Τι ξεχωρίσαμε στο πρώτο διήμερο του DEF 2024
- Κόσμος και κοσμάκης… παρελαύνει σε Δελφούς και Αράχωβα, με αφορμή το Delphi Economic Forum 2024. Πολιτικοί, επιχειρηματίες, υψηλόβαθμα στελέχη μεγάλων εταιρειών συναντώνται όχι μόνο στα πάνελ του Forum αλλά και σε διάφορα events και… μαζώξεις που γίνονται είτε σε γραφικές ταβέρνες είτε σε εστιατόρια και μπαρ στην κοσμική Αράχωβα. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα έως τώρα πεπραγμένα κατά το πρώτο διήμερο του DEF 2024, έχουν ειπωθεί ουκ ολίγα ενδιαφέροντα πράγματα που αφορούν σε κομβικούς για τη χώρα μας επιχειρηματικούς κλάδους, όπως είναι π.χ. οι τράπεζες, η ενέργεια, ο τουρισμός, ο πρωτογενής τομέας, η βιομηχανία και η ναυτιλία. Προσπαθώντας να σταχυολογήσουμε κάποια σημεία που μας έκαναν εντύπωση, ξεκινάμε από τον πρόεδρο του ΣΕΒ, Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, ο οποίος ανέφερε ότι το σταθερό φορολογικό πλαίσιο, το ενεργειακό κόστος, η απονομή δικαιοσύνης και η πολυνομία είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την απόφαση επιχειρηματιών για να προχωρήσουν ή όχι σε επενδύσεις.
Πράσινες χρηματοδοτήσεις και προμήθειες
- Ο Βασίλης Καραμούζης, γενικός διευθυντής Εταιρικής & Επενδυτικής τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, αναφέρθηκε εκτενώς στην πράσινη μετάβαση, τονίζοντας ότι η προτεραιοποίηση των πράσινων έργων είναι δεδομένη στις αποφάσεις των τραπεζών για χρηματοδότηση. Υποστήριξε ότι οι τράπεζες «πρέπει να δώσουν κίνητρα και αντικίνητρα» στις επιχειρήσεις, ώστε αυτές να προχωρούν στις σωστές επιλογές. Στην ανάγκη για αύξηση του μεγέθους των τραπεζών και τις ευκαιρίες που δίνει πλέον η Ελλάδα, αναφέρθηκε ο Κωνσταντίνος Βασιλείου, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, Επικεφαλής Corporate & Investment Banking της Eurobank. «Πρέπει να αποκτήσουμε μέγεθος, σήμερα η εμπειρία δείχνει ότι αν είσαι “μικρός” δεν μπορείς να επιβιώσεις» είπε, συμπληρώνοντας για τις τράπεζες ότι απαιτείται επέκταση εκτός Ελλάδας. «Πρέπει να ανοίξει ένας νέος κύκλος» ανέφερε. «Τα τελευταία χρόνια η χώρα έχει γίνει χώρος επιχειρείν από ξένους επενδυτές και έτσι μας δίνεται η ευκαιρία να τους γνωρίσουμε και να κάνουμε δουλειές εκτός Ελλάδας». Ο Βασίλης Αντωνιάδης, Managing Director & Senior Partner της Boston Consulting Group, εκτίμησε ότι «ο τραπεζικός κλάδος είναι παγκοσμίως δομικά υποτιμημένος στις αγορές», τονίζοντας, όμως, ότι αυτό ενέχει και ευκαιρίες. Οπως ανέφερε, οι τράπεζες διαθέτουν το 9% των εσόδων τους στην ψηφιακή τραπεζική ωστόσο μόνο το 25% από αυτά τα κεφάλαια πηγαίνουν στην καινοτομία. «Δεν βοηθάει ο επόπτης σε αυτό», όπως είπε χαρακτηριστικά, και συμπλήρωσε ότι οι παίκτες που δεν έχουν ανάλογα προβλήματα, όπως η Revolut, επεκτείνονται, με την τελευταία να μπαίνει τώρα και στο κομμάτι εξυπηρέτησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. «Το μεγαλύτερο ρίσκο είναι να μείνουν πίσω από τις εξελίξεις οι ΜμΕ και εκεί οι τράπεζες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο, όχι μόνο ως χρηματοδότες αλλά και ως σύμβουλοι», συμπλήρωσε. «Είμαστε όλοι θετικοί προς την κατεύθυνση της μείωσης του κόστους προμηθειών», ανέφερε ο Νίκος Παπάδογλου, εμπορικός διευθυντής της Nexi, προσθέτοντας: «Η Ελλάδα δεν είναι η πιο ακριβή χώρα στις προμήθειες, όμως θέλουμε να βοηθήσουμε την ελληνική οικονομία». Οπως επισήμανε, φέτος αναμένεται αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών κατά 10% και από αυτό το ποσοστό αυτές που προέρχονται από ψηφιακά πορτοφόλια θα είναι το 20%.
Ξεκάθαρες κατευθυντήριες γραμμές
- Ο Στράτος Μολυβιάτης, General Manager – Chief Operating Office της Εθνικής Τράπεζας, υποστήριξε ότι οι τράπεζες χρησιμοποιούν την παραδοσιακή τεχνητή νοημοσύνη (AI) εδώ και χρόνια για εφαρμογές όπως η διαχείριση απάτης. «Δεν έχουμε, όμως, ξεκάθαρες κατευθυντήριες γραμμές για το πώς θα χρησιμοποιούμε τη νέα μορφή της», επισήμανε, ενώ πρόσθεσε ότι «πρέπει να αποφύγουμε τη δημιουργία ενός χάσματος δεξιοτήτων μεταξύ των εργαζομένων. Να σταματήσουμε την “αιμορραγία”, αυτό το χάσμα που θα επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια». Ο Μάρκος Βερέμης, Partner της Big Pi Ventures, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς αν αυτή δεν είναι διαθέσιμη για όλους, τότε κάποιοι θα μείνουν πολύ πίσω και θα δημιουργεί αντισυστημισμό, με συνέπεια πολιτικές εξελίξεις που πάνε πίσω τον κόσμο έως και τρεις δεκαετίες.
Οι αναγκαίες επενδύσεις στην ενέργεια
- Ο Θεόδωρος Τζούρος, Chief of Corporate & Investment Banking της τράπεζας Πειραιώς, δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για τις τιμές της ενέργειας και την παράλληλη αύξηση των επιτοκίων που πλήττουν την κερδοφορία των εταιρειών ΑΠΕ. «Αυτό που με ανησυχεί είναι οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί. Για παράδειγμα, την προηγούμενη εβδομάδα πολλές χώρες είχαν αρνητικές τιμές ενέργειας. Τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει πίεση και μικρότερες τιμές στις ΑΠΕ. Πρέπει να προχωρήσουμε άμεσα σε διασυνδέσεις προς την Ευρώπη». Προέβλεψε, επίσης, ότι η ζήτηση για PPA θα είναι χαμηλότερη από την προσφορά. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Τάσος Μάνος, τόνισε ότι πρέπει να διπλασιαστούν ή ακόμα και να τετραπλασιαστούν οι επενδύσεις για την ανάπτυξη των δικτύων και να γίνουν διπλάσιες επενδύσεις στη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόσθεσε, δε, ότι όσο γίνονται επενδύσεις στα δίκτυα, τόσο περισσότερο θα μειώνεται το κόστος της ενέργειας. Ο CEO της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Κωνσταντίνος Μαύρος, θεωρεί επιτακτική την ανάγκη για ανάπτυξη και επενδύσεις στα δίκτυα και τις διασυνδέσεις, καθώς και την ανάπτυξη έργων αποθήκευσης. Επίσης, χαρακτήρισε την Ελλάδα τοπική υπερδύναμη στον τομέα της ενέργειας, σημειώνοντας ότι μέχρι το 2030 μπορεί να γίνει εξαγωγική χώρα. Υπογράμμισε ότι η φθηνότερη κιλοβατώρα είναι η πράσινη κιλοβατώρα, και όσο παράγεις φθηνότερη ενέργεια, οι τιμές θα υποχωρούν σε όλη την παραγωγική αλυσίδα. Ο European Affairs Manager του Ομίλου Motor Oil, Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, επισήμανε ότι οι διαδοχικές κρίσεις δεν επιτρέπουν τον σχεδιασμό υπό κανονικές συνθήκες. Η ενεργειακή μετάβαση προϋποθέτει την ενεργειακή ανασφάλεια και γρήγορα δεν σημαίνει βιαστικά. Μάλιστα, αυτή θα αποτύχει αν δεν είναι δίκαιη, δηλαδή εάν το κόστος δεν επιμεριστεί σε όλη την αλυσίδα, καθώς και αν η απεξάρτηση από τα ορυκτά μίας χώρας γίνει εξάρτηση από το LNG μιας άλλης χώρας ή την τεχνολογία μιας τρίτης. Η Maria Rita Galli, CEO του ΔΕΣΦΑ, τόνισε τη σημασία της επίτευξης μιας κρίσιμης ισορροπίας μεταξύ οικονομικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, καθώς και ενεργειακής ασφάλειας, στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση. Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Galli αναφέρθηκε στη συμβολή του ΔΕΣΦΑ στην καθιέρωση της Ελλάδας ως ενεργειακής πύλης. Εστίασε επίσης στις ενέργειες του ΔΕΣΦΑ για την απανθρακοποίηση και την ανθεκτικότητα του ενεργειακού συστήματος, μέσα από την ανάπτυξη μιας σειράς ανθεκτικών υποδομών στις ανάγκες του μέλλοντος.
