Αν θέλαμε να αποχαιρετίσουμε τον Μηνά Χατζησάββα αναδεικνύοντας ένα από τα πράγματα στα οποία ήταν αφοσιωμένος, αυτό θα ήταν το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου. Γιατί αυτός ο σπάνιος καλλιτέχνης, με το πάθος, την ορμή, την τόλμη και τη γενναιότητα, χαρακτηριστικά που γεφύρωναν την απόσταση από τη σκηνή στη ζωή, ήταν, εξαρχής, δημόσια και με πίστη ταγμένος στο πλευρό του καλλιτεχνικού διευθυντή Γιώργου Λούκου. Από το 2006, που ανέλαβε τον ημιθανή, τότε, θεσμό, μέχρι σήμερα, επί δέκα καλοκαίρια, ο Μηνάς Χατζησάββας παρακολουθούσε από κοντά ένα Φεστιβάλ να ανθεί, να απογειώνεται, να αποκτά φανατικό κοινό, ρίζες στην πόλη, να κλονίζεται τα τελευταία χρόνια από την κρίση και άλλες αιτίες, όμως να αντέχει και με το παραπάνω.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Γιώργος Λούκος αντιμετωπίζει πρόβλημα από την πολιτική ηγεσία. Πριν από τρία χρόνια, με υπουργό Πολιτισμού τον Κ. Τζαβάρα, η θητεία του ανανεώθηκε στο και πέντε. Κάποιοι πίεζαν για την αντικατάστασή του, ονειρεύονταν να γίνουν χαλίφης στη θέση του χαλίφη μέσα από πολιτικές γνωριμίες και κομματικούς μηχανισμούς. Τέλος πάντων, με τα πολλά (και συστράτευση καλλιτεχνών – ανθρώπων του πολιτισμού, ανάμεσά τους και ο Μηνάς Χατζησάββας) η θητεία του ανανεώθηκε με το ζόρι. Λήγει, επισήμως, τον Μάρτιο του 2016. Τυχαίο άραγε το γεγονός με τα πρόσφατα δημοσιεύματα που εμφανίζουν το Ελληνικό Φεστιβάλ να έχει προκαλέσει στο ελληνικό Δημόσιο ζημία 2.700.000 ευρώ; Η ιστορία είναι σχετικά περίπλοκη, αφορά τιμολόγια προς εταιρείες που παρείχαν υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης προς το Φεστιβάλ από το 2004 και συναλλαγές με τράπεζες, συσσωρευμένα χρέη και τόκους που, ουσιαστικά, «διπλοπληρώθηκαν». Ο Γ. Λούκος απάντησε μεταξύ άλλων:
«Το σύνολο σχεδόν των συμβάσεων εκχώρησης μεταξύ των εταιρειών και των τραπεζών κοινοποιήθηκαν στην “Ελληνικό Φεστιβάλ Α.Ε.” το έτος 2005, πριν δηλαδή εγώ αναλάβω τα καθήκοντα του προέδρου – καλλιτεχνικού διευθυντή. Μόλις ενημερώθηκα για το θέμα (σ.σ εκ των υστέρων, το 2008) έδωσα εντολή στους νομικούς συμβούλους να προβούν στις δέουσες ενέργειες για την επιστροφή των ποσών που εισέπραξαν αχρεωστήτως οι εταιρείες. Πράγματι, από το 2009 η “Ελληνικό Φεστιβάλ Α.Ε.” άσκησε αγωγές ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών κατά των αντισυμβαλλομένων εταιρειών με αίτημα την αποζημίωσή της. Η συζήτηση των αγωγών εκκρεμεί στα αρμόδια πολιτικά δικαστήρια».
Μπορεί να πρόκειται για υπόθεση ρουτίνας, μπορεί και όχι. Ο Γ. Λούκος –είναι κοινό μυστικό– δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία στα διοικητικά – οικονομικά θέματα, μερικές φορές αναγκαζόταν να παρακάμψει τη γραφειοκρατία του Δημοσίου για να μπορέσει να φέρει σε πέρας το Φεστιβάλ που επιθυμούσε. Κατά καιρούς κυκλοφορούσαν διάφορα εναντίον του. Η αλήθεια είναι ότι είχε δυσαρεστήσει και αρκετό κόσμο, αφού σταμάτησε να χρησιμοποιεί ενδιάμεσους «ατζέντηδες» για ξένες παραστάσεις και εκδηλώσεις.
Και στο σημείο αυτό ας ανοίξουμε την εικόνα, από έναν επιτυχημένο, διεθνώς προβεβλημένο, θεσμό στην προβληματική ελληνική πραγματικότητα. Σε μια πραγματικότητα που αποστρέφεται τη γόνιμη κριτική για τα πρόσωπα και το έργο τους, επιλέγοντας την ανέξοδη και αποτελεσματικότερη οδό της πλάγιας και ασαφούς αποδόμησης. Δεν έχει σημασία εάν ένας άνθρωπος που κατέχει δημόσιο αξίωμα είναι αναγνωρισμένος (για το έργο, όχι για τις πολιτικές επαφές του), έντιμος, έχει αποποιηθεί τον μισθό του, γνωρίζει εξαντλητικά το αντικείμενό του. Η εμπάθεια θα βαραίνει πάντα στη ζυγαριά περισσότερο από το δημιουργικό πάθος, οι πάσης φύσεως σκοπιμότητες θα μετρούν στον τελικό απολογισμό και όχι η προσφορά. Μια λογιστική παράλειψη θα μπορεί να διογκωθεί, υπονοώντας περισσότερα απ’ όσα τα ίδια τα στοιχεία εννοούν. Και όλα αυτά γιατί; Γιατί κάθε Γ. Λούκος δεν είναι ο κάθε φορά «πρόθυμος», «δικός μας άνθρωπος».