Τη συζήτηση διακόπτει ο ήχος μίας τηλεφωνικής κλήσης. «Είναι από το τριψήφιο», λέει ήρεμα η Βιβή Χαραλαμπογιάννη και σπεύδει να απαντήσει, αφού διακόπτει ευγενικά τη συνομιλία. Βρισκόμαστε στο υπουργείο Εσωτερικών, επί της Βασιλίσσης Σοφίας.
Λίγες ημέρες νωρίτερα είχε ενημερωθεί (και εκπλαγεί, όπως υπογραμμίζει) από τον πρωθυπουργό, ότι αναβαθμίζεται κι αναλαμβάνει τον ρόλο της υφυπουργού Εσωτερικών – συνεχίζοντας επί της ουσίας το έργο της από πιο επιτελική θέση.
«Είμαι συναισθηματικά δεμένη με τον χώρο – είναι το ίδιο γραφείο που είχα και ως γενική γραμματέας», λέει και αναφέρει ότι η εμπειρία της στο ΥΠΕΣ πάει αρκετά πίσω στον χρόνο, στο δύσκολο 2012-14. «Τότε ήμασταν μαζί με τον κ. Μητσοτάκη, όταν ήταν υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Εκεί γνωριστήκαμε και συνεργαστήκαμε. Υπάρχει –νομίζω- μία αμοιβαία εκτίμηση κι αυτή η τιμή που μου έχει γίνει, να με αναβαθμίσει ως υφυπουργό, για εμένα είναι πολύ σημαντική».
Εξηγεί λεπτομερώς το αντικείμενο του χαρτοφυλακίου: «Ασχολούμαστε με το ανθρώπινο δυναμικό, τη δημόσια διοίκηση, τις αρμοδιότητες του κράτους, τα ζητήματα των προσλήψεων, της κινητικότητας, της αναβάθμισης και του μετασχηματισμού των δεξιοτήτων των δημόσιων υπαλλήλων».
Η Βιβή Χαραλαμπογιάννη είναι μία από τις 15 κυρίες που μπήκαν στο υπουργικό Συμβούλιο. Μας ξεναγεί στον χώρο και παρατηρούμε από το μπαλκόνι το περίπλοκο αστικό σκηνικό που σχηματίζεται στους ακάλυπτους των κτιρίων (βρισκόμαστε κάτω από το Κολωνάκι), προτού καθίσουμε τετ-α-τετ σε δύο πολυθρόνες.
Η κ. Χαραλαμπογιάννη ανήκει στη γενιά των 40αρηδων της κυβέρνησης και έχει τεχνοκρατικό προφίλ. Μιλάει με άνεση, αλλά και γνήσιο ενδιαφέρον, για τον τομέα της δημόσιας διοίκησης.
Οταν δουλεύεις σκληρά, ξέρεις το αντικείμενο και έχεις αποφασίσει πού θέλεις να πας, δεν υπάρχει άγχος
Την ρωτάω αν γνωρίζουμε πλέον με ακρίβεια το πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι κι απαντά καταφατικά: «Δεν μπορεί να προσληφθεί άνθρωπος στο Δημόσιο που δεν έχει κωδικό εισαγωγής στην απογραφή και δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί».
Κι όχι μόνο γνωρίζουμε, λέει, αλλά με τη συνδρομή της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) ο δημόσιος τομέας θα γίνει πιο λειτουργικός.
«Αυτή τη στιγμή έχουμε έργο στο Ταμείο Ανάκαμψης για τη στελέχωση του Δημοσίου με ΑΙ λογική – θα φτιάξουμε ένα εργαλείο, το οποίο πέραν του ποσοτικού (δηλαδή πόσους χρειαζόμαστε) θα κάνει ακτινογραφία του τι ακριβώς χρειαζόμαστε σε επίπεδο δεξιότητας», σημειώνει και συμπληρώνει: «Ηδη έχει υποβληθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και ευελπιστώ ότι μέχρι τον Σεπτέμβρη θα μας γυρίσει η σύμβαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Εχουμε ήδη ανάδοχο, είναι σε αρκετά προχωρημένο στάδιο. Είναι ένα μεγάλο στοίχημα να το ενσωματώσουμε. Είναι και ενδιαφέρον γιατί δεν δείχνει μόνο τι χρειαζόμαστε, αλλά και το τι έχουμε ήδη στη δεξαμενή. Αν υπάρχει προσωπικό ή δεν υπάρχει, γιατί –ξέρετε- όλοι γκρινιάζουν για την υποστελέχωση κλπ, άρα έχει σημασία να ξέρουμε, όχι μόνο πόσοι είναι, αλλά και ποιους έχουμε».
Στο λαβύρινθο του Δημοσίου
Μολονότι ο φωτογράφος της «Κ» Νίκος Κοκκαλιάς δεν σταματά τα πλάνα, η κ. Χαραλαμπογιάννη, όχι μόνο δεν ενοχλείται, αλλά μας βάζει βαθιά στο λαβύρινθο του Δημοσίου: «Εχουμε 600.000 δημοσίους υπαλλήλους που είναι σε κοινή θέα, στο apografi.gov.gr όπου υπάρχουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Μπορούμε πλέον να δούμε με λεπτομέρεια πόσο κόσμο έχει ο κάθε φορέας», τονίζει, υπογραμμίζοντας τη σημασία της οπτικοποίησης των στοιχείων.
Είναι περήφανη για τα όσα πέτυχαν στην προηγούμενη θητεία και μας δίνει έναν αρκετά ογκώδη μπλε φάκελο με τα επιτεύγματα του υπουργείου: «Μετά από μία τετραετία θα είναι πολύ πιο μεγάλος. Οταν μπήκαμε στο υπουργείο πριν από τέσσερα χρόνια δεν βρήκαμε προχωρημένα σχέδια σε επίπεδο δημόσιας διοίκησης. Θεσμοθετήσαμε 12 νόμους, ακουμπήσαμε το σύνολο των ζητημάτων του ανθρώπινου δυναμικού και της οργάνωσης, φτιάξαμε νέο νόμο για τον ΑΣΕΠ και τον πανελλήνιο διαγωνισμό, ολοκληρωμένο σύστημα εσωτερικού ελέγχου, τηλεργασία στο Δημόσιο, σύστημα πολυεπίπεδης διακυβέρνησης».
Εκείνη τη στιγμή χτυπά το τριψήφιο, το σηκώνει κι αφού επιστρέφει την ρωτάω αν την αγχώνει ο ήχος αυτής της κλήσης: «Καθόλου. Ενα μεγάλο πλεονέκτημα του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ότι θέλει να ξέρει τα πράγματα στη λεπτομέρειά τους. Δεν θέλει να έχει ένα γενικό πανοπτικό, θέλει να βουτήξει στη λεπτομέρεια, ώστε να συνθέσει μόνος του την οποία λύση στα προβλήματα που ανακύπτουν. Αρα, αν χτυπήσει το τηλέφωνο, είναι ο πρωθυπουργός και ρωτήσει για το τάδε θέμα, αυτό δίνει άλλη ώθηση κι άλλο ενδιαφέρον στη δουλειά. Δεν είναι αγχωτικό – το άγχος προκύπτει μόνο από αστάθμητους παράγοντες. Οταν δουλεύεις σκληρά, ξέρεις το αντικείμενο και έχεις αποφασίσει πού θέλεις να πας, δεν υπάρχει άγχος».
- Διακοπές θα πάτε;
Η ερώτηση την αιφνιδιάζει, χαμογελά πλατιά και απαντά ότι τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια κατάφερε να ξεκλέβει μόνο μια εβδομάδα τον δεκαπενταύγουστο. Κοιτάει το ημερολόγιο και λέει «αν ξεκλέψουμε τρεις εργάσιμες εκεί, θα είμαι ευχαριστημένη, αλλά είμαι χαρούμενη για το νέο ξεκίνημα. Διακοπές χρειάζεσαι όταν θες να διακόψεις την καθημερινότητά σου, γιατί κάτι δεν σου αρέσει – εμένα μου αρέσει η καθημερινότητά μου. Δεν είμαστε για πολλά πολλά, έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας».
Χριστίνα Αλεξοπούλου, υφυπουργός Μεταφορών
Στη συμβολή της Μεσογείων με την Αναστάσεως, απέναντι από το Πεντάγωνο, στέκει επιβλητικό και βαρύ το καφέ κτίριο του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών. Αφού περνάμε την ασφάλεια στο ισόγειο και διασχίζουμε ογκώδεις χώρους, ανεβαίνουμε στον όροφο όπου βρίσκεται το γραφείο της νέας υφυπουργού Μεταφορών, Χριστίνας Αλεξοπούλου.