Το τρίγωνο ΗΠΑ – Κίνα – Ευρώπη
- Ο διευθύνων σύμβουλος του Olympia Group, Ανδρέας Αθανασόπουλος, τόνισε ότι για τα δίκτυα και τις μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας συντελείται ένα γεωπολιτικό παιχνίδι μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, με την Ευρώπη να παρακολουθεί. Για την Ελλάδα ανέφερε ότι πρέπει να αναπτύξει την τεχνολογία των μπαταριών, καθώς έχει άφθονη ηλιακή ενέργεια που πρέπει να εκμεταλλευθεί μέσω της αποθήκευσης. Εκτίμησε ότι κάθε εργοστάσιο είναι μία επένδυση που ξεπερνάει τα 2 δισ. ευρώ και χρειάζονται πέντε έτη για την κατασκευή του. Πρόσθεσε ότι η χώρα μας δεν πρέπει να κλείσει τα μάτια, καθώς οι τράπεζες ψάχνουν επενδύσεις στην τεχνολογία για να πιάσουν τους στόχους του Ταμείου Ανάκαμψης. Για την πράσινη μετάβαση και τη στροφή προς την ηλεκτροκίνηση δήλωσε ότι αυτή έχει οικονομικό και κοινωνικό κόστος, καθώς έχει γίνει λάθος υπολογισμός. Επισήμανε ότι για να γίνει η μετάβαση αυτή θα χρειαστεί να αυξηθεί η χρήση του πετρελαίου, καθώς άλλες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία δεν έχουν τόσο πιεστικά προγράμματα.
Το μεταπανδημικό τοπίο στον τουριστικό κλάδο
- Μέσα στην πανδημία άλλαξαν οι συμπεριφορές των ανθρώπων, αλλά και ο τρόπος του τουριστικού επιχειρείν, όπως υποστήριξε χθες ο επικεφαλής της Zeus International, Χάρης Σιγανός. «Γύρω μας υπάρχουν πόλεμοι, κλειστές χώρες όπως η Ουκρανία, η Ρωσία και το Ισραήλ, ενώ πρόσφατα προστέθηκε η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα. Παράλληλα βλέπουμε υψηλό πληθωρισμό εν μέσω μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης, η οποία ίσως στην Ευρώπη να είναι μεγαλύτερη» ανέφερε, ωστόσο υπογράμμισε ότι «υπάρχει μεγάλη δίψα του κόσμου να ταξιδέψει, να αποκτήσει εμπειρίες». Εκτίμησε ότι «η ψυχολογία του κόσμου δεν επηρεάζεται τόσο όσο πριν την πανδημία. Τα χειρότερα μάλλον τα έχουμε δει». Ο κ. Σιγανός υποστήριξε ότι η ελληνική οικονομία έχει διεθνοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ ο τουριστικός προορισμός «Ελλάδα» ισχυροποιείται χρόνο με τον χρόνο. Εκτός από τη μεγάλη δυναμική των νησιών «η Αθήνα έχει αρχίσει να συγκεντρώνει επισκέπτες και τους χειμερινούς μήνες και αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα για το αύριο». Ανέφερε, ωστόσο, ότι παραμένουν αρκετά προβλήματα στον κλάδο όπως είναι οι ελλείψεις σε υποδομές και σε καταρτισμένο προσωπικό, καθώς και η γραφειοκρατία, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει. Αναφορικά με τις ελλείψεις σε προσωπικό, τόνισε ότι είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, όχι μόνο ελληνικό. Οποιαδήποτε πρωτοβουλία του κράτους για άμεση στήριξη του κλάδου είναι θετική, ωστόσο σημείωσε ότι δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε αυτό το μοντέλο. Χρειάζεται μακροπρόθεσμο πλάνο και να γίνει ελκυστικός για τα νέα παιδιά ένας κλάδος, ο οποίος προσφέρει καλές αμοιβές και γρήγορη εξέλιξη. Πρόσθεσε παράλληλα ότι είναι δύσκολο το adaptation ξένων εργαζομένων στον κλάδο, όπως π.χ. γίνεται σε μία ανταγωνιστική προς εμάς χώρα, την Ιταλία. Συγκεκριμένα, ανέφερε το παράδειγμα του ξενοδοχείου που εξαγόρασε η Zeus στην Ιταλία όπου δουλεύουν πάνω από 20 εθνικότητες –με μέριμνα του κράτους– και παράγουν πολύ καλά αποτελέσματα.
