ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Αναγνωρίζοντας την πίεση των μεταναστευτικών ροών, ο διευθυντής της επιτροπής Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική περίοδο, Τζέι Ντι Γκόρντον, δηλώνει στην «Κ» ότι «οι ΗΠΑ θα πρέπει να βοηθήσουν μια χώρα όπως η Ελλάδα να φυλάξει τα σύνορά της, μέσω του ΝΑΤΟ». Ο πρώην εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου εκτιμά ότι «οι ΗΠΑ οπωσδήποτε πρέπει με τις ναυτικές μας δυνάμεις να βοηθήσουμε στη φύλαξη των ναυτικών συνόρων της Ελλάδας, διότι δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τη συντήρηση της τρέχουσας κατάστασης».
Ο ίδιος, μάλιστα, θεωρεί ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θα είναι θετικός σε κάτι τέτοιο. Διπλωματικές πηγές στην Ουάσιγκτον εκτιμούν ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση δίνει μεγάλο βάρος στον έλεγχο των θαλάσσιων συνόρων. Ωστόσο, το πώς θα επιτευχθεί αυτό και αν θα γίνει με την απώθηση των μεταναστών και προσφύγων που ήδη βρίσκονται στη θάλασσα μπορεί να προκαλέσει ηθικά διλήμματα και διαφωνίες.
Σε κάθε περίπτωση, η νέα αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται ότι θα πιέσει για μεγαλύτερη συνεισφορά και την Ε.Ε. Οπως τονίζει ο κ. Γκόρντον, «και οι Ευρωπαίοι πρέπει να κάνουν περισσότερα. Πρέπει να έχουμε περισσότερα ελληνικά, ιταλικά, ισπανικά πλοία να φυλάνε τη Μεσόγειο. Εχουν πεθάνει 4.000 ετησίως τα τελευταία δύο χρόνια, υπάρχει λοιπόν μια ανθρωπιστική τραγωδία, αλλά και η Ευρώπη έχει επιβαρυνθεί υπερβολικά». Σύμφωνα με τον κ. Γκόρντον, «υπάρχουν 7,3 δισ. άνθρωποι στον κόσμο και οι ΗΠΑ μαζί με την Ευρώπη έχουν λιγότερο από 1 δισ. Οι άνθρωποι θέλουν να έρθουν εδώ. Δεν μπορούμε να τους κατηγορήσουμε γι’ αυτό. Αλλά πρέπει να συμβάλουμε στο να διορθωθούν οι συνθήκες που τους κάνουν να θέλουν να φύγουν από τη χώρα τους, αλλά και να διασφαλίσουμε τα σύνορά μας. Διότι μία χώρα χωρίς σύνορα δεν είναι πραγματική χώρα».
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της επιτροπής Εσωτερικής Ασφαλείας στη Βουλή των Αντιπροσώπων Μάικλ Μακόλ επίσης έχει ταχθεί υπέρ ενός «μεγάλου σχεδίου» για τις χώρες που επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος. Παράλληλα, όμως, τονίζει την ανάγκη πιο αυστηρών μέτρων ασφαλείας, ώστε να μη φθάσουν στις ΗΠΑ επίδοξοι τρομοκράτες. Και σε αυτό το πεδίο, η απόφαση του προέδρου Τραμπ να παγώσει την είσοδο στους πολίτες επτά μουσουλμανικών χωρών έχει προκαλέσει ανησυχία ότι αναμένεται να σκληρύνει τη στάση του γενικότερα στο θέμα της ασφαλείας και της μετανάστευσης.
Απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η Ελλάδα παραμένει ευάλωτη. Οι ελληνικές αρχές έχουν λάβει ένα έτος προθεσμία για να ικανοποιήσουν τους αυστηρούς κανόνες ασφαλείας των ΗΠΑ, προκειμένου να διατηρήσουν το πρόγραμμα άρσης της βίζας για ταξίδια στις ΗΠΑ που απολαμβάνουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, μάλιστα, έχει ενισχυθεί η συνεργασία των Αρχών των δύο χωρών στην ανταλλαγή πληροφοριών, που διπλωματική πηγή τη χαρακτηρίζει ίσως την καλύτερη στην Ευρώπη. Οπως εξηγεί, αυτή είναι άμεση, με real time ανταλλαγή πληροφοριών και πρόσβαση σε λίστες υπόπτων που οι δύο χώρες έχουν αμοιβαίο συμφέρον να διατηρήσουν.
Εντός του Φεβρουαρίου, κλιμάκια των αμερικανικών υπουργείων Εσωτερικής Ασφαλείας και Εξωτερικών θα επισκεφθούν την Ελλάδα για να δουν από κοντά την πρόοδο που έχει πραγματοποιηθεί και μέχρι τις 31 Μαρτίου θα πρέπει να έχουν αποφασίσει αν η χώρα θα διατηρήσει ή θα χάσει τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα άρσης της βίζας. Μια εναλλακτική είναι αυτό να συνεχισθεί προσωρινά, για ένα ακόμη έτος. Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ικανοποίηση των κριτηρίων ασφαλείας παραμένουν τα δελτία ταυτότητας, τα οποία δεν πληρούν τα κριτήρια των Αμερικανών, καθώς θεωρείται ότι είναι εύκολο να πλαστογραφηθούν.