Τη συναντήσαμε την ημέρα της ορκωμοσίας της Βουλής και η κ. Αλεξοπούλου, ντυμένη επισήμως, στα πρώτα της λόγια εκφράζει τη συγκίνησή της. Το γραφείο είναι ευρύχωρο, με καφέ αποχρώσεις. Η νέα υφυπουργός προσπαθεί να προσαρμοστεί στο νέο της ρόλο – προέχει η ενημέρωση.
Στο γραφείο της βρίσκεται ένα λάπτοπ και αρκετά χαρτιά – δεν έχει δώσει ακόμα προσωπικό τόνο στον χώρο, πέραν από ελάχιστες κορνίζες με φωτογραφίες της οικογένειάς της.
«Είναι όλα τελείως διαφορετικά», λέει, ερωτηθείσα για το πώς έχει αλλάξει η καθημερινότητά της και προσθέτει ότι «είναι τεράστια η ευθύνη του να βρίσκεσαι σε τόσο βαρύ χαρτοφυλάκιο».
Για τον νέο της ρόλο ενημερώθηκε λίγες ώρες πριν την επίσημη ανακοίνωση και η ίδια δεν είχε ιδέα για τις προθέσεις του πρωθυπουργού. «Αυτά τα πράγματα δεν τα περιμένει κανείς κι αυτή είναι και η ταπεινότητα που μας διακρίνει. Είναι πολλοί οι καλοί συνάδελφοι που βρίσκονται στη Βουλή, δεν μπορείς να αισθάνεσαι ότι περιμένεις κάτι σε σχέση με τους άλλους», λέει και υπογραμμίζει το πόσο «τεράστια είναι η τιμή αυτή».
Την ρωτάω για την πρώτη αντίδρασή της στο άκουσμα του νέου ρόλου που αναλαμβάνει: «Είναι ιδιαιτέρως συγκινητικό και τιμητικό να ακούς τον πρωθυπουργό στο τηλέφωνο να σου ανακοινώνει κάτι τόσο σημαντικό κι έτσι συγκινήθηκα και πήρα στις πλάτες μου το βάρος της ευθύνης αυτού που μου εμπιστεύεται».
Η κ. Αλεξοπούλου είναι από την Πάτρα και –όπως μαθαίνουμε- διακρίθηκε ως μάχιμη μηχανικός. «Διαχρονικά εργάζομαι πολύ και σκληρά, αυτό το κάνω από επαγγελματίας που ήμουν, ως βουλευτής, αυτό κάνω και τώρα. Αρα η καθημερινότητα από την άποψη των ωραρίων δεν άλλαξε καθόλου».
Η εντολή του πρωθυπουργού
«Αυτό που αλλάζει σε αυτή τη φάση είναι η προσπάθεια να ενημερωθώ για τα πάντα, όσο πιο γρήγορα είναι εφικτό, άρα είμαι στο στάδιο της ενημέρωσης και της διαχείρισης των άμεσων ζητημάτων που αφορούν το υπουργείο. Οι ανάγκες των πολιτών είναι τέτοιες και η εντολή του πρωθυπουργού είναι: Καμία μέρα χαμένη. Αρα, από την πρώτη μέρα εργαζόμαστε σκληρά για να χτίσουμε γερά θεμέλια», συμπληρώνει.
«Εκτός από τα μεγάλα, είναι και τα καινοτόμα. Δεν είναι μόνο η διαχείριση, είναι και το παραπάνω», λέει, θέτοντας ως κεντρικό στόχο της τη βελτίωση της καθημερινότητας των συμπολιτών μας. «Θα ήθελα να λυθούν οι αρρυθμίες, σύντομα κι άμεσα, και να εξελιχθούμε μέσω της ψηφιοποίησης», σημειώνει, ενώ δεν λησμονεί να αναφέρει με ικανοποίηση ότι «στο υπουργείο μας ήρθε η ηλεκτροκίνηση – είναι ένα εξαιρετικό αντικείμενο, που θα το προωθήσουμε».
Η κ. Αλεξοπούλου, αμέσως μετά τις εκλογές, βρέθηκε στο στόχαστρο του ΣΥΡΙΖΑ, που εξέδωσε μάλιστα και ανακοίνωση, για μια παλαιότερη ανάρτησή της περί αμβλώσεων. «Είναι ξεκάθαρη η άποψή μου – είμαι υπέρ του δικαιώματος επιλογής των γυναικών. Το θέμα των αμβλώσεων έχει νομοθετηθεί και δεν συζητείται από κανέναν, είναι κλεισμένο θέμα, δεν το αμφισβητεί κανείς, ούτε φυσικά εγώ. Είχα κάνει και νεότερη ανάρτηση τότε, στην οποία το εξηγούσα, αλλά κάποιοι κάνουν πως δεν την βλέπουν», τονίζει κατηγορηματικά.
