Στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του Ντόναλντ Τραμπ το τελευταίο δεκαπεντάλεπτο είναι αφιερωμένο σε μια ιδιότυπη προσευχή. Υπό τους ήχους μυσταγωγικής μουσικής, ο υποψήφιος πρόεδρος απευθύνεται στο συγκεντρωμένο πλήθος των οπαδών του, ζητώντας τους να προσευχηθούν στον Θεό «για την ισχύ και την ελευθερία τους… για το κίνημα, τον λαό, την οικογένεια και το έθνος». Τα λόγια του έχουν τόσες ομοιότητες με εκείνα ενός ιεροκήρυκα, που οι New York Times κάνουν λόγο για την εμφάνιση της Εκκλησίας του Τραμπ, η οποία άλλωστε διαθέτει πλέον και τη… δική της Βίβλο.
Παραμονές του Πάσχα, ο τέως πρόεδρος έκανε αίσθηση διεθνώς με την προώθηση μιας Βίβλου με την αμερικανική σημαία στο εξώφυλλο, αντί 60 δολαρίων. Εκτός από το ιερό κείμενο, η έκδοση περιλαμβάνει επίσης το αμερικανικό σύνταγμα, την αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, τα δικαιώματα του πολίτη, τον όρκο στη σημαία και τους… στίχους του τραγουδιού God Bless the USA (Ο Θεός να ευλογεί τις ΗΠΑ), από το οποίο παίρνει το όνομά της η Βίβλος. Μπορεί οι κυνικοί να βλέπουν μια ακόμη ευκαιρία χρηματοδότησης των δικαστικών περιπετειών του Τραμπ, αλλά το περιεχόμενο της έκδοσης έχει σαφές πολιτικό περιεχόμενο.
Η κατά Τραμπ εκδοχή της Βίβλου βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην ιδεολογία του αμερικανικού εξαιρετισμού, την ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μοναδικές στην Ιστορία ως χώρα με ιδιαίτερα –και ηθικά ανώτερα– χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με αυτή την υπερεθνικιστική, πλην όμως διαδεδομένη ιδεολογία, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας αλλά και το αμερικανικό σύνταγμα έχουν θεία έμπνευση. Η σύνδεση του μύθου του αμερικανικού εξαιρετισμού με τη χριστιανική πίστη δεν είναι πρωτόγνωρη στην αμερικανική Εκκλησία. Αλλά η ρητορική του Τραμπ συνδέει για πρώτη φορά αυτά τα δύο με έναν πολιτικό υποψήφιο. Την ίδια ώρα, οι διακηρύξεις του περί ανόδου της «μεγάλης, σιωπηλής πλειοψηφίας υπό την ηγεσία του» λαμβάνουν μεσσιανικό χαρακτήρα, ενώ ο ίδιος διεκδικεί θρησκευτικού χαρακτήρα αφοσίωση από το κόμμα του.
Η «εκδοχή» της Βίβλου που βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην ιδεολογία του αμερικανικού εξαιρετισμού.
Επιπλέον, η ρητορική του περί πολιτικής δίωξης περιλαμβάνει και τον παραλληλισμό με τον Ιησού. Το περασμένο Σάββατο, Μεγάλο Σάββατο για τους μη ορθόδοξους χριστιανούς, ο Τραμπ μοιράστηκε ένα άρθρο στα κοινωνικά δίκτυα με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η σταύρωση του Ντόναλντ Τραμπ». Είναι μια ιστορία δίωξης, που κάποιοι Ευαγγελιστές υποστηρικτές του κάνουν εδώ και καιρό: ο τηλεοπτικός ιεροκήρυκας Χανκ Κούνεμαν υποστηρίζει ότι οι επόμενες εκλογές συμβολίζουν τη μάχη μεταξύ του καλού και του κακού και ότι ο διωκόμενος Τραμπ έχει κάτι που ο εχθρός του φοβάται: το χρίσμα του Θεού που τον προστατεύει.
Φυσικά, δεν είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία που η θρησκευτική πίστη χρησιμοποιείται για να προωθήσει πολιτικούς σκοπούς και επιδιώξεις. Συνήθως, όμως, αυτό δεν συμβαίνει σε δημοκρατικά καθεστώτα.
* Η κ. Κατερίνα Σώκου είναι Nonresident Senior Fellow στο Atlantic Council και ερευνήτρια Εξωτερικού στο ΕΛΙΑΜΕΠ.