Παραλλαγές σουρεαλισμού

2' 7" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Υπάρχει κάτι απρόσμενα ενδιαφέρον στο τέλος της υπέροχης έκδοσης «Κύκλοι του Ζωδιακού – Ανέκδοτα κείμενα από τη συλλογή “Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία”» του Ανδρέα Εμπειρίκου, με επιμέλεια, προλογικό σημείωμα και επίμετρο του έμπειρου «εμπειρίκειου» Γιώργη Γιατρομανωλάκη και τη φροντίδα των εκδόσεων Αγρα.

Πρόκειται για τα βιβλία και τα άρθρα που διάβασε ο μέγας υπερρεαλιστής το 1942, έτος κατά το οποίο συνέγραψε το «Our dominions beyond the seas», το οποίο εντάσσεται στους «Κύκλους του Ζωδιακού» και βρέθηκε μέσα στον φάκελο που περιείχε τις πρώτες γραφές αυτού του κειμένου και το ημερολόγιο του 1943, όπως μας πληροφορεί ο επιμελητής. Γιατί, όμως, είναι απρόσμενα ενδιαφέρον αυτό το σημείο;

Αντιπαραβάλλοντας τα… διαβασμένα του 1942 με το περί ου ο λόγος κείμενο, βρίσκεις, ίσως, εξηγήσεις για τις πολιτικοκοινωνικές αναλύσεις και τις ηδυπαθείς καταγραφές που εναλλάσσονται σε ένα –τι άλλο;– υπερρεαλιστικό γαϊτανάκι. Βλέπεις, ίσως, ότι η «Ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού» του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, η δίτομη «Καταγωγή της σύγχρονης Γαλλίας» του Ιπολίτ Τεν, η «Ελληνική κλασική παιδεία» του Ι. Θ. Κακριδή και ο πρώτος τόμος των «Εξομολογήσεων» του Ρουσό συνέβαλαν, εισβάλλοντας, στις σκέψεις του ποιητή για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οπως, ίσως, βλέπεις ότι το «Πανηγυρικό τεύχος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη» της «Νέας Εστίας», τρία ποιήματα του Λόρκα, το ένα εξ αυτών η ωδή στον Νταλί, ποιήματα του Ελιάρ, του Νοβάλις, έργα του Μπρετόν, του Αραγκόν, του Ελιοτ, του Φρόιντ, μεταξύ αυτών οι «Τρεις μελέτες για τη θεωρία της σεξουαλικότητας», και του Νίκου Εγγονόπουλου («Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής») συνομιλούν με τις –μοιραία άραγε;– λογοτεχνικότερες προσωπικές καταγραφές. Είναι σαν να συναντάς την πλήρη δημιουργική έξαρση ενός επιδραστικού νου, για έναν ολόκληρο χρόνο, το 1942, μέσα στην Κατοχή, έχοντας στο πλάι του την ποιήτρια Μάτση Χατζηλαζάρου, την οποία νυμφεύθηκε το 1940, σε ένα γάμο που διήρκεσε μόλις τέσσερα –αλλά φλογερά– χρόνια.

Κι έπειτα, σκέφτεσαι τι μπορεί να είχε στο μυαλό του, τι να διάβασε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας και πήγε και κότσαρε στο Twitter την Παναγιά την Ελευθερώτρια, για τους δύο Ελληνες στρατιωτικούς που απελευθερώθηκαν. Συγκρίνεις τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ενός ποιητή με την έμπλεο σπαρταριστών στιγμών υπουργική θητεία (ποιος θα ξεχάσει το παρά θίν’ αλός κόκκινο χαλί στη Σαλαμίνα;) και λες ότι δεν μπορεί, ο υπουργός είτε δεν διάβασε τίποτα είτε ό,τι χρήσιμο διάβασε δεν το έλαβε υπόψη του ή διάβασε μόνον το εορτολόγιο, κι αυτό κατά τρόπον που γενικώς αντενδείκνυται. Στο κάτω κάτω, για να φυλάει τα σύνορα (και για να φοράει στολές παραλλαγής) τον διόρισε ο πρωθυπουργός σε αυτήν τη θέση. Δεν τον έβαλε για να μας κοτσάρει Λόρκα, το περιώνυμο πάθος του οποίου για τον Νταλί σίγουρα θα τον έκανε να κοκκινίσει.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή