«Οποιος νικά τους άλλους είναι δυνατός. Οποιος νικά τον εαυτό του είναι ισχυρός. Κι όποιος ξέρει ότι όταν πεθάνει δεν θα καταστραφεί, είναι αιώνιος» είχε πει τον 6ο αιώνα π.Χ. ο Λάο Τσε και 27 αιώνες μετά, τα λόγια του Κινέζου φιλοσόφου ενσαρκώνει ο Νοτιοαφρικανός δρομέας χωρίς πόδια, Οσκαρ Πιστόριους. Ο 25χρονος αθλητής των 400 μ. μπορεί να αμφισβητήθηκε ως προς το αν θα πρέπει να ανταγωνιστεί αρτιμελείς δρομείς με τα τεχνητά του άκρα, όμως κανείς δεν τόλμησε να αμφισβητήσει την αστείρευτη δύναμη θέλησης που έφερε τον θριαμβευτή των Παραολυμπιακών της Αθήνας και του Πεκίνου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Πολεμιστής στα κουλουάρ, με ιδιαίτερη ευγένεια μακριά από αυτά, απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις μας εξηγώντας πώς ένας άνθρωπος που δεν πάτησε ποτέ στα πόδια του θα βρίσκεται στους βατήρες των 400μ. και των 4Χ400μ. δίπλα στα κορυφαία ονόματα του κλασικού αθλητισμού.
Οι Μοίρες μπορεί να μη βρέθηκαν πάνω από την κούνια του Οσκαρ Πιστόριους τη στιγμή της γέννησής του και να στάθηκαν απέναντί του σε πολλές φάσεις της ζωής του, ο ίδιος όμως έδειξε πως έχει γεννηθεί μαχητής και νικητής. Ηταν μόλις 11 μηνών όταν οι γιατροί αναγκάστηκαν να τον ακρωτηριάσουν από τα γόνατα και κάτω διότι είχε γεννηθεί χωρίς περόνη και στα δύο του πόδια. Εμαθε να περπατάει με τεχνητά μέλη και ασχολήθηκε με τον αθλητισμό από τα παιδικά του χρόνια. «Πάντα μου άρεσε ο αθλητισμός, να είμαι δραστήριος και να αγωνίζομαι», δηλώνει στην «Κ» όταν τον ρωτάμε γιατί προτίμησε να ασχοληθεί με τα σπορ. Ο Οσκαρ έχει διακριθεί στο ράγκμπι, στο πόλο, στο τένις και την πάλη: «Πραγματικά λάτρευα να παίζω ράγκμπι, αλλά εκεί που πραγματικά ανήκω είναι ο στίβος», λέει.
Στον κλασικό αθλητισμό μυήθηκε τον Ιανουάριο του 2004 και οι επιτυχίες ήρθαν μέσα σε λίγους μήνες. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου κατακτούσε το πρώτο του χρυσό παραολυμπιακό μετάλλιο στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας στα 200 μ. της κατηγορίας Τ44 (για αθλητές με ένα πόδι, ενώ ο Πιστόριους δεν έχει κανένα) με χρόνο 21.97. «Ηταν οι πρώτοι μου Παραολυμπιακοί και έχω σπουδαίες αναμνήσεις. Οταν έμπαινα στο στάδιο και άκουγα τον κόσμο να φωνάζει ήταν εκπληκτικό και θα είναι πάντα μια εμπειρία που θα την έχω φυλαγμένη μέσα στην καρδιά μου. Αλλά και το να κατακτήσω το χρυσό τότε, έχοντας μόλις αρχίσει να ασχολούμαι με το άθλημα πριν από λίγους μήνες, είχε μια μοναδική αίσθηση», τονίζει οκτώ χρόνια μετά.
Ακόμα και τότε όμως, το όνειρο της συμμετοχής σε Ολυμπιακούς Αγώνες φάνταζε εξαιρετικά μακρινό. Η επιθυμία υπήρχε μέσα του σαν σπίθα και η αυτοπεποίθησή του βοήθησε τη σπίθα να γίνει φλόγα.
– Τι είναι αυτό που σου έχει δώσει τη δύναμη να φτάσεις μέχρι εδώ στην καριέρα σου;
– Η πίστη στον εαυτό μου και στις ικανότητές μου. Πάντα με ενθάρρυναν να παλέψω για αυτό στο οποίο πιστεύω, κάτι που μου ενστάλαξε η μητέρα μου από μικρή ηλικία. Επίσης έχω και τους καλύτερους ανθρώπους δίπλα μου, που με σπρώχνουν κάθε μέρα και με κάνουν τον καλύτερο αθλητή που θα μπορούσα να γίνω.
