Την ώρα που θα ολοκληρώνεται η 1η αγωνιστική των ομίλων στο Euro 2024, θα αρχίσει να γυρίζει η κληρωτίδα για να βγάλει τα πρώτα ζευγάρια στα προκριματικά των ευρωπαϊκών διοργανώσεων της επόμενης περιόδου, 2024-25. Και ακόμα χειρότερα, τα παιχνίδια του 1ου γύρου των προκριματικών θα γίνουν σχεδόν ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση της τελικής φάσης του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, σε μια συνθήκη που υποδηλώνει ότι χρόνο με τον χρόνο τα περιθώρια θα γίνονται ολοένα πιο στενά και οι ποδοσφαιριστές δεν θα προλαβαίνουν να παίρνουν ανάσα υπό το βάρος ενός πολύ ασφυκτικού προγράμματος.
Παρά την πίεση, δεν τίθεται, φυσικά, θέμα αλλοίωσης του ανταγωνισμού. Οι ομάδες που ξεκινούν από μέσα Ιουλίου την ευρωπαϊκή τους περιπέτεια είναι χαμηλού επιπέδου και καμιά τους δεν θα έχει παίκτες που θα συνεχίζουν να παίζουν στους ημιτελικούς ή στον τελικό του Euro. Και μόνο όμως αυτή η σχεδόν ταυτόχρονη αλλαγή σκυτάλης από τη μία διοργάνωση στην άλλη υποδηλώνει το αμείλικτο κυνήγι του χρόνου που κάνει πολύ πιο δύσκολη τη ζωή των ποδοσφαιριστών.
Το Euro 2024 θα ξεκινήσει στις 14 Ιουνίου και θα ολοκληρωθεί ακριβώς έναν μήνα αργότερα, στις 14 Ιουλίου. Η πρώτη κλήρωση των τριών ανανεωμένων ευρωπαϊκών διοργανώσεων θα γίνει στις 18 και 19 Ιουνίου και τα παιχνίδια του 1ου γύρου δεν αφορούν τις τέσσερις ελληνικές ομάδες που θα έχουν κερδίσει ευρωπαϊκό εισιτήριο, αφού μπαίνουν στον ανταγωνισμό από την επόμενη φάση.
Υπάρχει θεωρητικά η πιθανότητα να βγει και 5η ελληνική ομάδα στην Ευρώπη την επόμενη περίοδο, αλλά επειδή το σχετικό σενάριο παραπέμπει σε ταινίες… επιστημονικής φαντασίας καθώς χρειάζονται πολλοί δύσκολοι (σχεδόν απίθανοι) συνδυασμοί για να γίνει πραγματικότητα, ας μείνουμε καλύτερα στα δεδομένα.
Με την 20ή θέση που κατέκτησε στο ranking της UEFA στην περίοδο 2022-23, η Ελλάδα θα βγάλει μία ομάδα (την πρωταθλήτρια) στο Champions League, μία στο Europa League (τον Κυπελλούχο ή τον 2ο στο πρωτάθλημα εάν ο Παναθηναϊκός κάνει νταμπλ) και δύο στο Conference League (τον 3ο και τον 4ο της Σούπερ Λιγκ ή μόνο τον 3ο εάν κατακτήσει το Κύπελλο ο Αρης), με όλες τις ομάδες να ξεκινούν από τον 2ο προκριματικό γύρο των διοργανώσεών τους στα τέλη Ιουλίου.
Ο πρωταθλητής θα χρειαστεί τρεις προκρίσεις για να φθάσει μέχρι τη νέα League Phase του Champions League, έχοντας δύο «μαξιλαράκια». Σε κάθε αποκλεισμό του θα μπορεί να συμμετέχει στην επόμενη φάση της παρακάτω διοργάνωσης, δηλαδή χρειάζεται δύο προκρίσεις για να φτάσει στη League Phase του Europa League εάν αποκλειστεί στον β΄ γύρο του Champions League ή μία για να συμμετάσχει στην αντίστοιχη φάση του Conference League.
Για να βγει εντελώς εκτός, πρέπει να γνωρίσει 3 διαδοχικούς αποκλεισμούς. Κάτι αντίστοιχο αλλά με ένα «κανονάκι» λιγότερο ισχύει και για την ομάδα μας στο Europa League, ενώ οι δύο εκπρόσωποι μας στο Conference League θα έχουν μεν πιο βατούς αντιπάλους αλλά και την υποχρέωση να κάνουν 3 προκρίσεις για να φτάσουν στη League Phase της διοργάνωσής τους, χωρίς να έχουν έξτρα «ζωή» σε περίπτωση αποκλεισμού.
Με το νέο format αλλάζει εντελώς το καθιερωμένο σύστημα με τον διαχωρισμό των ομάδων σε ομίλους. Ουσιαστικά θα υπάρχει ένας ενιαίος όμιλος με τη συμμετοχή 36 ομάδων αντί των 32 του προηγούμενου συστήματος, με τις ομάδες να χωρίζονται ανά 9 σε τέσσερα γκρουπ δυναμικότητας ανάλογα με τη βαθμολογία τους και την καθεμιά τους να αντιμετωπίζει δύο ομάδες από κάθε γκρουπ, με ένα παιχνίδι εντός και ένα εκτός έδρας, ανάλογα με την κλήρωση.
Ο αριθμός των αγώνων μέχρι τη φάση των 16 φτάνει έτσι τους 144 αντί τους 96, όπερ σημαίνει θα αυξηθούν αναλόγως και τα έσοδα που θα μοιραστεί η UEFA με τις ομάδες. Χαρακτηριστικά, και μόνο η συμμετοχή στη League Phase εγγυάται μίνιμουμ εσόδων 30 εκατ. ευρώ!
