Ο Αχιλλέας Ραζής, γιος του ζωγράφου και παλιού σταθερού φίλου του Διονύση Σαββόπουλου Αγγελου Ραζή, έχει από παιδί πολλές εικόνες από τον μάγο του τραγουδιού αλλά και της σκηνής. Τόσες ώστε πολλές απ’ αυτές τροφοδότησαν και δικές του εικόνες, που τις έφτιαξε στον καμβά. Και επειδή ο Σαββόπουλος δεν είναι μόνο δική του υπόθεση αλλά πολλών γενεών, η πρωτοβουλία του παρέσυρε και πολλούς φίλους ομοτέχνους του.
Δεκαοκτώ εικαστικοί ενώθηκαν για την ομαδική επετειακή έκθεση αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του αγαπημένου τροβαδούρου στην γκαλερί Ζουμπουλάκη. Αφορμή στάθηκαν τα γενέθλια του Διονύση Σαββόπουλου (στις 2/12). Εβδομηντάρης με μισό αιώνα στο ελληνικό τραγούδι!
«Πριν από δύο χρόνια, με ένα φίλο ζωγράφο σκεφτόμασταν μήπως κάνουμε κάτι για τους Μπιτλς και τα τραγούδια τους είναι γεμάτα εικόνες και ιστορίες. Καταλήξαμε, όμως, να μιλάμε για τον δικό μας Σαββόπουλο, που πλάθει εξίσου καταπληκτικές ιστορίες», λέει ο Αχιλλέας Ραζής, ο οποίος είχε την ιδέα. «Στόχος όλων μας είναι να δούμε τα τραγούδια του με το δικό μας βλέμμα. Κάπως έτσι ξεκίνησε ένας πυρήνας φίλων αρχικά, που όλο και μεγάλωνε γιατί το έργο του μας αφορά».
Ο ίδιος ο ζωγράφος είχε έναν επιπλέον λόγο. Πολλά βιώματα και πολλές ιστορίες να τον συνδέουν μαζί με τον τραγουδοποιό. «Τον γνωρίζω από παιδί, τον ζω καθημερινά και πέρα από τη μαγεία της τέχνης του και το μέγεθος του ταλέντου του βλέπω πόσο καλός άνθρωπος είναι στην καθημερινότητά του, πόσο ωραία παραμύθια λέει στα εγγόνια του, τις διηγήσεις του στους μεγάλους».
Θυμάται όταν πρόβαρε τα τραγούδια της Ρεζέρβας το 1979 ήταν τεσσάρων ετών. «Είχαμε πάει σπίτι του κι εκείνος μας τραγουδούσε “Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά”. Εγώ ανυπόμονα χτυπούσα τα πόδια μου, δεν πρόσεχα πολύ τα λόγια, κι όταν τελείωσε φώναξα: “Διονύση, τα παιδιά πού είναι;”, εννοώντας τους γιους του, τον Κορνήλιο και τον Ρωμανό».
Στα δύσκολα
Ο Αχιλλέας Ραζής θυμάται και τις δύσκολες στιγμές, όπως τα λάιβ του «Κουρέματος». «Ηταν η εποχή που η προηγούμενη γενιά θύμωσε μαζί του αλλά και η εποχή που τον ανακάλυψε η δική μου γενιά, όσοι γεννηθήκαμε στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Θυμάμαι τις ενοχλήσεις κάποιων που έφευγαν από το μαγαζί, στιγμές αμηχανίας του ίδιου στη σκηνή, κάποιες κραυγές του κοινού από κάτω που τον έβριζε. Μια εποχή που αναγκαζόταν να υπερασπιστεί τον εαυτό του, το έργο του και όσα πίστευε. Γινόταν καμιά φορά λίγο οξύς απ’ όσα τον επέπλητταν, αλλά εμείς, 14χρονοι τότε, τον υποστηρίζαμε, τον αγαπούσαμε γιατί δεν είχαμε τα συμπλέγματα των προηγούμενων και ίσως νιώθαμε και μια χαρά που έλεγε πράγματα τόσο έντονα και σκληρά τα οποία αποδείχθηκαν ότι ήταν αληθινά».
