Αν με την οσκαρική «Ιντα» ο Πάβελ Παβλικόφσκι σηματοδότησε την επιστροφή του στη Βαρσοβία και στο βαρύ ιστορικό παρελθόν της Πολωνίας, με τον «Ψυχρό Πόλεμο» που παρουσιάστηκε στις Νύχτες Πρεμιέρας, ο σκηνοθέτης προχωράει ένα βήμα περισσότερο και μιλάει για το αποτύπωμα που αφήνουν στις ζωές των ανθρώπων τα ιστορικά γεγονότα. Για έναν σκηνοθέτη τα πράγματα αποκτούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν αυτοί οι άνθρωποι είναι οι γονείς σου.
«Αυτή η ιστορία ξεκίνησε όταν πέθαναν οι γονείς μου, αναρωτήθηκα ποιοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι», είπε ο κ. Παβλικόφσκι που δεν αποχωρίστηκε ούτε λεπτό τα μαύρα του γυαλιά κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης Τύπου. Η όμορφη μπαλαρίνα μητέρα του, η έντονη προσωπικότητα του πατέρα του, η θυελλώδης αγάπη τους, η εξορία, ο σταλινισμός και η μετανάστευση έγιναν κινηματογραφικό υλικό στα χέρια του. Μια σχέση που θυμίζει, όπως είπε, την ιστορία της Σίλβια Πλαθ και του Τεντ Χιουζ την οποία θα σκηνοθετούσε, αλλά τελικά δεν το έκανε «γιατί ήταν χολιγουντιανή παραγωγή και δεν θα με άφηναν να κάνω αυτό που θέλω».
Στον «Ψυχρό Πόλεμο» οι άνθρωποι και οι σχέσεις τους βγαίνουν μπροστά, αλλά η Ιστορία και η πολιτική κινούν τα νήματα της ζωής τους. «Δεν θέλω να κάνω μια ανάλυση των πολιτικών και ιστορικών γεγονότων, θέλω να εστιάζω στους χαρακτήρες. Η Ιστορία είναι στο υπόβαθρο και βλέπουμε πώς αλλάζει η ζωή των ανθρώπων. Πιστεύω ότι η Ιστορία έρχεται στο προσκήνιο όταν την τοποθετείς στο φόντο. Το πολωνικό σινεμά έχει εγκλωβιστεί στην αφήγηση της Ιστορίας και πολλοί Πολωνοί σκηνοθέτες έχουν προσπαθήσει να εξηγήσουν τα ιστορικά γεγονότα, αλλά αυτή τη δουλειά την κάνουν καλύτερα τα βιβλία της Ιστορίας, όχι τα φιλμ», σημείωσε. Στις ταινίες και στα ντοκιμαντέρ του λειτουργεί αντίθετα, όπως είπε, από τη δημοσιογραφική παράθεση των γεγονότων. «Δεν συμφωνώ με την υπεραπλούστευση των γεγονότων από τα μέσα ενημέρωσης, οι δημοσιογράφοι ξεχνάνε τους ανθρώπους», τόνισε.
Στην Πολωνία βρήκε την αίσθηση της Ιστορίας που του έλειψε, όπως είπε, στη Βρετανία στην οποία μεγάλωσε και η επιστροφή στη Βαρσοβία έφερε για τον Παβλικόφσκι έναν νέο γάμο και την αριστουργηματική «Ιντα». «Δεν ξέρω αν έπαιξε ρόλο η επιστροφή μου στη Βαρσοβία, αλλά υπάρχουν μερικές στιγμές επιστροφής στη ζωή όλων μας, σαν να γυρνάμε σε μια πατρίδα από την άποψη του συναισθήματος. Τόσο στην “Ιντα” όσο και στον “Ψυχρό Πόλεμο” ασχολούμαι με θέματα ριζωμένα στην παιδική ηλικία μου, στα συναισθήματά μου, στη φαντασία μου. Επί χρόνια ζούσα σε έναν κόσμο που δεν είχε νόημα για μένα, ήμουν ένας σκηνοθέτης που έκανε ενδιαφέροντα θέματα, αλλά ήταν σαν να ζούσα στο ίδιο μου το περιθώριο και δεν μου άρεσε. Εκεί (σ.σ. στη Βαρσοβία) ένιωσα ότι επέστρεψα σε θέματα σημαντικά για μένα», σημείωσε για να καταλήξει ότι ίσως «παίζει ρόλο και η ηλικία, κάποια στιγμή ηρεμείς».
Η γαλήνη και η ηρεμία του 61χρονου σκηνοθέτη, η περίοδος του «ύστερου κλασικισμού» που διανύει όπως είπε, φάνηκαν στην «Ιντα» για την οποία δεν περίμενε να έχει αυτή την πορεία και την ανταπόκριση, η οποία κορυφώθηκε με την απονομή του Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας για το 2015. «Ημουν τελείως απελευθερωμένος, δεν έλαβα υπόψη μου τα θέλω του κοινού. Δεν έκανα τίποτα εμπορικό, οι ηθοποιοί μιλούσαν πολωνικά, ήταν ασπρόμαυρο, με στατικές λήψεις, χαμηλό μπάτζετ και ένα ιστορικό θέμα. Ποιον θα ενδιαφέρει άραγε, είχα σκεφθεί. Ηταν πολύ θεραπευτική για μένα η ολοκλήρωση αυτού του πρότζεκτ».
Ο «Ψυχρός Πόλεμος» θα προβληθεί στις αίθουσες στις 25 Οκτωβρίου.