Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Ζοσέ Μουρίνιο ήταν καλεσμένος στο αιγυπτιακό κανάλι MBC Egypt. Γνωρίζοντας πιθανότατα ότι ο συγκεκριμένος τηλεοπτικός σταθμός ανήκει στο Saudi MBC Group, θεώρησε πως είναι το κατάλληλο μέρος για να κάνει μια δήλωση, που ενδεχομένως στο εγγύς μέλλον να αποδειχθεί προφητική.
«Θα πάω στη Σαουδική Αραβία σε κάποιο ελεύθερο χρόνο μου, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι θα δουλέψω εκεί. Δεν ξέρω πότε, αλλά είμαι σίγουρος γι’ αυτό. Είμαι αφοσιωμένος στη δουλειά μου με τη Ρόμα και θέλω να δώσω τα πάντα στον σύλλογο μέχρι την τελευταία ημέρα».
Η τελευταία ημέρα του στους «τζιαλιορόσι» ήρθε έξι μήνες νωρίτερα από τις 30 Ιουνίου 2024, οπότε θα ολοκληρωνόταν το τριετές συμβόλαιο που είχε υπογράψει τον Μάιο του 2021, αλλά στην πραγματικότητα αυτό ποσώς τον «χάλασε». Με δεδομένα την 9η θέση που βρίσκεται ο σύλλογος στη Serie A, τον αποκλεισμό από το Κύπελλο και τη μετριότατη αγωνιστική εικόνα, το τέλος ούτως ή άλλως θα ήταν δεδομένο. Τα 3,5 εκατ. ευρώ, όμως, που έλαβε ως αποζημίωση δεν ήταν παρά μια… συνηθισμένη διαδικασία, αφού στην 24ετή προπονητική του καριέρα έχει αποκομίσει με βάση τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς πάνω από 80 εκατ. ευρώ.
Στα 61 του χρόνια, ο Πορτογάλος τεχνικός, με όλο τον τυχοδιωκτισμό που τον χαρακτηρίζει, γνωρίζει καλά ότι στη Σαουδική Αραβία ό,τι κι αν συμβεί, θα συνάψει πλουσιοπάροχο συμβόλαιο, με εγγυημένη μια αποζημίωση πιο παχυλή από όλες τις προηγούμενες. Οταν τα πράγματα αρχίζουν να μην πηγαίνουν καλά, είναι ο πρώτος που το διαισθάνεται. Ετσι, οδηγεί τα πράγματα εκεί που θέλει ο ίδιος ώστε να βγει κερδισμένος. Είτε αυτό έχει να κάνει με την αλαζονική συμπεριφορά του είτε με τις αλλοπρόσαλλες αποφάσεις του και τις κόντρες του με τον πλούσιο ιδιοκτήτη, τον σταρ της ομάδας ή τους οπαδούς.
Και αυτή τη φορά στη Ρόμα, ο τρίτος χρόνος παρουσίας στον πάγκο ήταν προβλέψιμος, καθώς την τελευταία 10ετία όλες οι απολύσεις του (Ρεάλ Μαδρίτης, Τσέλσι, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) ήρθαν στην τρίτη σεζόν.
Οι δύο πρώτες, πάντως, μόνο αποτυχημένες δεν ήταν, αφού οδήγησε τους Ρωμαίους στην κατάκτηση του πρώτου Conference League το 2022 και στον τελικό του Europa League το 2023.
Τι έφταιξε, λοιπόν, τώρα, που μάλιστα ο «Special One» εμφανίστηκε πιο συναισθηματικός και δεμένος με τον σύλλογό του από ποτέ, με τους λυγμούς του στην κατάκτηση του Conference League να έχουν μείνει χαραγμένοι στη μνήμη όλων; Σύμφωνα με τα ιταλικά ΜΜΕ, πλήρωσε το κυνηγητό στους διαιτητές στο πάρκινγκ του γηπέδου μετά τον χαμένο τελικό του Europa League με τη Σεβίλλη, αλλά και τις συνεχόμενες διαμαρτυρίες του προς κάθε κατεύθυνση σε όλες τις διοργανώσεις.
Αυτό δεν άρεσε στη διοίκηση και κυρίως στον ιδιοκτήτη, Νταν Φρίντκιν, ο οποίος θεωρούσε ότι οι αντιδράσεις του δεν ταίριαζαν με το προφίλ του συλλόγου. Μάλιστα, ο ίδιος φέρεται να είχε πάρει την απόφαση να τον απομακρύνει το καλοκαίρι, αλλά πείστηκε από τον τεχνικό διευθυντή Τιάγκο Πίντο, που πίστευε πως δεν πρέπει να διαταραχθεί η εμπιστοσύνη των οπαδών στον Πορτογάλο, ο οποίος είχε καταφέρει να αγγίξει τις καρδιές τους και αυτοί με τη σειρά τους το ανταπέδιδαν με ένα κατάμεστο «Ολύμπικο» σε κάθε παιχνίδι (η Ρόμα την τελευταία τριετία είχε τα περισσότερα sold out στην Ιταλία).
Τον επίλογο έβαλε με τα λεγόμενά του ο Μουρίνιο μετά την ήττα από τη Μίλαν, την προηγούμενη Κυριακή, λέγοντας πως «οι οπαδοί μας είναι οι καλύτεροι γιατί έχουν τον Χάρι Πότερ στον πάγκο», ρίχνοντας ευθείες βολές στη διοίκηση για τις μεταγραφές που δεν έκανε…
Η πρώτη φορά
Στην 24ετή προπονητική του καριέρα έχει οδηγήσει πολλές φορές τις καταστάσεις εντός των ομάδων του στα άκρα, βγαίνοντας πάντα κερδισμένος.
Από «συλλέκτης τίτλων», όπως είναι ένα από τα δεκάδες προσωνύμιά του, μετετράπη σε… συλλέκτη αποζημιώσεων μετά την πρώτη του απόλυση από την Μπενφίκα, το μακρινό 2000. Μέσα σε τέσσερις μήνες και μόλις δέκα ματς, ήρθε σε κόντρα με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο του συλλόγου, Μανουέλ Βιλιαρίνο, ο οποίος ήθελε να του επιβάλει βοηθό τον παλαίμαχο παίκτη της ομάδας Τόνι. Με κίνηση ματ, χρησιμοποίησε τη νίκη απέναντι στη Σπόρτινγκ για να τεστάρει την αφοσίωση του προέδρου και ζήτησε επέκταση συμβολαίου. Τότε έλαβε τις πρώτες 250.000 ευρώ ως αποζημίωση…
Οι σχέσεις του με τον Αμπράμοβιτς στις δύο θητείες του στην Τσέλσι ήταν άκρως αντίθετες. Την πρώτη τριετία επρόκειτο για έναν πανάκριβο «γάμο» που απέδωσε καρπούς. Οι κοινές εμφανίσεις τους στα πολυτελή γιοτ του Αμπράμοβιτς κοσμούσαν τα πρωτοσέλιδα των βρετανικών εφημερίδων και ο Μουρίνιο, έχοντας στα χέρια του να διαχειριστεί «εν λευκώ» μπάτζετ 70 εκατ. λιρών, κατέκτησε δύο πρωταθλήματα, δύο Λιγκ Καπ και ένα κύπελλο Αγγλίας. Ωστόσο, το γεγονός πως η ομάδα δεν μπορούσε να κάνει το παραπάνω βήμα στο Τσάμπιονς Λιγκ, ήταν αρκετό για τον Ρώσο μεγιστάνα ώστε να του δείξει την πόρτα της εξόδου.
Στη δεύτερη θητεία του στους Λονδρέζους, το πολεμικό κλίμα ξεκίνησε από νωρίς αφού οι δύο άντρες είχαν φτάσει στο σημείο να επικοινωνούν μέσω τρίτων και να μην ανταλλάσσουν ούτε «καλημέρα». Ο Αμπράμοβιτς θεωρούσε τον Πορτογάλο «αναγκαίο κακό» προκειμένου η Τσέλσι να συνέλθει αγωνιστικά, όμως αυτή τη φορά οι παρεμβάσεις του στα μεταγραφικά ήταν τόσο έντονες που αναστάτωσαν τον προπονητή. Λέγεται ότι αυτό που έκανε τον Αμπράμοβιτς να του δώσει νέα αποζημίωση ήταν το γεγονός ότι δεν μπορούσε να πιστέψει πως δεν έδωσε ευκαιρίες στους Σαλάχ και Ντε Μπρόινε, με αποτέλεσμα αυτοί να φύγουν προς Ρόμα και Βόλφσμπουργκ, έχοντας τη μετέπειτα εκπληκτική εξέλιξη.
Στη Ρεάλ, τα ξεσπάσματα του Μουρίνιο ήταν συνεχή. Οι πάντες και τα πάντα τού έφταιγαν: η διοίκηση, οι διαιτητές, η Μπαρτσελόνα και ο Γκουαρδιόλα, οι ακαδημίες, ακόμη και το… χορτάρι, είχαν βρεθεί στο «στόχαστρό» του.
