Δεν είναι δύσκολο να αισθανθεί ένας Ελληνας αποκομμένος από τον υπόλοιπο κόσμο. Βοηθά η γεωγραφία της χώρας, που μας τοποθετεί στην περιφέρεια και όχι στον πυρήνα της Ευρώπης. Βοηθά και η οικονομική κρίση: η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης, η εστίαση στα μνημόνια, η υποβάθμιση του δημόσιου λόγου και χώρου. Αλλά σίγουρα βοηθά και η εθνική μας υπερηφάνεια, που μας κάνει να αισθανόμαστε ότι ακόμη και αν η Ελλάδα δεν είναι πλέον το κέντρο του κόσμου, είναι πάντα το κέντρο του δικού μας κόσμου. Την εθνική τους υπερηφάνεια διακήρυξαν όσοι διαδήλωσαν πρόσφατα στο συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης. Γιατί όμως αισθάνθηκαν την ανάγκη να το κάνουν;
Η οικονομική εποπτεία έχει δημιουργήσει την πεποίθηση ακόμη και σε «συστημικούς» πολιτικούς ότι η χώρα έχει γίνει ένα ευρωπαϊκό «προτεκτοράτο». Αυτό είναι το είδος του σκεπτικού που οδήγησε τον «αντισυστημικό» ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, ο οποίος μάλιστα εξακολουθεί να το αξιοποιεί υποσχόμενος την έξοδο από τη διεθνή εποπτεία εντός του έτους. Και οι μεν οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι η συζήτηση θα έπρεπε να περιστρέφεται ήδη γύρω από τον σχεδιασμό ενός νέου οικονομικού μοντέλου για τη χώρα, αλλά η επιστροφή του μακεδονικού ζητήματος στο προσκήνιο προκαλεί την αίσθηση στους πολίτες ότι όχι μόνο δεν ελέγχουμε την οικονομική μας πολιτική, αλλά ούτε καν την εθνική μας κυριαρχία.
Τι να πιστέψουν οι πολίτες, όταν ακούν για λύση του Σκοπιανού μέχρι τον Ιούνιο; Η εντύπωση ότι οι ΗΠΑ πιέζουν για τη λύση του θέματος, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, προκαλείται σχεδόν εξ αντανακλάσεως. Σίγουρα, πάγια θέση της αμερικανικής διπλωματίας είναι ότι η σταθεροποίηση των Δυτικών Βαλκανίων περνά μέσα από την ένταξη των χωρών της περιοχής στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Αλλά αυτή είναι η θέση και των ελληνικών κυβερνήσεων. Το τελευταίο διάστημα, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπάρχει η αίσθηση ότι το διακύβευμα αυξάνεται όσο περισσότερο ρόλο διεκδικεί η Ρωσία στην περιοχή και όσο διαταράσσονται οι σχέσεις με την Τουρκία. Ωστόσο, καλά ενημερωμένες πηγές στην Ουάσιγκτον επιμένουν ότι οι όποιες διεθνείς πιέσεις δεν προέρχονται από τις ΗΠΑ – οι οποίες υποστηρίζουν τις διαπραγματεύσεις αλλά προσέχουν να μην υποδαυλίσουν ένα ήδη εύφλευκτο κλίμα πιέζοντας την Ελλάδα για λύση με σφιχτό χρονοδιάγραμμα. Μετά το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης, ίσως να έλαβαν και οι Ευρωπαίοι το μήνυμα.
Αν δεν είναι περίεργο, όμως, που αισθάνονται πιεσμένοι οι Ελληνες, πώς εξηγείται η εθνική μοναξιά που νιώθει ένας Ελληνοαμερικανός, που δεν βιώνει άμεσα την Ελλάδα της κρίσης; Σε μια συζήτηση για το μακεδονικό ζήτημα την περασμένη Παρασκευή στο Ελληνικό Κέντρο της Ουάσιγκτον, αρκετοί παρόντες ανάγκασαν με αποδοκιμασίες τον μόνο μη ελληνικής καταγωγής, Αμερικανό ομιλητή να αναφέρεται στη γειτονική χώρα ως FYROM. Οι ΗΠΑ έχουν αναγνωρίσει από το 2004 τη γειτονική χώρα ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και ελάχιστοι Αμερικανοί δείχνουν τέτοια ευαισθησία. Λίγο αργότερα, μία Ελληνοαμερικανίδα παραδέχθηκε ότι αισθάνεται διχασμένη, διότι η νέα της πατρίδα αναγνώρισε τις διεκδικήσεις μιας άλλης χώρας στην κληρονομιά της. Οπως και οι Ελληνες, οι Ελληνοαμερικανοί πιστεύουν ότι η ΠΓΔΜ έχει σφετεριστεί την ταυτότητά τους. Η όποια λύση λοιπόν πρέπει να περιλαμβάνει πειστικές διαβεβαιώσεις ότι αυτό δεν ισχύει. Το βάρος πέφτει στους Ελληνες πολιτικούς, οι οποίοι θα πρέπει να καταρρίψουν, με επιχειρήματα αλλά κυρίως με τα έργα τους, τον μύθο της εθνικής μοναξιάς.