Οι 8 πρώτοι της ενιαίας βαθμολογίας περνάνε απευθείας στη φάση των 16, ενώ οι ομάδες από την 9η μέχρι την 24η θέση θα διασταυρωθούν ύστερα από κλήρωση σε διπλούς αγώνες για να βγουν οι άλλες 8 που θα συμπληρώσουν την 16άδα. Οι ομάδες από τις θέσεις 25-36 αποκλείονται.
Πρωτοποριακή θα είναι και η συνέχεια καθώς θα ισχύει πλέον ένα «δέντρο» όπως στα τουρνουά τένις, με επικεφαλής σε κάθε «κλαδί» τους 2 πρώτους της League Phase οι οποίοι μπορούν να βρεθούν αντιμέτωποι μόνο στον τελικό.
Υπάρχουν πολλές ακόμα ιδιαιτερότητες που θα χρειαστεί καιρό για να τις αφομοιώσουν οι φίλαθλοι και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα χωρίς να χρειάζονται κάθε φορά το manual της διοργάνωσης για να καταλαβαίνουν τι ακριβώς ισχύει σε κάθε περίπτωση. Σε αυτή τη φάση, είναι χρήσιμο να κατανοήσουν οι φίλοι του ποδοσφαίρου το γενικό περίγραμμα του νέου format για να έχουν κάποιο σημείο αναφοράς και ένα γενικό προσανατολισμό.
Για παράδειγμα, τι θα συμβαίνει σε περιπτώσεις μονής ή πολλαπλής ισοβαθμίας τώρα που δεν ισχύει ο πρώτος κανόνας των μεταξύ τους παιχνιδιών αφού υπάρχει πλέον ένας ενιαίος όμιλος και δεν παίζουν όλοι εναντίον όλων;
Τα νέα κριτήρια στις ισοβαθμίες μόλις ανακοινώθηκαν και περιγράφονται στο άρθρο 18 του κανονισμού διεξαγωγής των διοργανώσεων. Κι αυτά είναι κατά σειρά:
-Μεγαλύτερη διαφορά τερμάτων στη League Phase
-Μεγαλύτερος αριθμός γκολ στη League Phase
-Τα περισσότερα γκολ που σημειώθηκαν εκτός έδρας στη League Phase
-Μεγαλύτερος αριθμός νικών στη League Phase
-Μεγαλύτερος αριθμός εκτός έδρας νίκες στη League Phase
-Μεγαλύτερος αριθμός βαθμών που αποκτήθηκαν συλλογικά από τους αντιπάλους στη League Phase
-Μεγαλύτερη συλλογική διαφορά τερμάτων των αντιπάλων στη League Phase
Σημαντικό, επίσης, είναι να κατανοήσουν οι φίλαθλοι το πώς θα κατανεμηθούν οι 36 θέσεις στη League Phase του «χρυσοφόρου» Champions League, με τα 4 παραπανίσια εισιτήρια, δύο εκ των οποίων θα δοθούν στις ομάδες των προκριματικών. Η μοιρασιά:
-1 στον νικητή του Champions League 2023-2024
-1 στον νικητή του Europa League 2023-2024
-10 στους πρωταθλητές πρωταθλημάτων από θέση 1 έως 10 στην κατάταξη της UEFA
-6 στους δεύτερους πρωταθλημάτων από θέση 1 έως 6 στην κατάταξη της UEFA
-5 στους τρίτους πρωταθλημάτων από θέση 1 έως 5 στην κατάταξη της UEFA
-4 στους τέταρτους πρωταθλημάτων από θέση 1 έως 4 στην κατάταξη της UEFA
-5 νικητές πλέι οφ στο μονοπάτι των πρωταθλητών, δηλαδή 1 παραπάνω απ’ όσο πριν για τις χώρες 11-55
-2 νικητές πλέι οφ στο μονοπάτι των μη πρωταθλητών
-1 στο πρωτάθλημα με τον καλύτερο συντελεστή UEFA της προηγούμενης σεζόν
-1 στο πρωτάθλημα με τον δεύτερο καλύτερο συντελεστή UEFA της προηγούμενης σεζόν
Από τις 4 ελληνικές ομάδες που διεκδικούν φέτος τον τίτλο, σχετικά υψηλή βαθμολογία έχουν μόνο ο Ολυμπιακός με τον ΠΑΟΚ και μόνο εάν κάποια ομάδα από αυτές τις δύο κατακτήσει το πρωτάθλημα, θα έχει μια μικρή πιθανότητα να μπει σε πιο προχωρημένη φάση στη διοργάνωση ανάλογα με το ποιοι θα αναδειχθούν πρωταθλητές σε συγκεκριμένες χώρες και τις «καραμπόλες» που μπορεί να γίνουν. Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ θα είναι σε κάποιες φάσεις στο γκρουπ των ισχυρών στις κληρώσεις των προκριματικών κι αν προκριθούν στην League Phase, θα έχουν ελπίδες να βρεθούν στο 3ο γκρουπ δυναμικότητας. Αντίθετα, η βαθμολογία της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού είναι πολύ χαμηλή για να τους δώσει προνόμια. Εφόσον κατακτήσει μία απ’ αυτές τις δύο ομάδες το πρωτάθλημα, θα κληρωθούν ως αδύναμες στα κρίσιμα παιχνίδια των προκριματικών κι αν προκριθούν, θα είναι στο 4ο (και πιο χαμηλό) γκρουπ δυναμικότητας.