Μετά μία νίκη με 1-0 στην Ανδαλουσία κόντρα στη Σεβίλλη, παρουσίασε ένα χαρτί με 13 λάθη του διαιτητή της αναμέτρησης εναντίον των «μερέγκες», ενώ η πρώτη… καταδίωξη στο πάρκινγκ του γηπέδου έγινε όταν αποκλείστηκε από την Μπαρτσελόνα στο Copa del Rey το 2012. Μάλιστα, στο ματς με τη Σεβίλλη, δηλαδή από την πρώτη του σεζόν, είχε ρίξει τις προειδοποιητικές βολές προς τη διοίκηση. «Η ομάδα μου αξίζει να τύχει υπεράσπισης από τον σύλλογο. Εάν θέλεις να κρυφτείς πίσω από τον προπονητή, τέλεια. Ο σύλλογος έχει δομή και από αυτή θέλω υπεράσπιση της ομάδας. Πάντα μιλάω εγώ, και εγώ πάντα βγαίνω ο κακός της γειτονιάς», είχε παραπονεθεί.
«Ο Γκουαρδιόλα κέρδισε ένα Τσάμπιονς Λιγκ που εγώ θα ντρεπόμουν εάν το κατακτούσα», είχε πει μετά την ήττα στα ημιτελικά της διοργάνωσης από τους Καταλανούς. Υστερα από μία νίκη 3-0 επί της Εσπανιόλ τον Σεπτέμβριο του 2010, ο Μουρίνιο τα έβαλε με… τον αγωνιστικό χώρο του «Μπερναμπέου»: «Το παιχνίδι δεν ήταν καλό, αλλά δεδομένου ότι αγωνιζόμαστε σε ένα χωράφι για πατάτες, είμαι χαρούμενος».
Την περίοδο 2012-2013 ήρθε σε σύγκρουση με αρκετούς παίκτες εντός των αποδυτηρίων (Κασίγιας, Λεόν), έχασε τη στήριξη μεγάλης μερίδας οπαδών, η διαφορά των 15 βαθμών από την πρωταθλήτρια Μπαρτσελόνα, ο αποκλεισμός από την Ντόρτμουντ στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ και η ήττα στον τελικό του Κυπέλλου από την Ατλέτικο έκαναν τον Φλορεντίνο Πέρεθ να τον αποχαιρετήσει ως εξής: «Στη Ρεάλ Μαδρίτης είμαστε συνηθισμένοι και περήφανοι με την ένταση, όμως, με τον Μουρίνιο έφτασε σε ανυπόφορα επίπεδα…».
Επιστροφή στην Αγγλία
Στο Μάντσεστερ, η άμμος στην κλεψύδρα άδειασε ύστερα από μια ήττα από τη Λίβερπουλ στο «Ανφιλντ» με 3-1. Επί ημερών του, η Γιουνάιτεντ ξόδεψε 406 εκατ. ευρώ σε μεταγραφές φτιάχνοντας ένα ρόστερ γεμάτο σούπερ σταρ, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό. Τα άσχημα αποτελέσματα, η κακή εικόνα της ομάδας, η ρήξη με πρωτοκλασάτους ποδοσφαιριστές (Πογκμπά, Σο, Σβαϊνστάιγκερ) και το γεγονός ότι δεν υπήρχε κανένα σημάδι ανάκαμψης, ήταν οι λόγοι του διαζυγίου, με το ποσό της αποζημίωσης να είναι τετραπλάσιο από όσο κόστισαν οι απολύσεις των Μόγιες το 2014 και Φαν Χάαλ το 2016.
Στην Τότεναμ, που είναι η μόνη ομάδα όπου δεν κατάφερε να κατακτήσει κάποιον τίτλο, πλήρωσε την αλαζονεία του όταν βρέθηκε για λίγο καιρό στην κορυφή της βαθμολογίας. Μετά την ήττα από τη Γουέστ Χαμ, που ήταν η πέμπτη στα έξι τελευταία ματς των Λονδρέζων, η ομάδα του «εκλεκτού» βρέθηκε στην 9η θέση της Πρέμιερ Λιγκ. Παρ’ όλα αυτά επέμενε πως «οι μέθοδοί μου είναι μακράν οι κορυφαίες στον κόσμο», την ίδια ώρα που έχανε και τα αποδυτήρια. Οι παίκτες των «σπιρουνιών» εκτιμούσαν ότι παραμένουν ιδιαιτέρως αμυντικογενείς και δεν είχαν την ένταση του προκατόχου του, Μαουρίτσιο Ποτσετίνο. Θεωρούσαν τον προπονητή τους «ξεπερασμένο» στο μοντέρνο στυλ παιχνιδιού και η διοίκηση του στέρησε το δικαίωμα να υποδυθεί τον επιτυχημένο, αφού του έστειλε το χαρτί της απόλυσης έξι ημέρες πριν από τον τελικό του Λιγκ Καπ με τη Σίτι.