«Θετικό κλίμα, αλλά υπάρχουν κίνδυνοι»

«Θετικό κλίμα, αλλά υπάρχουν κίνδυνοι»

3' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η δυναμική για την επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα είναι θετική, αλλά μία σειρά από θέματα που αφορούν τόσο την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία –η αυξανόμενη καταπίεση του καθεστώτος και η εθνικιστική διάθεση που αναπτύσσεται– όσο και διμερή και περιφερειακά ζητήματα –Τούρκοι αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα, ευρωπαϊκή πολιτική έναντι των Κούρδων– θα μπορούσαν να «δυσκολέψουν» τις συζητήσεις, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο αντιπρόεδρος του ιδρύματος German Marshall Fund, Ιαν Λέσερ.

– Ποιος είναι ο στόχος της επίσκεψης Ερντογάν στην Ελλάδα;

– Η επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν θα αποτελέσει ευκαιρία για εδραίωση της επικρατούσας σταθερότητας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τα μακροχρόνια διμερή ζητήματα, από τις διαμάχες κυριαρχίας στο Αιγαίο, μέχρι την Κύπρο και την υπεράκτια ενέργεια, σίγουρα θα βρεθούν στην ημερήσια διάταξη. Αλλά αυτά δύσκολα θα επιλυθούν.

– Η διαχείριση των προσφυγικών ροών;

– Οσον αφορά τους πρόσφυγες και την ασφάλεια πλοίων και ανθρώπων στο Αιγαίο, υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες για συμφωνία, ίσως και για κάποιες περιορισμένες νέες πρωτοβουλίες. Και οι δύο χώρες έχουν λόγους ώστε να αποτρέψουν οι διμερείς τους διαφορές να αποτελέσουν παράγοντα αποσταθεροποίησης περαιτέρω μια ήδη χαοτικής περιφερειακής εξίσωσης στην Ανατολική Μεσόγειο.

– Πώς επηρεάζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις το περιφερειακό σκηνικό;

– Η προοπτική συνεχών συγκρούσεων, ακόμη και ανθεκτικού χάους στον Λίβανο και στη Λιβύη, μία όλο και περισσότερο ανασφαλής Αίγυπτος, και οι πιο μακροχρόνιες μεταναστευτικές πιέσεις, δημιουργούν ένα περιβάλλον στο οποίο η Ελλάδα και η Τουρκία –και η Κύπρος– εκτίθενται σε μεγαλύτερο γεωπολιτικό κίνδυνο.

– Η στάση των ΗΠΑ;

– Βρισκόμαστε σε μια περίοδο σημαντικής αβεβαιότητας σχετικά με την κατεύθυνση και την ένταση της αμερικανικής και της ευρωπαϊκής εμπλοκής στη Μεσόγειο. Στην πραγματικότητα, υπήρξε μικρή μείωση της αμερικανικής ενασχόλησης με την περιοχή. Ωστόσο, θα έλεγα πως μέσα από ένα αυστηρά στρατιωτικό πρίσμα, όχι μόνο δεν περιορίστηκε η παρουσία των ΗΠΑ, αλλά έχει αυξηθεί. Δεν μπορεί, βέβαια, να αμφισβητηθεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει την προσοχή της στραμμένη στις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής σε άλλα μέρη, και ενδεχομένως να την ικανοποιεί να αφήσει τη διαχείριση των υποθέσεων της Ανατολικής Μεσογείου σε μεγάλο βαθμό στους Ευρωπαίους εταίρους. Μπορεί και αυτή η διάσταση να είναι μέρος της λογικής της Αγκυρας για μια επίσκεψη στην Αθήνα.

– Τι περιθώρια κινήσεων έχουν οι δύο ηγέτες;

– Η επίσκεψη έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης έντασης στο εσωτερικό της Τουρκίας, στις ευρωτουρκικές σχέσεις και στις ταραγμένες σχέσεις Αγκυρας – Ουάσιγκτον. Aυτό γεννά διλήμματα για την Αθήνα και την Αγκυρα σε σχέση με την επίσκεψη.

– Τι είδους διλήμματα;

– Σε ποιο βαθμό ο πρωθυπουργός Τσίπρας αισθάνεται υποχρεωμένος να αντιδράσει στην αυξανόμενη καταπίεση και στην εθνικιστική διάθεση που παρατηρείται στην Τουρκία, κάτι που ίσως αποδειχθεί δύσκολο να αποφευχθεί εάν ο πρόεδρος Ερντογάν θέσει το ζήτημα των Τούρκων αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα, της ευρωπαϊκής πολιτικής προς τους Κούρδους, ή άλλων ζητημάτων που αφορούν ταυτόχρονα την εγχώρια και τη διεθνή πολιτική. Και από την άλλη πλευρά, σε ποιο βαθμό μπορεί ο πρόεδρος Ερντογάν να αγνοήσει τη δική του εσωτερική κοινή γνώμη καθώς διαχειρίζεται τις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα. Η δυναμική για την επίσκεψη μπορεί να είναι θετική, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος η συζήτηση να λάβει αρνητική τροπή και να εξελιχθεί σε πιο δύσκολη.

– Πώς βλέπει η Τουρκία τον ρόλο της Ελλάδας;

– Η Ελλάδα αποτελεί τον εξωτερικό παράγοντα που πρωτίστως ενδιαφέρεται για την τουρκική σταθερότητα και τη διατήρηση μιας πολυμερούς τουρκικής προσέγγισης στο Αιγαίο, στα Βαλκάνια και αλλού. Η ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων Τουρκίας – Ε.Ε. είναι σαφώς αντίθετη με τα ελληνικά συμφέροντα, αν και η Αθήνα συμμερίζεται την ανησυχία των Ευρωπαίων εταίρων της για την υποχώρηση της δημοκρατίας και τον περιορισμό της ελευθερίας των ΜΜΕ και του κράτους δικαίου στην Τουρκία. Οι δύο χώρες αποτελούν βασικούς παράγοντες της στρατηγικής της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ σε ό,τι αφορά τη νότια περιφέρεια της Ευρώπης. Οι δύο ηγέτες έχουν πολλά ζητήματα να εξετάσουν πέρα από τα παραδοσιακά προβλήματα της διμερούς ατζέντας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή