Ο Πάμπλο Πικάσο δεν ήταν μόνον ένας ιδιοφυής καλλιτέχνης που σφράγισε ανεξίτηλα την τέχνη του 20ού αιώνα, αλλά κι ένας δεσποτικός άνθρωπος που για να δημιουργήσει, είχε την ανάγκη να καταστρέψει. Ετσι ισχυρίζεται η Μαρίνα Πικάσο, εγγονή του δημιουργού, που ολοκλήρωσε πριν από λίγο καιρό τη συγγραφή του βιβλίου της: «Πικάσο. Ο παππούς μου», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 8 Νοεμβρίου στη Βρετανία. Μέσα από τα κείμενά της προκύπτει ότι ο καλλιτέχνης ήταν ένα «τέρας» που επιθυμούσε «ανθρωποθυσίες». Ο εγγονός του ζωγράφου, Παμπλίτο, αδελφός της Μαρίνα, αυτοκτόνησε πίνοντας χλωρίνη κάποιες μέρες μετά το θάνατο του παππού του. Η γιαγιά τους, η πανέμορφη Ολγα, πέθανε παράλυτη. Ο πατέρας τους, Πάολο, πέθανε ψυχολογικά και οικονομικά κατεστραμμένος. Η Ζακλίν, η τελευταία γυναίκα του Πικάσο, αυτοπυροβολήθηκε, ενώ η Μαρί – Τερέζ Βάλτερ, η μούσα του, κρεμάστηκε.
Η Μαρίνα δεν είχε καμία αμφιβολία ότι και η ίδια ήταν θύμα του παππού της. Αυτό που την διέσωσε δεν ήταν μόνον τα 14 χρόνια συνεχούς ψυχοθεραπείας, αλλά και το γεγονός ότι «όπως κι εκείνος, είχα τρομερή ενέργεια και δύναμη μέσα μου», δηλώνει στους κυριακάτικους Times. «Ο ιός Πικάσο από τον οποίο υποφέραμε όλοι ήταν δύσκολος να ανιχνευθεί και αδιόρατος. Ηταν ένας συνδυασμός από υποσχέσεις που δεν κρατούσε ποτέ του, χειραγώγησης, ταπεινώσεων, περιφρόνησης και πάνω απ’ όλα αποκλεισμού από την επικοινωνία. Κανένας μας δεν είχε άμυνες απέναντί του». Αλλωστε, όλα τα μέλη της οικογενείας ήταν οικονομικά εξαρτημένα από τον ζωγράφο.
Ολη της τη ζωή, η Μαρίνα προσπαθούσε να ξεφύγει από τη δυστυχία των Πικάσο και δείχνει να τα έχει καταφέρει. Στο βιβλίο της αναφέρεται σε κάποια περιστατικά, τα οποία αποδεικνύουν πόσο την ταλαιπώρησε το οικογενειακό της όνομα. Ακόμα και από τον τάφο, ο Πικάσο καταδίωκε τους απογόνους του: όταν πέθανε η Μαρίνα και ο αδελφός της θέλησαν να τον δουν, αλλά η Ζακλίν δεν τους άφησε. Ο Παμπλίτο πήγε μόνος του στο σπίτι του παππού και κάποιος έβαλε τα σκυλιά να του επιτεθούν. Οταν επέστρεψε στο δικό του σπίτι, αυτοκτόνησε με χλωρίνη. Απεβίωσε μετά τρεις μήνες νοσηλείας και η Μαρίνα δεν είχε χρήματα ούτε για το φέρετρο.
Θυμάται πως εκείνη και ο Παμπλίτο τον επισκέπτονταν κάθε Πέμπτη για να πάρουν το εξευτελιστικό ποσό που τους έδινε την εβδομάδα. Συνήθως το προσωπικό τους ενημέρωνε ότι «ο μετρ κοιμάται, δεν μπορεί να σας δει, εργάζεται» κ.τ.λ. Η Ζακλίν, μάλιστα, τους είχε πιει: «Ο ήλιος δεν θέλει να ενοχληθεί»! Οι επαφές τους -όταν κατάφερναν να τον συναντήσουν- δεν ήταν ευχάριστες. Ο Πικάσο τους υποδεχόταν με τα εσώρουχα και τα εγγόνια του μπορούσαν να δουν πως δεν ήταν ικανός να αυτοεξυπηρετηθεί. Ο πατέρας τους ήταν ο σοφέρ και ο άνθρωπος που έβγαζε βόλτα τα σκυλιά του Πικάσο, για να εισπράττει λίγα χρήματα, αλλά και συνεχείς ταπεινώσεις.
γ) Τη σημαντικότερη βαθμίδα αυτής της στροφής αποτελούν οι εκδόσεις αυτοτελών μελετών για διάφορα περιοδικά και η εμφάνιση πληθώρας δημοσιευμάτων για κάποιο περιοδικό ή για τα περιοδικά μιας τάσης και ειδικότητας, μιας εποχής ή ενός τόπου. Σήμερα στην εξέταση διαφόρων θεμάτων, σε ειδικό κεφάλαιο, θα παρουσιαστούν και τα σχετικά περιοδικά των οποίων η μελέτη θεωρείται πια βασική για την ολοκλήρωση της παρουσίασης. Π.χ. οι αναγνώστες της «Καθημερινής» έχουν ιδίαν αντίληψη, αφού στα αφιερώματα του ένθετου «Επτά Ημέρες» αποτελεί παγιωμένη συνήθεια η μελέτη του σχετικού με το θέμα περιοδικού Τύπου. Ενδεικτικά αναφέρω, από το ένθετο «Επτά Ημέρες» τα δημοσιεύματα «Περιοδικά για την θάλασσα» (Λογοτεχνία και θάλασσα, 6 Αυγούστου 1995), «Περιοδικά για τα εικαστικά» (Νεοελληνική τέχνη, 8 Μαρτίου 1998), «Λογοτεχνικά Περιοδικά. Παρεμβαίνουν δυναμικά στην πνευματική και πολιτιστική ζωή της πόλης» (Η λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης, 2 Φεβρουαρίου 1997), «Ο έντυπος αγώνας. Εφημερίδες και περιοδικά στην πρώτη γραμμή για την απελευθέρωση» (Δωδεκάνησα, Ιταλοκρατία – Ενσωμάτωση, 30 Νοεμβρίου 1997).