– Τι σημαίνει για σένα η πρόκρισή σου τόσο στους Ολυμπιακούς όσο και στους Παραολυμπιακούς του Λονδίνου;
– Πρόκειται για την εκπλήρωση ενός ονείρου. Δεν θα τα κατάφερνα ποτέ χωρίς τη στήριξη των ανθρώπων που έχω γύρω μου, των οπαδών και των χορηγών μου, που μου έδωσαν ώθηση και με κράτησαν στον σωστό δρόμο. Ελπίζω να μπορέσω να τους ανταμείψω με εμφάνιση στο Λονδίνο που θα με κάνει υπερήφανο.
Δρομέας των 400 μ., ο Οσκαρ Πιστόριους, αλλά εκεί που χρειάστηκε να κάνει… κάτι παραπάνω από πρωταθλητισμό ήταν τα «εμπόδια». Για να εξασφαλίσει το «εισιτήριο» για τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου βρήκε μπροστά του… ψηλά και χαμηλά εμπόδια. Ο γρηγορότερος άνθρωπος χωρίς πόδια θριάμβευσε και στους Παραολυμπιακούς του Πεκίνου (3 χρυσά σε 100, 200 και 400μ.) αλλά τα όνειρά του ήταν τόσο τολμηρά ώστε να φτάνουν σε αυτό που επιθυμεί κάθε δρομέας Παραολυμπιακών: να τρέξει δίπλα σε αρτιμελείς. Οταν ο Πιστόριους γνωστοποίησε τις προθέσεις του, επικρίθηκε. Πολλοί είπαν ότι τα τεχνητά μέλη τύπου Cheetah Flex-Foot, τα οποία είναι κατασκευασμένα από ανθρακονήματα προσφέρουν μεγαλύτερο διασκελισμό, και επομένως σοβαρό πλεονέκτημα έναντι των άλλων αθλητών. Η IAAF του απαγόρευσε να συμμετάσχει σε αγώνες αρτιμελών τον Ιανουάριο του 2008. Ο πρωταθλητής ξεκίνησε επιστημονικό και δικαστικό αγώνα και, όπως σχεδόν όλους τους άλλους, τους κέρδισε. Λίγους μήνες μετά, τον Μάϊο, δικαιώθηκε από το CAS, και προσπάθησε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου αλλά έμεινε εκτός ορίων για 0,7 του δευτερολέπτου. Οταν τον ρώτησαν εάν θα δεχόταν να αγωνιστεί με κάρτα ελεύθερης συμμετοχής, ο Πιστόριους. αρνήθηκε λέγοντας ότι «θα συμμετείχα μόνο εάν είχα πάρει την πρόκριση με την αξία μου».
«Προνόμιο για μένα αυτή η ευκαιρία»
Η 4η Ιουλίου 2012 θα έχει ξεχωριστή σημασία για τον 25χρονο Οσκαρ Πιστόριους. Ηταν η ημέρα που αποφασίστηκε η συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς. Στο Λονδίνο, θα γίνει ο πρώτος δρομέας χωρίς πόδια στην κορυφαία αθλητική διοργάνωση.
– Θεωρείς ότι τα μεταλλικά πόδια σού προσδίδουν πλεονέκτημα, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι, έναντι των άλλων αθλητών, ή τελικώς δεν υπάρχει καμία διαφορά;
– Ορισμένοι από τους κορυφαίους επιστήμονες σε αυτόν τον τομέα έχουν αποδείξει ότι τελικά δεν έχω κάποιο πλεονέκτημα όταν ανταγωνίζομαι αρτιμελείς αθλητές, κι εγώ ανυπομονώ να αγωνιστώ τόσο στους Ολυμπιακούς όσο και στους Παραολυμπιακούς Αγώνες.
– Θεωρείς ότι η αρχαιοελληνική αρχή πως «πάνω από όλα στους Ολυμπιακούς είναι η συμμετοχή και όχι απαραιτήτως η νίκη», ισχύει και για τη δική σου παρουσία στους Αγώνες;
– Οταν αγωνίζομαι, αγωνίζομαι για να νικήσω. Κι αυτό νομίζω ότι ισχύει για καθέναν που συμμετέχει, αλλά πρέπει να τα δίνεις όλα. Προτιμώ να χάσω σε έναν αγώνα αλλά να έχω δώσει το 100% των δυνατοτήτων, μου, παρά να νικήσω έχοντας δώσει μόνο το 95%.