Αυτή η νεότερη γενιά εκαστικών που γεννήθηκε μεταξύ των δεκαετιών του ’70 και του ’80 –όπως οι Δημήτρης Αναστασίου, Κλειώ Γκιζελή, Μυρτώ Δεληβοριά, Τζουλιάνο Καγκλής, Ιφιγένεια Καμπέρη, Θεόφιλος Κατσιπάνος, Λευτέρης Κιουρτζόγλου, Λήδα Κοντογιαννοπούλου, Εύα Μαραθάκη, Νίκος Μόσχος, Μάρια Μπαχά, Θαλής Παπακωνσταντίνου, Μιλτιάδης Πεταλάς, Αχιλλέας Ραζής, Στέφανος Ρόκος, Φάνης Ρουμανιάς, Χριστίνα Σγουρομίτη, Κώστας Χριστόπουλος– συμμετέχει στην έκθεση, που ανοίγει τις 19 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει έως τις 6 Δεκεμβρίου.
Βέβαια, οι δίσκοι του Σαββόπουλου πάντα είχαν μια εικαστική ματιά. Από το εξώφυλλο του Ακριθάκη μέχρι τη ζωγραφική του Κυριτσόπουλου. «Προσπαθήσαμε να δείξουμε τη δική μας ματιά. Δεν αγνοούμε, αντίθετα σεβόμαστε την καταπληκτική δουλειά του Ακριθάκη και ειδικά του Κυριτσόπουλου, που συνέλαβε την ποπ φιγούρα του Σαββόπουλου. Προσπαθήσαμε να δείξουμε τον δικό μας Σαββόπουλο, γι’ αυτό παράλληλα με τα έργα εκθέτουμε και μια σειρά πορτρέτων που φιλοτέχνησε κάθε καλλιτέχνης που συμμετέχει στην έκθεση. Και έχει ενδιαφέρον επειδή το καθένα απ’ αυτά μάς μοιάζει λίγο, γιατί κατά βάθος είναι ο δικός μας Σαββόπουλος». Ετσι προέκυψαν ωραία πορτρέτα, που θα δημιουργήσουν το ένα δίπλα στο άλλο ένα είδος ψηφιδωτού με φιγούρες του στην έκθεση.
Κάθε εικαστικός διάλεξε μια περίοδο του τραγουδοποιού ή ένα έργο του. Λίγοι συνέπεσαν. Στον δικό του πίνακα ο Αχιλλέας Ραζής ξεκινάει με το ασπρόμαυρο πριν δώσει τη θέση του στα χρώματα και ενώνει τους: Νίκο Ασλάνογλου, Ντίνο Χριστιανόπουλο, Βασίλη Τσιτσάνη, Μάνο Χατζιδάκι, Σοφία Βέμπο, Σωτηρία Μπέλλου, Δόμνα Σαμίου αλλά και τον Μπομπ Ντίλαν, τον Φρανκ Ζάπα κ.ά.
Λέει πως δεν περιορίστηκαν στα σουξέ του, αυτό που συνηθίζεται στα αφιερώματα. «Εμπνευστήκαμε από τραγούδια εναλλακτικά και με αφορμή τη δουλειά του, προσπαθήσαμε να βρούμε τον εαυτό μας».
Για την νεότερη αυτή ομάδα εικαστικών, «η συνομιλία με τον Σαββόπουλο ξεκινάει απαλλαγμένη από ανάλογες αμφιθυμικές συγκρούσεις. Δεν υπάρχει εδώ πατροκτονία, αγωνία, ενοχή και εξιλέωση, αλλά μία ήρεμη συνομιλία με έναν εσωτερικευμένο πατρικό λόγο, ο οποίος εμπνέει ευγνωμοσύνη και ασφάλεια, λειτουργώντας ως μία ιδανική αφετηρία προσωπικών αυτοσχεδιασμών πάνω στη δημιουργία, τον χρόνο, τη μνήμη και τη γιορτή», σημειώνει για την έκθεση ο Δημήτρη Καράμπελας, συγγραφέας του βιβλίου «Διονύσης Σαββόπουλος» (εκδ. Μεταίχμιο)».
Μια έκθεση που έχει στόχο να αναδείξει και νεότερους τρόπους ακρόασης του έργου του. Αλλωστε, έτσι ξεκίνησαν αυτά τα πρωτότυπα εικαστικά έργα που εμπνεύστηκαν οι δημιουργοί τους από τα τραγούδια αυτού του μοναδικού μελωδού και τολμηρού διαχρονικού ποιητή.
