Η Ελλάδα πάσχει από εκτεταμένη διαφθορά. Το γνωρίζουμε εμείς, το ανέδειξε με ωμό τρόπο ο πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας σε συνέντευξή του στην «Κ» της Κυριακής, το διαπιστώνουν τα στελέχη των ευρωπαϊκών θεσμών και διεθνών οργανισμών που βρίσκονται στην Αθήνα. Μετά από έξι χρόνια μνημονίου και παρουσίας στην Αθήνα και οι ξένοι γνωρίζουν πλέον «ονόματα και διευθύνσεις». Θυμάμαι παλαιότερη συζήτηση με κορυφαίο αξιωματούχο του ΔΝΤ που παρακολουθεί στενά την Ελλάδα, ο οποίος με ρωτούσε «τι θα κάνετε με τους ολιγάρχες»; Λίγα λεπτά αργότερα, στον ίδιο χώρο –ήταν στο περιθώριο συνόδου του ΔΝΤ– στέλεχος της Κομισιόν μου μιλούσε για «τη μεγάλη διαφθορά που υπάρχει στους μεγαλοσυνδικαλιστές». Η παθογένεια είναι γνωστή και τα πλοκάμια της πολλά. Το ζητούμενο είναι όχι τόσο το τι έγινε στο παρελθόν –που, προφανώς, πρέπει να συζητηθεί, να αναδειχθεί, και να αποδοθούν ευθύνες εκεί που πρέπει– αλλά κυρίως το πώς θα προχωρήσουμε από εδώ και στο εξής. Είναι χρήσιμη η κριτική για το χθες και αναγκαία η διερεύνηση των φαινομένων διαφθοράς πριν από κάποια χρόνια ή και δεκαετίες, αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι τι κάνουμε τώρα και πού πάμε αύριο. Οι δεσμεύσεις και, πολύ περισσότερο, η ανακοίνωση συγκεκριμένων μέτρων για το μέλλον, τα οποία θα κριθούν από την ταχύτητα με την οποία θα εφαρμοσθούν και την αποτελεσματικότητά τους.
Θα ήταν ένδειξη πολιτικής ωριμότητας, σοβαρότητας και υπευθυνότητας, αν σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας επέκρινε μεν τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ για το χθες, αλλά ταυτόχρονα έσπευδε να κάνει τη δική του αυτοκριτική για τα πολλά απαράδεκτα που έχουν συμβεί στους μόλις 14 μήνες της δικής του διακυβέρνησης, να δεσμευθεί ότι ο ίδιος βάζει τον πήχυ της διαφάνειας ψηλά, και να καλέσει τους πολίτες να τον κρίνουν με αυστηρότητα αν δεν ανταποκριθεί στις υποσχέσεις του και να του επιρρίψουν τις πολιτικές ευθύνες που θα του αναλογούν στις περιπτώσεις διορισμών ημετέρων και σπατάλης δημόσιου χρήματος σε έργα και συμβούλους.
Και αν από την πλευρά τους ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως και η Φώφη Γεννηματά, μιλούσαν με ευθύτητα και πολιτικό θάρρος για τις πολλές περιπτώσεις διαφθοράς στη διάρκεια της παντοκρατορίας των παρατάξεών τους τις προηγούμενες τέσσερις δεκαετίες, και αφού αναλάμβαναν ευθύνες για το ότι φθάσαμε ώς εδώ, να κατέθεταν τις δικές τους συγκεκριμένες προτάσεις-δεσμεύσεις για τον περιορισμό της διαπλοκής και της διαφθοράς στο μέλλον. Το ζητούμενο είναι να διορθωθούν τα κακώς κείμενα και η χώρα να αλλάξει σελίδα. Αλλά για να συμβεί αυτό απαιτείται αυτοκριτική διάθεση για το χθες, ειλικρίνεια προθέσεων και αξιοπιστία για το σήμερα, τόλμη και όραμα για το αύριο. Δυστυχώς η συζήτηση αυτή δεν θα γίνει. Αντίθετα, θα υπομείνουμε κυνικές αλληλοκατηγορίες, ψεύδη, υπερβολές και διαστρεβλωτικές κορώνες περί καθαρότητας, και ενώ στο παρασκήνιο οι υπόγειες επαφές καλά κρατούν.