Απομεινάρια
- Λιγοστοί, ίσως, δεν θα θυμούνται το disaster story της Ασπίς Πρόνοια της οποίας η άδεια λειτουργίας ανακλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019. Η κατάρρευση του ομίλου της «Ασπίς Πρόνοια» και της θυγατρικής της, Commercial Value, αποτέλεσε ισχυρό πλήγμα στην ασφαλιστική αγορά, αφήνοντας, τότε, πίσω της δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένων που έχασαν τις αποταμιεύσεις τους, αλλά και άλλων που είχαν επενδύσει τα χρήματά τους στις υπεραποδόσεις που υπόσχονταν τα επενδυτικά ασφαλιστήρια του ομίλου. Τώρα, 15 χρόνια μετά την πτώχευση της Ασπίς Πρόνοια, βγαίνουν, την Τρίτη 23 Απριλίου, «στο σφυρί» τέσσερα ακίνητα που ανήκαν στην ασφαλιστική του Π. Ψωμιάδη. Πρόκειται για γραφεία στην Κοζάνη, τη Θεσσαλονίκη και το Ηράκλειο Κρήτης, ορισμένα από τα οποία φέρουν και πολεοδομικές παραβάσεις των οποίων η τακτοποίηση επιβαρύνει τον αγοραστή. Οσον αφορά τις τιμές πρώτης εκκίνησης, είναι, μάλλον, αλμυρές. Για παράδειγμα, το γραφείο 1ου ορόφου 160 τ.μ. στο Ηράκλειο έχει τιμή πρώτης προσφοράς 222,5 χιλ. ευρώ.
Αρνητικό ισοζύγιο
- Ελλειμματικό είναι το ισοζύγιο της εταιρείας Ανάπλαση Δημοσίων Χώρων, που εποπτεύεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και επιδιώκει τη βελτίωση του δημόσιου αστικού τοπίου (αν και κρίνεται κατά πόσο έχει καταφέρει να πετύχει τον συγκεκριμένο σκοπό). Σύμφωνα λοιπόν, με τον προϋπολογισμό για το 2024, η εταιρεία έχει έσοδα της τάξεως των 12 εκατ. ευρώ και έξοδα περίπου 13,8 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να προκύπτει αρνητικό ισοζύγιο 1,8 εκατ. ευρώ. Τέλη Φλεβάρη η εταιρεία ξεκίνησε το έργο της προμήθειας, μεταφοράς και φύτευσης περίπου 3.000 μεγάλων δένδρων στην Αθήνα.
Ισχυρότατο ενδιαφέρον
- Ισχυρότατο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη δραστηριότητας στην Ελλάδα εκδηλώνουν κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες, οι οποίες αναζητούν partners επί ελληνικού εδάφους. Ωστόσο, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι οι όροι που θέτουν είναι ασύμφοροι με αποτέλεσμα η ενδεχόμενη συνεργασία Ελλήνων-Κινέζων μόνο win-win να μην είναι. Ενα βασικό μειονέκτημα των κινεζικών οίκων είναι το γεγονός ότι δεν διαθέτουν υπηρεσίες after sales για τα οχήματα που παράγουν.