Ερχομαι το πρωί και φεύγω το βράδυ, δεν σκέφτομαι τις διακοπές, δεν υπάρχει χρόνος. Οι προτεραιότητες είναι να αλλάξουμε ό,τι έχει βαλτώσει
Και προσθέτει: «Πρέπει να είναι επιλογή της κάθε γυναίκας και να υποστηρίζεται από την ίδια την πολιτεία. Αν κάποια γυναίκα, για οποιονδήποτε λόγο, δεν επιθυμεί να προχωρήσει σε άμβλωση, αλλά αναγκάζεται ή πιέζεται να το κάνει, να στέκεται δίπλα της η πολιτεία για να τη βοηθήσει να λάβει την απόφαση μόνη της. Αυτή είναι και ήταν ανέκαθεν η δική μου γνώμη, τίποτα το διαφορετικό».
- Διακοπές θα πάτε;
«Ερχομαι το πρωί και φεύγω το βράδυ, δεν σκέφτομαι τις διακοπές, δεν υπάρχει χρόνος. Οι προτεραιότητες είναι να αλλάξουμε ό,τι έχει βαλτώσει. Να αλλάξουν τα κακώς κείμενα να και να μπουν σε σωστές ράγες».
Μαρία Κεφάλα, υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας
Η Μαρία Κεφάλα είναι η ηλικιακά νεότερη γυναίκα της κυβέρνησης – δεν έχει πατήσει καν τα 40. Η Γιαννιώτισσα παιδίατρος κοιτάει από τον 5ο όροφο, όπου βρίσκεται το γραφείο της, την πλατεία Κλαυθμώνος και σχολιάζει ότι σιγά σιγά όλα μπαίνουν στις ράγες, καθώς το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας είναι νεοσύστατο και η θέση που ανέλαβε -αυτή της υφυπουργού- δεν υπήρχε καν μέχρι πριν τις εκλογές.
Αναζητώντας την στο σύμπλεγμα των διαδρόμων του εμβληματικού κτιρίου επί της Κοραή, το οποίο μοιράζονται διάφορα υπουργεία, δυσκολευτήκαμε να την εντοπίσουμε καθώς ουδείς είχε απάντηση στο «πού βρίσκεται το γραφείο της υφυπουργού;». Οντως, το κομμάτι που αναλογεί στο νεοσύστατο υπουργείο μοιάζει απολύτως καινούργιο. Νέα και στον χώρο η κ. Κεφάλα μας υποδέχεται με ένα πλατύ χαμόγελο και μας κερνάει νερό, καθώς ήδη ο υδράργυρος έχει πάρει την ανιούσα.
«Εχει ενδιαφέρον το υπουργείο από μόνο του, ως αντικείμενο», τονίζει και συμπληρώνει ότι «είναι μεγάλη τιμή να αναλαμβάνω από τον πρωθυπουργό ένα τέτοιο χαρτοφυλάκιο – θεωρώ ότι είναι κρίσιμο υπουργείο».
Φωτ: Νίκος Κοκκαλιάς
«Ηταν σημαντική η ίδρυσή του, ένα υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, το οποίο είχε υποσχεθεί προεκλογικά ο Κυριακός Μητσοτάκης και μετά τις εκλογές έγινε πράξη. Ξεκινάμε από το μηδέν να χτίσουμε κάτι πολύ δυνατό, ένα υπουργείο με ένα χαρτοφυλάκιο που αγγίζει την κάθε οικογένεια, ευάλωτες ομάδες, κάθε πολίτη. Είναι σημαντική η δουλειά με την υπουργό Σοφία Ζαχαράκη να κάνουμε κάτι καλό, από την αρχή – να είναι γρήγορα αποδοτικό και αποτελεσματικό για την ελληνική κοινωνία».
