Η απότομη πτώση των ποσοστών δημοτικότητας του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν προσεγγίζει σε ταχύτητα ακόμη και εκείνη του πολλαπλώς «απροσάρμοστου» και αντιδημοφιλούς Αμερικανού ομολόγου του, Ντόναλντ Τραμπ. Εκ πρώτης όψεως, το αποτέλεσμα μοιάζει παράξενο, δεδομένου ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ απλά κάνει τα πάντα λάθος, τη στιγμή που ο Μακρόν είναι μάλλον ένας πολιτικά ορθός, φιλελεύθερος και πολιτισμένος σαραντάρης, με πραγματιστική αντίληψη, παρά ορισμένες κινήσεις οφθαλμοφανούς πολιτικής αβλεψίας (όπως η προσπάθεια να μετατρέψει τη σύζυγό του σε μια βερσιόν Γαλλίδας Πρώτης Κυρίας). Η απάντηση πιθανότατα κρύβεται σε μεγαλύτερο βάθος από εκείνο της επιδερμικής επικοινωνίας, στο οποίο ειδικοί –είτε από εκπαίδευση είτε από απλή τριβή και καθημερινή συνήθεια– ή απλώς δημοσιολογούντες σπεύδουν να εντρυφήσουν.
Στόχος του σημειώματος δεν είναι η σύγκριση δύο ανομοιογενών μεγεθών, όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, αλλά η ανάδειξη των παθογενειών του δυτικού κόσμου στην ολότητά του. Οι ηγέτες στη Δύση των τελευταίων ετών (με μοναδική εξαίρεση ενδεχομένως μόνο την Αγκελα Μέρκελ στη Γερμανία) αντιμετωπίζουν την εξέλιξη μιας ιστορικής πραγματικότητας: την εξαφάνιση εκείνου που κάποτε ήταν γνωστό ως μεσαία τάξη. Από οποιαδήποτε ιδεολογική σκοπιά, η κριτική πάνω στο φαινόμενο είναι περιττή και δίχως απολύτως καμία αξία. Ολες οι ιδέες, από την υφιστάμενη στη Δύση φιλελεύθερη Δημοκρατία, τη Χριστιανοδημοκρατία και τη Σοσιαλδημοκρατία μέχρι και τις καταστροφικές παρερμηνείες της στον 20ό αιώνα, είχαν ως βάση κατ’ αρχάς την ύπαρξη και έπειτα τις προσδοκίες και την εξέλιξη της μεσαίας τάξης. Η άνοδος της Απω Ανατολής και η νέα πολυπολικότητα μειώνουν τη σημασία της Δύσης και προκαλούν αναταραχή στις κοινωνίες της. Η δυτικοευρωπαϊκή μεσαία τάξη (υποπροϊόν της οποίας είναι και η ελληνική) αποτελεί ένα μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία επίτευγμα, το οποίο δεν δημιουργήθηκε σε συνθήκες εργαστηρίου, αλλά έπειτα από πολλαπλές πολιτικές, οικονομικές, τεχνολογικές και άλλες διεργασίες. Η αποσυναρμολόγησή της, τη στιγμή μάλιστα που αναδύονται άλλες υβριδικές μορφές μεσαίας τάξης (όπως εκείνη της Κίνας ή της Ινδίας), δεν μπορεί παρά να οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε μια εποχή με μόνιμο χαρακτηριστικό την αστάθεια. Αραγε, ποιο είναι το μέλλον της φιλελεύθερης δημοκρατίας δίχως μια μεσαία τάξη ενός αξιοσέβαστου μεγέθους;