Στο διάστημα των 48 ωρών που βρέθηκα στο Μάαστριχτ για τις Ολλανδικές Μέρες Χορού (5-7/10) παρακολούθησα συνολικά 11 χορογραφήματα από ισάριθμα συγκροτήματα ή ομάδες. Ακόμη: ένα τρίπτυχο από τις Ακαδημίες Χορού του Τίλμπουργκ και του Αμστερνταμ που σχεδίασαν καταξιωμένοι χορογράφοι και στο οποίο συμμετείχε το πρώτο βραβείο του φετινού διαγωνισμού της Γιουροβίζιον στο θέατρο Derlon/Centre Ceramique. Στην έκταση Plein 1992, μπροστά στη Δημοτική Βιβλιοθήκη είδαμε και μια «παράσταση» της τοπικής ομάδας Skateboard από 6 μέχρι 60 χρονών αμφοτέρων των φύλων. Στον γοητευτικό αχανή βιομηχανικό – πολιτιστικό χώρο Artifort gebouw μας παρουσιάστηκε ένα ακόμη τρίπτυχο σε ισάριθμους τελείως διαφορετικούς χώρους: ένα σκληρό homo-duet, μια performance art με μια υπέροχη περιστρεφόμενη και αυξομειωνόμενη μηχανή και ένα multimedia σόλο χοροθέατρο του παραλόγου. Περιπλανηθήκαμε, όμως, και στις αίθουσες του Bonnefauten – museum/Wiebengahal όπου εκτίθενται έργα σύγχρονης τέχνης αλλά και παλαιά ασημένια αντικείμενα. Εδώ, σε διάφορους χώρους παρακολουθήσαμε ένα ακόμη τρίπτυχο της ομάδας De Meekers με αποθέωση τον πυρήνα, μια υπαίθρια performance art που βλέπαμε από τον δεύτερο όροφο με ακουστικά που ανέδυαν σοροπιασμένες μελωδίες των ’40s και των ’50s. Δύο άστεγοι συναντώνται σε ένα γεωμετρικό λαβύρινθο από σκουριασμένες λαμαρίνες έχοντας πίσω τον ανοιχτό δρόμο με δέντρα, ποδήλατα και περιπατητές και τον ποταμό Μάας με τις μαούνες. Γυμνοί καταλήγουν να πηδούν από το πεζούλι στο νερό! Μαγικό στην πρωτότυπη έμπνευση. Στο υπέροχο θέατρο Virjthof συναντήσαμε, σε δείπνο, την κυρία Λ. Βίερινγκ, διευθύντρια των Ολλανδικών Ημερών Χορού, και παρακολουθήσαμε τη βράβευση, μεταξύ άλλων, και του Χανς φαν Μάνεν για τη γενικότερη προσφορά του στον χορό της Ολλανδίας. Εδώ, όμως, ήταν που ανακαλύψαμε κι ένα όνομα που, αν όλα πάνε καλά, θα έχει μεγάλο μέλλον: η Κόνι Γιάνσεν με το «Αλμπουμ Φαμιλιάρ» βρήκε όλους τους προσκεκλημένους ομόφωνους στον ενθουσιασμό και την εκτίμησή μας.
Κυριακή βράδυ επιστροφή στο Αμστερνταμ (δυόμισι ώρες με το τρένο, όπου από «κινητό» πληροφορηθήκαμε τον βομβαρδισμό της Καμπούλ), δείπνο και μακριά συζήτηση με τον θαυμαστό Ονο Στόκβις, ερευνητή ανάπτυξης του χορού στο Ολλανδικό Ινστιτούτο Θεάτρου. Δευτέρα 8/10 επιστροφή στην Αθήνα, περισυλλογή και προβληματισμός για το πόσα γίνονται εκεί και πόσα δεν γίνονται εδώ.
Για να είμαστε δίκαιοι, το φαινόμενο εξαφάνισης σπουδαίων ονομάτων άρχισε από την αγγλοσαξονική αγορά στη δεκαετία του ’80, με τις πρώτες απορροφήσεις ιστορικών οίκων όπως του Victor Gollancz ή του Collins. Οι Γάλλοι, όμως, διατηρούν όλα τα ονόματα σε κυκλοφορία, αλλά πρόσφατα και οι Αμερικανοί ξαναβγάζουν τους παλιούς μετρ. Στην Ελλάδα, καμία σειρά (με εξαίρεση αυτή της «Αγρας») δεν έχει ευδοκιμήσει. Ολες αυτοκαταργούνται.