Σε αιχμή του δόρατος του προεκλογικού αγώνα εξελίσσονται τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την κινητικότητα των πολιτικών αρχηγών να αυξάνεται σταθερά από την αρχή του έτους, παρουσιάζοντας «έκρηξη» όσο πλησιάζει η ημερομηνία των εκλογών. Αυτό που έχει ωστόσο αξία, όπως φαίνεται από την ακτινογραφία της «Κ», είναι πως δεν τα χρησιμοποιούν όλοι με τον ίδιο τρόπο.
Ο γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος δεν χρησιμοποιεί κανένα προσωπικό κανάλι, εν αντιθέσει με τους αρχηγούς των τριών μεγαλύτερων κομμάτων, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι διαθέτουν επίσημα κανάλια σε όλα τα σημαντικά μέσα, δηλαδή σε Facebook, Instagram, Twitter, YouTube και -εσχάτως- στο TikTok.
Αντίστοιχα, η επιρροή που έχει ο καθένας παρουσιάζει διαφορές και διακυμάνσεις. «Ατού» του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται να είναι το TikTok και το Instagram, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να έχει ισχυρότερη επιρροή στο Facebook και στο YouTube. Την ίδια ώρα, ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει την «πρωτοκαθεδρία» στο Twitter, με τους ακολούθους του να ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο, ενώ έντονη είναι η δραστηριότητα στο συγκεκριμένο μέσο και του Κυριάκου Βελόπουλου. Ο τελευταίος είχε αποκλειστεί από το Twitter τον Αύγουστο του 2021, όμως του επετράπη να είναι ξανά ενεργός μετά τις αλλαγές του Έλον Μασκ τον Ιανουάριο του 2023.
Περισσότερο δεν σημαίνει πάντα και καλύτερο
Ο αριθμός των views και των likes που συσσωρεύει ο κάθε πολιτικός αρχηγός στα προσωπικά του κανάλια μπορεί να αποτυπώσει καλύτερα τον βαθμό της αλληλεπίδρασης ως προς το περιεχόμενο που δημοσιεύουν. Ένα μοτίβο που φαίνεται να αναδύεται από την ανάλυση του μέσου όρου των likes και των views, είναι ότι περισσότερο δεν σημαίνει και καλύτερο.
Για παράδειγμα, στο Instagram ο Κυριάκος Μητσοτάκης δημοσιεύει λιγότερο συχνά από τον Αλέξη Τσίπρα, όμως λαμβάνει κατά μέσο όρο18.000 «likes», ενώ ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης λαμβάνει αντίστοιχα 3.000. Κάτι αρκετά οξύμωρο, αν σκεφτεί κανείς πως στις δημοσκοπήσεις ο κ. Τσίπρας έχει μεγαλύτερη πρόσβαση στη νεολαία από τον κ. Μητσοτάκη, ενώ το Intagram θεωρείται πιο νεανικό μέσο από το Facebook. Eκεί οι ρόλοι είναι αντεστραμμένοι, καθώς ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ δημοσιεύει λιγότερο συχνά από τον πρωθυπουργό και λαμβάνει περισσότερα «likes». Στη συγκεκριμένη πλατφόρμα ο Αλέξης Τσίπρας συλλέγει κατά μέσο όρο 5.000 «likes» ανά δημοσίευση, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης περίπου 3.500.
Στο αχανές γήπεδο του Twitter
Στο πεδίο του Twitter, ένα μέσο με μεγάλο αριθμό trolls, παύει να παρατηρείται αυτό το μοτίβο. Εκεί ο Αλέξης Τσίπρας έχει περισσότερες δημοσιεύσεις από τον πρωθυπουργό αλλά και περισσότερα «likes». Πιο συγκεκριμένα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης λαμβάνει κατά μέσο όρο σχεδόν 1.500 «likes» ανά tweet του, ενώ ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας σχεδόν 1.000. Το Τwitter πάντως έχει μία πολιτική αξία, καθώς εκεί παράγονται και αναπαράγονται ουκ ολίγα θέματα που μεταφέρονται μετά στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Για τα μέσα που χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον το βίντεο, δηλαδή το YouTube και το TikTok, το σημαντικότερο στοιχείο για την οπτικοποίηση της διάδρασης των χρηστών είναι ο αριθμός των προβολών. Ως προς το TikTok, η κυριαρχία του πρωθυπουργού είναι ξεκάθαρη, με πολλά βίντεο του να λαμβάνουν εκατομμύρια προβολές, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας εντοπίζεται αρκετά χαμηλότερα. Καθώς πρόκειται για το πλέον δημοφιλές μέσο της νεολαίας, η μεγαλύτερη απήχηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει πολύ ενδιαφέρον. Πρόκειται άλλωστα για το μέσο με τη μεγαλύτερη απήχηση στις ηλικίες 17-25, στις οποίες η ΝΔ το 2019 έχασε κατά κράτος. Οι τελευταίες μετρήσεις, πάντως, λένε πως η ψαλίδα έχει κλείσει, κάτι που ίσως οφείλεται εν μέρει και στη σωστή χρήση του Tik Tok από τον πρωθυπουργό. Τέλος, στο YouTube αντιστρέφονται οι ρόλοι, με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να συσσωρεύει μεγαλύτερο αριθμό προβολών ανά δημοσίευσή του.
Οι πιο «δραστήριοι»
Ο αριθμός των δημοσιευμάτων που αναρτήθηκαν αποτυπώνουν και την τάση του εκάστοτε πολιτικού αρχηγού να επιλέγει ένα μέσο ως περισσότερο «δικό του». Για παράδειγμα, ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν χρησιμοποίησε τόσο το TikTok φέτος -παρά τη θεωρητική απήχηση που έχει στη νεολαία- αλλά στο Twitter έγραφε συχνά, ένα μέσο που το έχει «χτίσει» εδώ και χρόνια.
Από την άλλη, οι πολιτικοί αρχηγοί των τριών μεγαλύτερων κομμάτων χρησιμοποίησαν σαφώς λιγότερο συχνά το Twitter, ενώ Τσίπρας και Ανδρουλάκης ανήρτησαν μεγάλο αριθμό περιεχομένου στο Instagram. Ο πρώτος, μάλιστα, φαίνεται να επιθυμεί να χρησιμοποιεί πολύ το TikTok, παρότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον ξεπερνά σημαντικά στις προβολές και στους ακολούθους στο συγκεκριμένο μέσο.
Από την αρχή του έτους έως τις 3 Μαΐου οπότε και συλλέχθηκαν τα δεδομένα, ο αριθμός των δημοσιεύσεων φαίνεται να αυξάνεται όσο πλησιάζουν οι εκλογές. Ιδιαίτερα δυναμική αύξηση παρουσίασε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ στο Instagram τον Απρίλιο, ενώ στο Facebook όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί ενέτειναν τη δραστηριότητά τους. Στο Twitter οι αρχηγοί των πρώτων δύο κομμάτων έγραψαν περισσότερα tweets τον Απρίλιο, ενώ ο αρχηγός της Ελληνικής Λύσης παρουσιάζει μία ιδιαίτερα έντονη δραστηριότητα όλους τους μήνες και ειδικά τον Φεβρουάριο και Μάρτιο.