Ξεκινάμε από το μηδέν να χτίσουμε κάτι πολύ δυνατό, ένα υπουργείο με ένα χαρτοφυλάκιο που αγγίζει την κάθε οικογένεια
Στις δικές της αρμοδιότητες είναι η ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, «το υπουργείο έχει την κοινωνική συνοχή και το δημογραφικό, ασχολούμαστε με ευάλωτες ομάδες, με τα άτομα με αναπηρία, με προστασία του παιδιού, με τα προνοιακά επιδόματα, έχουμε να κάνουμε την αναμόρφωση του ΟΠΕΚΑ, την ψηφιοποίηση του, πολύ σημαντικά ζητήματα, που αφορούν κυρίως ευάλωτους συμπολίτες μας».
Μιλάμε για το δημογραφικό: «Θα είναι από τους βασικούς πυλώνες – είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί ολόκληρη την Ευρώπη, σίγουρα οι πολιτικές που έχουν να κάνουν με την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος δεν γίνονται με ένα νόμο κι ένα άρθρο, ούτε καν με ένα νομοσχέδιο. Είναι πολύ περισσότερα: Πρέπει να ενισχύσουμε το εισόδημα των οικογενειών, την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Να βοηθήσουμε τα νέα ζευγάρια στην καθημερινότητά τους, για παράδειγμα με παραπάνω 50.000 θέσεις σε βρεφονηπιακούς σταθμούς στηρίζεις ένα νέο ζευγάρι που έχει ένα μωρό και δεν έχει βοήθεια από γονείς ή κάποιον άλλον. Ολα αυτά είναι μικρά μέτρα, που δημιουργούν, όμως, ένα καλύτερο περιβάλλον για να αποφασίσει ένας νέος να κάνει οικογένεια».
Η κ. Κεφάλα συνεχίζει να αναπτύσσει έναν οδικό χάρτη για την αντιμετώπιση του δημογραφικού: «Η στεγαστική πολιτική είναι ακόμα ένα παράδειγμα, να βοηθήσουμε τους νέους να έχουν δικό τους σπίτι με χαμηλότοκα δάνεια. Το πρόγραμμα “Σπίτι Μου”, για παράδειγμα, με διπλάσιο προϋπολογισμό πια, είναι ένα σημαντικό πρότζεκτ στο οποίο θα πρέπει να βοηθήσουμε νέους ανθρώπους, νέα ζευγάρια, να βρουν το σπίτι τους. Θα μπορούν περισσότεροι νέοι να είναι δικαιούχοι σε αυτό το πρόγραμμα».
Ρωτάμε την υφυπουργό για το πώς βιώνει αυτή την ευκαιρία: «Μου αρέσουν οι προκλήσεις. Μπήκα στην πολιτική πολύ μικρή και με τίμησαν οι συμπολίτες μου στα Γιάννενα. Σε ηλικία 33 ετών εκλέχθηκα για πρώτη φορά – είναι η δεύτερη θητεία μου τώρα, με 60% αύξηση ψήφων σε σχέση με την πρώτη φορά, ήταν μια ικανοποίηση για τη δουλειά που έκανα τα προηγούμενα χρόνια», λέει και σημειώνει ότι την κάλεσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός για να την ενημερώσει ότι αναλαμβάνει υφυπουργός στο νεοσύστατο υπουργείο.
Το περιμένατε; «Το ήθελα! Προσπάθησα να είμαι χρήσιμη για τον τόπο μου, να είμαι δίπλα στους συμπολίτες μου, οπότε νομίζω ότι μου ανταπέδωσαν στην κάλπη αυτό ακριβώς και βέβαια η τιμή συνεχίστηκε με την εμπιστοσύνη του Κυριάκου Μητσοτάκη, να μου αναθέσει ένα τέτοιο χαρτοφυλάκιο σε ένα υπουργείο που είναι κοντά στα δικά μου βιώματα, στην επιστήμη μου -είμαι παιδίατρος-, σε ένα υπουργείο που έχει ένα φιλόδοξο έργο και διεκδικεί ένα φιλόδοξο αποτέλεσμα. Μου αρέσουν οι προκλήσεις και θα πάμε καλά».
«Στόχος της κυβέρνησης -και του υπουργείου μας ειδικά- είναι κανείς να μην μείνει πίσω και οι πολιτικές που θα ασκούνται από το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας θα γίνονται με γνώμονα το ότι κανείς δεν θα μένει στο περιθώριο, κανείς δεν θα μείνει πίσω και δεν θα είναι μόνος».
- Διακοπές θα πάτε;
«Οχι… ούτε πέρυσι πήγα. Είναι καινούργιο υπουργείο, μέχρι να στηθεί, να οργανωθεί και να βρούμε το ρυθμό μας. Εχουμε πολλή δουλειά».
