κινήτρων προκειμένου να κατευθυνθεί η κατανάλωση προς τις περιόδους πλεονάσματος ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει της μέγιστης διαθεσιμότητας αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ευφυών συστημάτων, ώστε όλες οι πληροφορίες σχετικά με την παραγωγή, την κατανάλωση και την τιμολόγηση της ενέργειας να είναι διαθέσιμες σε όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά. Για να μπορούν οι καταναλωτές να παρακολουθούν και να ρυθμίζουν την ενεργειακή τους κατανάλωση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ψηφιοποίηση του δικτύου με την εγκατάσταση «έξυπνων» τεχνολογιών και εργαλείων, όπως είναι οι έξυπνοι μετρητές και τα συστήματα επικοινωνίας.
◗ Βέλτιστες επενδύσεις για την αναβάθμιση του δικτύου
Όσον αφορά στο δίκτυο, ο επικείμενος εξηλεκτρισμός σημαντικών τομέων πρόκειται να αυξήσει σημαντικά τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Θα απαιτηθεί επομένως ένα αναβαθμισμένο δίκτυο με πρόσθετη μεταφορική ικανότητα. Η αξιοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών που έχουν ήδη υιοθετηθεί από άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι υψίστης σημασίας, όχι μόνο για να προετοιμαστούμε για τις μελλοντικές μας ανάγκες, αλλά και για να ελαχιστοποιήσουμε το κόστος των απαιτούμενων παρεμβάσεων. Ενδεικτικά, η τεχνολογία Dynamic Line Rating (DLR), η οποία χρησιμοποιείται ήδη σε ευρεία κλίμακα στη Γαλλία και τη Γερμανία, προσδιορίζει, με βάση την παρακολούθηση κρίσιμων παραμέτρων, τη μεταφορική ικανότητα των γραμμών σε πραγματικό χρόνο και έτσι επιτρέπει την αυξημένη φόρτιση με χαμηλό κόστος.
Επιπλέον, η τεχνολογία Grid Booster, που εφαρμόζεται τόσο στη Γερμανία όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο, επιτρέπει την καλύτερη αξιοποίηση των γραμμών μεταφοράς με τη στρατηγική τοποθέτηση μονάδων αποθήκευσης μπαταριών κατά μήκος των υφιστάμενων γραμμών. Οι μονάδες αυτές λειτουργούν εγχέοντας ή απορροφώντας ηλεκτρική ενέργεια ανάλογα με τις απαιτήσεις του συστήματος, εξασφαλίζοντας έτσι τη σταθερότητά του. Και οι δύο αυτές τεχνολογίες μειώνουν την ανάγκη για την κατασκευή και επέκταση νέων γραμμών μεταφοράς.
◗ Αποδοχή των έργων ΑΠΕ από τις τοπικές κοινωνίες
Στο πλαίσιο της επίτευξης ενός κλιματικά ουδέτερου ενεργειακού συστήματος, θα χρειαστεί στο μέλλον να εγκατασταθούν ακόμα περισσότερα έργα ΑΠΕ, γεγονός που απαιτεί την αποδοχή των τοπικών κοινωνιών. Για τον σκοπό αυτό, χρειάζεται να υπάρξει συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους κατοίκους να επωφελούνται από τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ και να συμβάλλουν ενεργά στην πράσινη μετάβαση. Επιπλέον, η συμμετοχή τους στον σχεδιασμό του έργου για μια αμοιβαία αποδεκτή ενσωμάτωση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής στον τόπο τους αποτελεί θεμέλιο για μια ακόμα πιο ισορροπημένη διείσδυση των ΑΠΕ.
◗ Ευρωπαϊκή ηλεκτρική λεωφόρος για την εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
Για να αξιοποιήσει η Ελλάδα πλήρως τις δυνατότητές της και να αναδειχθεί σε πρωταθλήτρια χώρα στην εξαγωγή ενέργειας, θα πρέπει να υιοθετήσει μια νέα στρατηγική, όχι απλώς εξάγοντας την πλεονάζουσα ηλεκτρική ενέργεια, αλλά παρέχοντας ένα ενεργειακό προϊόν προστιθέμενης αξίας, σχεδιασμένο με βάση τις ανάγκες των χωρών που θα το εισάγουν.
Σε αυτή τη βάση, η εξισορρόπηση του προφίλ ηλεκτροπαραγωγής είναι απαραίτητη. Ως επόμενα βήματα, η ενσωμάτωση μπαταριών βραχυπρόθεσμα και τεχνολογιών υδρογόνου μακροπρόθεσμα μπορεί να δώσει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να αποθηκεύει το πλεόνασμα ενέργειας, εξασφαλίζοντας την έγκαιρη παράδοση στις ώρες αιχμιακής ζήτησης στην Κεντρική Ευρώπη. Αυτή η νέα προσέγγιση, σε συνδυασμό με τη δημιουργία μιας ηλεκτρικής λεωφόρου προς τα μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα κατανάλωσης, θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο προκειμένου η Ελλάδα να εδραιωθεί ως εξαγωγός χώρα καθαρής ενέργειας. Λόγω του μακροπρόθεσμου χρονοδιαγράμματος υλοποίησης ενός τέτοιου εγχειρήματος, θα ήταν σκόπιμο οι ενέργειες προς αυτήν την κατεύθυνση να επιταχυνθούν άμεσα.
Αυτά τα στρατηγικά μέτρα αποτελούν τα επόμενα βήματα προς την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, σηματοδοτώντας τη δέσμευσή μας για ένα βιώσιμο μέλλον και διασφαλίζοντας παράλληλα τη μέγιστη δυνατή δημιουργία εγχώριων θέσεων εργασίας. Με τις οργανωμένες και αποφασιστικές προσπάθειες των αρμόδιων Υπουργείων μπορούμε να αναδείξουμε την Ελλάδα σε πραγματική ηγέτιδα χώρα στον τομέα της πράσινης ενέργειας, εδραιώνοντας σταθερά τη θέση της στην παγκόσμια σκηνή.
Σχετικά με την BayWa r.e.:
☛ H BayWa r.e. είναι παγκόσμιος ηγέτης στην ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, στην παροχή υπηρεσιών,
στη διανομή φωτοβολταϊκού εξοπλισμού και στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων ενέργειας.
Με παρουσία σε περισσότερες από 30 χώρες, η εταιρεία έχει διασυνδέσει πάνω από 5 GW εγκατεστημένης ισχύος στο δίκτυο, ενώ διαχειρίζεται και λειτουργεί έργα άνω των 10 GW. Παράλληλα είναι Ανεξάρτητος Παραγωγός Ενέργειας (IPP), με διευρυμένη δραστηριότητα και στην εμπορία ενέργειας. Για το 2022, ο κύκλος εργασιών
του Ομίλου ανήλθε στα 6,5 δισ. ευρώ.
☛ Το μότο της BayWa r.e. “r.e.think energy” αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της εταιρείας
να επαναπροσδιορίζει το πώς παράγεται, πώς αποθηκεύεται και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο τρόπο η ενέργεια, ώστε να καταστεί δυνατή η παγκόσμια μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για το μέλλον του πλανήτη.
☛ Μέτοχοι είναι η BayWa AG, μια παγκόσμια εταιρεία με 27,1 δισ. ευρώ κύκλο εργασιών, και η Energy Infrastructure Partners, ηγέτις στις επενδύσεις σε ενεργειακές υποδομές.
*Το κείμενο υπογράφεται από τον Philipp Kunze, Διευθύνοντα Σύμβουλο της BayWa r.e. Projects Greece