Την προσαρμογή του ΕΦΚ (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης) στο φυσικό αέριο στα ελάχιστα δυνατά επίπεδα που προβλέπονται από την κοινοτική νομοθεσία προτείνει το ΙΟΒΕ ως μια άμεση λύση για την ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η προσαρμογή αυτή, σύμφωνα με μελέτη που παρουσίασε χθες το ΙΟΒΕ, θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 754 εκατ. ευρώ και την απασχόληση κατά 12.500 θέσεις εργασίας.
Επιβάρυνση
Ο ΕΦΚ που επιβλήθηκε στο φυσικό αέριο από τον Σεπτέμβριο του 2011 είναι από τους υψηλότερους μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε.-28, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις και νοικοκυριά να επιβαρύνονται τόσο άμεσα (βάσει κατανάλωσης) όσο και έμμεσα με το κόστος των τιμών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Ο ΕΦΚ που ορίζεται σε 5,4 ευρώ ανά μεγαβατώρα αποτελεί σήμερα το 12% της τιμής του φυσικού αερίου που πληρώνουν οι βιομηχανίες. Το επίπεδο του συντελεστή είναι δεκαπλάσιο από το ελάχιστο που ορίζει η Οδηγία 2003/96/Ε.Κ. για τη θερμική επιχειρηματική χρήση και πενταπλάσιο έναντι του ελάχιστου συντελεστή για τη μη επιχειρηματική χρήση. Εάν υιοθετηθεί η πρόταση του ΙΟΒΕ για προσαρμογή στα ελάχιστα δυνατά επίπεδα, τότε, σύμφωνα με τη μελέτη, θα επέλθει μείωση στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων κατά 2,2% και μείωση στην τιμή της ενέργειας κατά 1,9%. Η προσαρμογή αυτή, σύμφωνα με τον ΙΟΒΕ, δεν θέτει σε κίνδυνο την προσπάθεια επίτευξης δημοσιονομικής ισορροπίας. Εκτιμά ότι τα έσοδα από τον ΕΦΚ θα μειωθούν, τα συνολικά έσοδα από φόρους και εισφορές, κατά το ΙΟΒΕ, θα έχουν θετικό πρόσημο λόγω της ανόδου της οικονομικής δραστηριότητας.
Η μελέτη παρουσιάζει στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το κόστος του φυσικού αερίου στην Ελλάδα για τη βιομηχανία είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Σε σχέση με τις τιμές που διαμορφώνονται σε habs της Ευρώπης, η τιμή εισαγωγής αερίου στην Ελλάδα παραμένει υψηλότερη κατά περίπου 33%. Συγκριτικά με τον μέσο όρο στην Ε.Ε.-28, η τιμή προ φόρων για τους μεγάλους καταναλωτές στην Ελλάδα ήταν κατά 24% υψηλότερη, ενώ η τελική τιμή χωρίς ΦΠΑ και άλλους ανακτώμενους φόρους και τέλη ήταν υψηλότερη κατά 33%, λόγω της επίπτωσης που έχει ο ΕΦΚ στις τιμές. Σε σχέση με τη γειτονική Βουλγαρία οι τιμές στην Ελλάδα για τις επιχειρήσεις είναι κατά 42% υψηλότερες, ενώ η διαφορά έναντι της Τουρκίας φτάνει στο 72%.
Η διαμόρφωση τιμών
Αυτό σύμφωνα με τη μελέτη οφείλεται στο γεγονός ότι η διαμόρφωση των τιμών εισαγωγής γίνεται βάσει μακροχρόνιων συμβολαίων με σύνδεση τιμής φυσικού αερίου με τιμές προϊόντων πετρελαίου στην απουσία αγορών και στον περιορισμένο ανταγωνισμό (μόνο στην αγορά LNG).
Σε ό,τι αφορά τα έσοδα από ΕΦΚ, η πλειονότητα προέρχεται από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής με τη βιομηχανία να ακολουθεί. Εκτιμάται ότι το 2014 τα έσοδα από ΕΦΚ στην ηλεκτροπαραγωγή θα είναι μειωμένα περίπου κατά 40% λόγω ανάλογης μείωσης της παραγωγής των μονάδων φυσικού αερίου. Το 2012 τα έσοδα από ΕΦΚ στο φυσικό αέριο ανήλθαν στα 261 εκατ. ευρώ και το 2013 στα 226 εκατ. ευρώ.