Πότε τελειώνει μια εφηβεία και το κορίτσι γίνεται θήλυ

Πότε τελειώνει μια εφηβεία και το κορίτσι γίνεται θήλυ

3' 20" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΜΑΡΙΑ ΤΟΠΑΛΗ

Ρέκβιεμ για μια εφηβεία

πρόλογος: Φοίβη Γιαννίση

εκδ. Οκτώ

σελ. 76

«Ρέκβιεμ για μια εφηβεία» τιτλοφορείται το πολυφωνικό τραγούδι που έγραψε η ποιήτρια Μαρία Τοπάλη και κυκλοφόρησε αυτό τον Ιούνιο από τις εκδόσεις Οκτώ, με πρόλογο της Φοίβης Γιαννίση. Σε αυτό το λυρικό τραγούδι, με σκηνοθετικές οδηγίες, έτοιμο για σκηνική αναπαράσταση, πρωταγωνιστούν η Ιζόλδη, ο Φίλος, ο Σταρ-Σπύρος και στον ρόλο των τραγουδιστών οι Επιζώντες, με επικεφαλής τον Κονφερανσιέ.

Το θέμα του έργου, όπως δηλώνει και ο τίτλος, είναι το τέλος της εφηβείας, οι ήρωες, μέσα από μια ερωτική εφηβική σχέση που συγκρούεται με την πραγματικότητα, πραγματεύονται ζητήματα διαχρονικά όπως είναι ο παθιασμένος έρωτας, η καθημερινότητα, η αναζήτηση του εαυτού, η τεκνοποιία, η φιλία, το σεξ αλλά και η δημιουργία. Μέσα και κάτω από όλα αυτά, ο θάνατος, είτε ως καθημερινότητα είτε ως ρήξη είτε ως γέννηση, δίνει το «παρών». Παράλληλα υπάρχει και η διακειμενική συνομιλία με σημαντικά έργα της Γουλφ, του Καρυωτάκη, του Σεφέρη, του Μαγιακόφσκι κ.ά.

Ιζόλδη και Τριστάνος

Από το όνομα που επιλέγει η Μαρία Τοπάλη για την ηρωίδα της ταξιδεύουμε στο έργο «Τριστάνος και Ιζόλδη», που αποτελεί έναν από τους ποιητικότερους θρύλους του Μεσαίωνα. Στον μύθο, κελτικής καταγωγής, που τραγούδησαν οι τροβαδούροι του 12ου και 13ου αιώνα, ο Βάγκνερ εμπνεύσθηκε το ομώνυμο λυρικό τρίπρακτο δράμα, που κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία της όπερας. Εξαιτίας του δικού του δυνατού έρωτα για τη Ματίλντε, γυναίκα του ευεργέτη του, ο Βάγκνερ ύμνησε το πάθος που ξεπερνάει τον χρόνο και την ανθρώπινη ζωή.

Εκτοτε η ιστορία έχει περιέλθει σε αρκετές παραλλαγές, παραμένοντας ο ύμνος του έρωτα που υπερβαίνει και τον θάνατο.

Η Τοπάλη έρχεται σήμερα και τοποθετεί στο επίκεντρο την Ιζόλδη. Η Ιζόλδη ερωτεύεται σφοδρά τον Σταρ-Σπύρο και εκείνος αυτή. Ζώντας μαζί όμως, ο Σταρ-Σπύρος από «αστέρι» μετατρέπεται σε παγιωμένο λαϊκό είδωλο, σε έναν άνδρα που δεν μπορεί να παρακολουθήσει τις εσωτερικές εξελίξεις της συντρόφου του, τις ψυχικές διακυμάνσεις και τις παθιασμένες ακροβασίες, γιατί είναι αφοσιωμένος στους ποδοσφαιρικούς αγώνες που δείχνει η τηλεόραση. Εκείνη αποδρά από τη σχέση αναζητώντας την εξέλιξή της, την ταυτότητά της, τον έρωτα ξανά και το αίσθημα μιας ζωής ζωντανής και όχι απονεκρωμένης. Στο εσωτερικό της ταξίδι συμμετέχουν κομβικά ο Κονφερανσιέ και οι Επιζώντες, ως Χορός της αρχαίας τραγωδίας, που επιβίωσαν μέσα στην πραγματικότητα διατηρώντας λίγο από ψυχραιμία, χιούμορ, σαρκασμό αλλά και κυνισμό, και ο Φίλος, ο άνδρας που ποθεί κρυφά την Ιζόλδη, χωρίς να μπορεί να τη διεκδικήσει και που στη δύσκολη στιγμή συσπειρώνεται με το φύλο του, τον αντίπαλο αλλά εγκαταλελειμμένο Σταρ-Σπύρο.

«Τα νιάτα είναι πόλεμος»

Η ηρωίδα της Τοπάλη πασχίζει να μεγαλώσει, να ωριμάσει, να μεταβεί αναπτυξιακές περιόδους χωρίς να κάνει ανυπέρβλητους θανατερούς συμβιβασμούς. Είναι σημαντικό ότι το θήλυ πραγματεύεται εσωτερικά την εξέλιξη από το κορίτσι που γίνεται γυναίκα, και από τη γυναίκα που γίνεται μητέρα, κρατώντας στέρεη την ταυτότητα της δημιουργού. Ο έρωτας, τα νιάτα, η εφηβεία, φαίνεται να μας λέει η Τοπάλη σκωπτικά, χιουμοριστικά, ανάλαφρα σαν αεράκι που ταράζει όμως την ψυχή μας, είναι πόλεμος. Η αναζήτηση ταυτότητας και υποκειμενικότητας λαμβάνουν χώρα εν μέσω ψυχικών ρήξεων, θα συμπληρώναμε.

Η εφηβεία είναι μια περίοδος κομβική για τον άνθρωπο. Βάζει τα θεμέλια αυτού του πολέμου και προετοιμάζει τον άνθρωπο για τις μάχες που θα δώσει στη ζωή του, παλεύοντας να ζήσει με πληρότητα και όχι μόνον να επιβιώσει. Το σεξ και η επιθυμία είναι μια καίρια και συνεχής διαπραγμάτευση, κάτι που τείνουν να ξεχνούν όσοι απομακρύνονται της εφηβείας τους. Οπως και ότι η φύση σε προετοιμάζει για μια σειρά από μικρούς θανάτους που δίνουν τη θέση του σε μεγάλες γεννήσεις. Η ποιήτρια Μαρία Τοπάλη διασκεδάζει τον πόνο της ηρωίδας και την αγωνία της να βρει συντροφιά στο ταξίδι της. Υπερβαίνει τη μοναχικότητα καταφάσκοντας απέναντι στην τεκνοποιία και στην πνευματική δημιουργία.

Η Ιζόλδη της Τοπάλη έχει πλήρη συνείδηση της θηλυκής της υπόστασης και της συντριβής της επιθυμίας όταν συναντά την πραγματικότητα. Εντούτοις η τελευταία παρτίδα τάβλι, όπως και κάθε ανοιχτή παρτίδα της ζωής, φέρνει πάντα τον παράγοντα της «ζαριάς», της τύχης, και αυτό κάνει το ρέκβιεμ να διαβάζεται όχι μόνο ως λυγμός αλλά και ως νανούρισμα, και εν τέλει ως παρηγορία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή