ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ -ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Την πιο αποφασιστική πρωτοβουλία των τελευταίων ετών για λύση του Κυπριακού εμφανίζεται αποφασισμένη να αναλάβει η κυβέρνηση Ομπάμα, όπως προκύπτει από τον μαραθώνιο επαφών που είχαν τις προηγούμενες ημέρες Αμερικανοί αξιωματούχοι με τα ενδιαφερόμενα μέρη στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ην. Εθνών.
Το αμέσως προσεχές διάστημα θα υπάρξει αυξημένη κινητικότητα που θα περιλαμβάνει την προσωπική εμπλοκή του υπ. Εξωτερικών, Τζον Κέρι, ο οποίος διεμήνυσε την πρόθεσή του να επισκεφθεί τη Λευκωσία τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο εάν, όπως ελπίζουν οι ΗΠΑ, σημειωθεί πρόοδος στις διακοινοτικές συνομιλίες τις επόμενες εβδομάδες. «Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι αυτοί οι πρώτοι γύροι συνομιλιών μετά την ανάληψη των καθηκόντων του νέου μεσολαβητή του ΟΗΕ αρχίζουν να αποδίδουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα» τόνισε αρμόδιος Αμερικανός αξιωματούχος.
Ο νέος υπ. Εξωτερικών της Τουρκίας, Ντεβλούτ Τσαβούσογλου, στη συνάντησή του με τον Ευάγγελο Βενιζέλο στη Νέα Υόρκη, πρόβαλε ένα διαφορετικό πρόσωπο της τουρκικής διπλωματίας, λέγοντας ότι η Αγκυρα υποστηρίζει τη νέα προσπάθεια «πλήρως, όσο ποτέ άλλοτε», ενώ το θετικό αυτό πνεύμα μετέφερε η τουρκική ηγεσία και στις επαφές της με τον κ. Κέρι, εξ ου και η αισιοδοξία του τελευταίου. Η ελληνοκυπριακή πλευρά διεμήνυσε, πάντως, στους Αμερικανούς ότι το κλίμα θα αλλάξει πραγματικά μόνον όταν τα λόγια της τουρκικής πλευράς γίνουν πράξεις, κάτι που θα διαφανεί τις επόμενες εβδομάδες.
Οπως εκτίμησε, μιλώντας στην «Κ» ο Κύπριος υπ. Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, «η Τουρκία δείχνει να θέλει την εμπλοκή των ΗΠΑ γιατί έχει αποτύχει όπου έχει επενδύσει στην περιοχή, από τη Λιβύη μέχρι τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο, αλλά και στη Συρία, και αυτή η αποτυχία της την υποχρεώνει να αναδιπλωθεί. Και, άρα, αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να στραφεί και πάλι προς την Ε.Ε., και για να γίνει αυτό ξέρει ότι έχει στον δρόμο της το Κυπριακό».
Οι ΗΠΑ αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στα οικονομικά οφέλη από τα κοιτάσματα αερίου στην Ανατ. Μεσόγειο -στην αξιοποίηση των οποίων εμπλέκονται και αμερικανικές εταιρείες- ενώ η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι με δεδομένη την αστάθεια στο Ιράκ και τη Συρία, τον ρόλο της Τουρκίας και την τεταμένη σχέση του Ταγίπ Ερντογάν με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, η λύση του Κυπριακού καθίσταται προτεραιότητα καθώς εκτιμάται ότι μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να επηρεάσει θετικά ολόκληρο το περίπλοκο και δύσκολο περιβάλλον της περιοχής. Παράλληλα, Αμερικανός αξιωματούχος αναγνώρισε ότι η Ουάσιγκτον αναζητεί μια διπλωματική επιτυχία και αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η λύση του Κυπριακού.
Το αυξημένο αμερικανικό ενδιαφέρον επιβεβαιώθηκε τις προηγούμενες ημέρες κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των Ην. Εθνών από τη σωρεία επαφών που υπήρξαν σε όλα τα επίπεδα με την κυπριακή κυβέρνηση, με αποκορύφωμα τις συναντήσεις που είχε ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, αρχικά με τον Τζον Κέρι και στη συνέχεια με τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν, σε διάστημα μόλις πέντε ημερών.
Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν, πάντως, τη αβεβαιότητα που απορρέει από τον «απρόβλεπτο», όπως οι ίδιοι τον χαρακτηρίζουν, παράγοντα Ερντογάν. Με αυτό το δεδομένο ο Τζον Κέρι επενδύει στην καλή προσωπική σχέση που έχει αναπτύξει με τον μέχρι πρότινος ομόλογό του και νυν πρωθυπουργό της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος συνδιαμόρφωσε την εξωτερική πολιτική του κ. Ερντογάν την προηγούμενη δωδεκαετία. Η προσδοκία του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας είναι πως με τον κ. Ερντογάν επικεντρωμένο στις μείζονες εξελίξεις στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, τα νήματα στο Κυπριακό θα κληθεί να κινήσει ουσιαστικά ο κ. Νταβούτογλου.
Σε τακτικό επίπεδο, οι Αμερικανοί δεν θα παρέμβουν στις συνομιλίες υπό τον νέο μεσολαβητή του ΟΗΕ, Εσπεν Αϊντε, αλλά θα αναλάβουν την προώθηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με αιχμή του δόρατος την πρόταση για επιστροφή της Αμμοχώστου.