Το State of the Union, η ετήσια ομιλία στην οποία ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα θέτει τις προτεραιότητες της πολιτικής του για το επόμενο έτος, επικεντρώθηκε φέτος σε ένα εσωτερικό ζήτημα: στην ενίσχυση της μεσαίας τάξης. Για τον Αμερικανό πρόεδρο, αυτή ήταν στην ουσία η τελευταία ευκαιρία του να προωθήσει την κεντρική του πολιτική προτεραιότητα – αλλά και να αφήσει το στίγμα του στο μέλλον. Με το επόμενο έτος να είναι εκλογικό, ο πρόεδρος Ομπάμα θέλει να διασφαλίσει την υστεροφημία του ως ένας ηγέτης που διεύρυνε και ισχυροποίησε τη μεσαία τάξη – δημιουργώντας, μάλιστα, ένα νέο… κλάδο: «τα οικονομικά της μεσαίας τάξης».
Στην ομιλία του τα ξημερώματα της Τετάρτης, ο πρόεδρος Ομπάμα πήγε πολύ παραπέρα από την αύξηση του κατώτατου μισθού, στην οποία είχε εστιάσει πέρυσι, περιγράφοντας το όραμά του για μία κοινωνία με ευκαιρίες για όλους. Παρά τη θετική πορεία της αμερικανικής οικονομίας και τη μείωση της ανεργίας, οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι και οι ευκαιρίες περιορισμένες. Είναι ενδεικτικό ότι η πλειοψηφία των Αμερικανών δεν θεωρεί καλή την κατάσταση της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι, στο 45%, το ποσοστό όσων δηλώνουν ικανοποιημένοι είναι το υψηλότερο από το 2004. Ετσι, ο πρόεδρος Ομπάμα περιέγραψε ένα πρόγραμμα για δωρεάν ανώτερη εκπαίδευση, στο πλαίσιο μιας πολιτικής ενίσχυσης των πιο αδύναμων.
Δύσκολα όμως τέτοιες προτάσεις θα λάβουν την υποστήριξη του Καπιτωλίου, καθώς και τα δύο σώματα έχουν πλέον περάσει στον έλεγχο των Ρεπουμπλικανών που δεν συμφωνούν με προτάσεις αναδιανομής εισοδημάτων. Αν και συμφωνούν με την ανάγκη μεταρρύθμισης του φορολογικού κώδικα, επικρίνουν τα σχέδια ελάφρυνσης της φορολογίας των επιχειρήσεων που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Ομπάμα, με το επιχείρημα ότι επικεντρώνονται μόνο στις μεγάλες επιχειρήσεις και αγνοούν το 80% των εταιρειών, που είναι μικρομεσαίες. Μάλιστα, εκτιμούν ότι η φορολόγηση των πλουσίων που προωθεί θα πλήξει πολλές από αυτές, καθώς προβλέπει φόρους στα κεφαλαιακά κέρδη.
Ενα ζήτημα στο οποίο υπάρχει περιθώριο συνεργασίας είναι στην προώθηση των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου με την Ασία και την Ευρώπη. Παρά την εσωτερική αντίδραση στο κόμμα των Δημοκρατικών από τα συνδικάτα, ο πρόεδρος Ομπάμα δεσμεύθηκε να την υποστηρίξει. Οπως εκτίμησε η επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, «μπορούμε να βρούμε τον δρόμο για το “ναι” εφόσον υπάρχει διαφάνεια στις διαπραγματεύσεις». Οσο για τα εξωτερικά, πέρασαν σε δεύτερη μοίρα. Οι αναφορές του κ. Ομπάμα επικεντρώθηκαν στην καταπολέμηση του ISIS και, ιδιαίτερα, του ισλαμικού φονταμενταλισμού που απειλεί την εσωτερική ασφάλεια των ΗΠΑ. Μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι και με νέα απειλητικά βίντεο του ISIS στη δημοσιότητα, η μεγαλύτερη προτεραιότητα του προέδρου Ομπάμα στην εξωτερική του πολιτική παραμένει ένα εσωτερικό ζήτημα: να διατηρήσει ασφαλή την Αμερική.