– Ποιο θεωρείς πως είναι το μήνυμα που στέλνει στον κόσμο η ολυμπιακή σου συμμετοχή;
– Νιώθω ότι είναι τόσο μεγάλο προνόμιο αυτή η ευκαιρία που έχω, ώστε αν η συμμετοχή μου στους Ολυμπιακούς και τους Παραολυμπιακούς μπορεί να δώσει έμπνευση σε μια γενιά να ασχοληθεί με τον αθλητισμό, τότε θα έχω προχωρήσει στην ολοκλήρωσή μου ως αθλητής.
– Ποιος είναι ο στόχος σου στους Ολυμπιακούς Αγώνες; Μία θέση στον τελικό, κάποιο μετάλλιο; Και σε πόσα μετάλλια στοχεύεις στους Παραολυμπιακούς;
– Και μόνο η συμμετοχή μου στους Ολυμπιακούς αποτελεί κάτι συναρπαστικό για μένα. Θέλω να παλέψω πολύ στους προκριματικούς γύρους και να σημειώσω χρόνους κοντά στο ατομικό μου ρεκόρ. Είναι ρεαλιστικός ο στόχος να φτάσω στους ημιτελικούς, αλλά ο τελικός μπορεί να παραείναι μεγάλο όνειρο αυτή τη φορά. Εχω μεγάλες ελπίδες για μετάλλια στους Παραολυμπιακούς του Λονδίνου. Θα αγωνιστώ για την πατρίδα μου και θα υπερασπιστώ τους τίτλους μου στα 100, 200 και 400 μέτρα, κάτι που δεν θα είναι εύκολο. Η Νότια Αφρική θα παρατάξει για πρώτη φορά και ομάδα στη σκυταλοδρομία 4Χ100, και θα πάμε για το χρυσό.
– Πού μπορεί να φτάσει η εθνική ομάδα της Νότιας Αφρικής στα 4Χ400 στο Λονδίνο;
– Εχουμε το αργυρό μετάλλιο από το περσινό παγκόσμιο πρωτάθλημα και αν συνεργαστούμε καλά, πιστεύω πως μπορούμε να μπούμε στον τελικό και να δώσουμε μάχη για μετάλλιο.
– Πώς σε αντιμετωπίζουν οι συναθλητές σου στα αποδυτήρια, στα κουλουάρ και γενικότερα;
– Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τους συναθλητές μου και αυτός ο σεβασμός είναι αμοιβαίος. Εκτός στίβου είμαστε πολύ φιλικοί, αλλά όταν έρχεται η ώρα του συναγωνισμού πρέπει να είναι κανείς προσηλωμένος σε αυτό, πρόκειται για τους αντιπάλους σου. Εχω αγωνιστεί απέναντι σε αυτούς τα τελευταία πέντε χρόνια και έχουμε όλοι τον ίδιο τρόπο σκέψης, όσον αφορά το άθλημά μας.
– Η αυτοβιογραφία σου τιτλοφορείται «Δρομέας του Ονείρου». Ποιο είναι το επόμενό σου όνειρο μετά τη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες;
– Αν διατηρηθώ σε καλή φόρμα, τότε οι Ολυμπιακοί του Ρίο ντε Τζανέιρο το 2016 θα είναι το επόμενο μεγάλο ορόσημό μου. Πιστεύω ότι τότε θα βρίσκομαι στην καλύτερη στιγμή μου ως αθλητής καθώς οι σπρίντερ φτάνουν στο αποκορύφωμά τους στα 26 – 29 χρόνια.
– Ποιο ήταν το είδωλό σου πριν αρχίσεις την καριέρα σου;
– Υπήρξαν πολλοί άνθρωποι. Μεγάλωσα με τον παππού και τη γιαγιά μου, που όχι μόνο με επηρέασαν αλλά και με στήριξαν. Στον στίβο, ο Κόλιν Τζάκσον, ο Φράνκι Φρέντερικς, ο Μάικλ Τζόνσον έχουν καταφέρει σπουδαία πράγματα και η καριέρα τους αποτελεί μια σπουδαία έμπνευση. Πέρα από τον στίβο, είμαι μεγάλος θαυμαστής του Βαλεντίνο Ρόσι.