Ο μόνος δρόμος για την κυβέρνηση είναι να πείσει τους εταίρους για την αποφασιστικότητά της να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις, ώστε στη συνέχεια να διεκδικήσει χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα που θα επιτρέψουν μια αναπτυξιακή ανάσα, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο επικεφαλής ευρωπαϊκής στρατηγικής της Bank of America Merill Lynch και πρώην στέλεχος του ΔΝΤ, Θάνος Βαμβακίδης.
– Πώς βλέπουν οι αγορές τη νέα ελληνική κυβέρνηση;
– Οι αγορές εξεπλάγησαν από τη μέχρι τώρα συγκρουσιακή στάση της κυβέρνησης. Θεωρούσαν ότι όσα είχαν ειπωθεί πριν από τις εκλογές ήταν προεκλογική ρητορική και ανέμεναν ότι αμέσως μετά, η κυβέρνηση θα συμβιβαζόταν. Από την άλλη, βλέπουν με ικανοποίηση κάποια βήματα προς μια συμφωνία. Ωστόσο προκαλούν ανησυχία οι υποσχέσεις που ανατρέπουν μερικές από τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις και η απουσία λεπτομερειών σε ό,τι αφορά τα μεταρρυθμιστικά σχέδια για το μέλλον. Ισως ζητάμε πολλά από μια κυβέρνηση που μόλις ανέλαβε, αλλά δεν υπάρχει χρόνος και περίοδος χάριτος.
– Πόσο ενοχλούν την Ευρωζώνη οι προθέσεις της κυβέρνησης Τσίπρα;
– Η οποιαδήποτε απόσυρση μεταρρυθμίσεων που έχουν εφαρμοσθεί αποτελούν κόκκινο πανί για τις αγορές. Παρακολουθούν πολύ προσεκτικά την κατάσταση ρευστότητας του τραπεζικού τομέα και προσπαθούν να αποτιμήσουν τα περιθώρια ρευστότητας της κυβέρνησης. Ακουσαν με ικανοποίηση ότι η κυβέρνηση συμφωνεί με τα δύο τρίτα των μεταρρυθμίσεων που υπάρχουν στο υφιστάμενο πρόγραμμα, αλλά απορούν για την απουσία λεπτομερειών σχετικά με αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Ανησυχούν, επίσης, ότι ένας τελικός συμβιβασμός και το πακέτο μεταρρυθμίσεων και μέτρων που θα περιλαμβάνει, δύσκολα θα ψηφισθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.
– Πώς θα πάει η διαπραγμάτευση;
– Οι αγορές εκτιμούν ότι τα χειρότερα θα αποφευχθούν, αλλά η αβεβαιότητα στην αγορά θα παραμείνει πολύ αυξημένη έως ότου υπάρχει τελική συμφωνία. Η παρατεταμένη αβεβαιότητα μπορεί να οδηγήσει σε ύφεση. Αναμένουμε ότι οι διαπραγματεύσεις θα εστιάσουν στους στόχους των πρωτογενών πλεονασμάτων και στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Μια συμφωνία απαιτεί δύσκολους συμβιβασμούς και από τις δύο πλευρές. Η Ελλάδα θα χρειασθεί να συνεχίσει τη δημοσιονομική εξυγίανση, αν και ελπίζεται με πιο φιλικούς προς την ανάπτυξη ρυθμούς, και να υλοποιήσει όλες σχεδόν τις μεταρρυθμίσεις του υφιστάμενου προγράμματος.
– Εχει περιθώρια ελιγμών η Αθήνα;
– Υπάρχει χώρος για διαπραγματεύσεις, αλλά μόνο εάν η κυβέρνηση πείσει την υπόλοιπη Ευρώπη για την αποφασιστικότητά της να εφαρμόσει φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις. Εμείς πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση πρέπει να δεσμευθεί ότι θα το κάνει ώστε να εξασφαλίσει περισσότερο χώρο στη δημοσιονομική προσαρμογή. Για να κερδίσει χρόνο και να αυξήσει την αξιοπιστία της θα πρέπει να αποδεχθεί τις προτάσεις του ΔΝΤ για φορολογική μεταρρύθμιση, και του ΟΟΣΑ για μεταρρυθμίσεις στην αγορά αγαθών, και τις μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό, τον δημόσιο τομέα και τα εργασιακά με τις οποίες συμφωνεί και είναι στο υφιστάμενο πρόγραμμα. Με αυτά πλησιάζει στα δύο τρίτα των μεταρρυθμίσεων που έχει πει ότι δέχεται.
– Και μετά;
– Στη συνέχεια, πρέπει να επιμείνει στον ορισμό των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα σε διαρθρωτικούς όρους που να προσαρμόζονται στην πορεία της οικονομίας. Ενας τέτοιος ορισμός θα επιτρέψει βραχυπρόθεσμα την προώθηση φιλικών προς την ανάπτυξη δημοσιονομικών πολιτικών, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη μακροπρόθεσμη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Θα είναι ένα πολύ καλό σημείο εκκίνησης για διαπραγματεύσεις με την Ευρώπη αλλά και για αποφυγή μιας κακής ισορροπίας τρόμου που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αρνητικά αποτελέσματα και για τις δύο πλευρές.
– Θα επιβληθούν περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων;
– Ελπίζω ότι θα υπάρξει συμφωνία και ότι θα αποτραπούν περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων. Αλλά αυτό αφορά απλά την επίτευξη συμφωνίας για τον οδικό χάρτη των επικείμενων διαπραγματεύσεων, που υποτίθεται ότι θα ήταν το εύκολο μέρος. Οι διαπραγματεύσεις επί των συγκεκριμένων πολιτικών θα είναι πολύ πιο δύσκολες. Οι τράπεζες βρίσκονται στο έλεος της ΕΚΤ, αλλά όσο υπάρχουν διαπραγματεύσεις δεν έχουν να ανησυχούν. Ωστόσο θα ανησυχούσα για ακραία σενάρια, εάν φθάσουμε στον Μάρτιο και η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε πρόγραμμα.
