Chuck Ρalahniuk
Ο Επιζών
Μετ.: Γιάννης Πολύζος Εκδ. Οξύ
Ο Τσακ Παλάνιουκ είχε την τύχη να καταξιωθεί από το πρώτο του κιόλας μυθιστόρημα. Το Fight Club γυρίστηκε ταινία από έναν ανερχόμενο σκηνοθέτη (τον Ντέιβιντ Φίσερ, δημιουργό του θρίλερ Seven), με τη συμμετοχή πρωτοκλασάτων πρωταγωνιστών (Μπ. Πιτ, Εντ. Νόρτον, Ελενα Μπόνχαμ Κάρτερ) και απέσπασε καλές κριτικές. Και όχι αδίκως. Ο συγγραφέας ακροβατεί μεταξύ ρεαλισμού και σουρεαλισμού, θυμίζοντας συχνά τον Τόμας Πίντσον, αναζητώντας ένα προσωπικό στυλ, ένα στυλ το οποίο όμως διέθετε ήδη από το Fight Club. Η ουσία της αφήγησης του Παλάνιουκ βρίσκεται στην αναπαράσταση μιας Αμερικής, η οποία πληρώνει και αυτή τις συνέπειες του turbo capitalism, ενώ ταυτόχρονα συνειδητοποιεί τις ιστορικές της ρίζες: το γεγονός πως αποτελεί μια χώρα που οικοδομήθηκε σε μεγάλο ποσοστό από θρησκευτικούς φυγάδες, όπου οι ακραίες θρησκευτικές συμπεριφορές επιβιώνουν παράλληλα με τη συλλογική πίστη στην άκρατη τεχνολογική πρόοδο. Η αισιοδοξία και η δυναμικότητα διαπλέκεται με τη λατρεία του θανάτου και την πιο κοντόφθαλμη πίστη στο ανορθολογικό (το 75% των Αμερικανών πιστεύει στην ύπαρξη του σατανά!).
Ο ήρωας του Fight Club είναι ένας σχιζοφρενής γιάπι που βαρέθηκε να αγοράζει καναπέδες γνωστών σχεδιαστών και δημιουργεί μια ομάδα μεταμοντέρνων επαναστατών, χωρίς ιδεολογική σημαία. Σκοπός τα σαμποτάζ. Πηγή χρηματοδότησης η πώληση πανάκριβων οικολογικών ειδών σαπωνοποιίας που παρασκευάζονται από ανθρώπινο λίπος το οποίο κλέβουν από κλινικές λιπαναρρόφησης! Ο ήρωας του «Επιζώντος» είναι το τελευταίο μέλος μιας μυστηριώδους θρησκευτικής σέχτας, της οποίας οι οπαδοί αυτοκτόνησαν ομαδικά. Με τη βοήθεια ενός μάνατζερ μετατρέπεται σε τηλεοπτικό αστέρα που απαγγέλλει χαϊκού για νευρωτικούς επιχειρηματίες που ψάχνουν θέση για να παρκάρουν το αμάξι τους, κάνει θαύματα, παντρεύεται μια γυναίκα την οποία τότε αντικρίζει για πρώτη φορά. Η τελετή πραγματοποιείται στο ημίχρονο ενός σημαντικού αγώνα αμερικανικού ποδοσφαίρου – στη μέση ακριβώς του γηπέδου! Η ύπαρξη ενός ακόμα επιζώντος -του δίδυμου αδερφού του- δημιουργεί αμφιβολίες στον αναγνώστη: πρόκειται για άλλο πρόσωπο ή για τον άλλο εαυτό του σχιζοειδούς αφηγητή, ένα εύρημα που είχε χρησιμοποιήσει ο Παλάνιουκ στο πρώτο του μυθιστόρημα. Ο «Μεγάλος Γκάτσμπι» του 21ου αιώνα διηγείται τη ζωή του στο μαύρο κουτί ενός αεροσκάφους που κατευθύνεται στην Αυστραλία για να συντριβεί μαζί με τον μοναδικό του επιβάτη.
Ο Παλάνιουκ παρουσιάζει έναν διαταραγμένο τρόπο ζωής διαθλώντας τις εικόνες μέσα από το κάτοπτρο του γκροτέσκου χιούμορ. Η πραγματικότητα αγγίζει την υπερβολή και ο αναγνώστης αδυνατεί να αποφασίσει αν οι λέξεις απαρτίζουν το κείμενο μιας τραγωδίας ή μιας κωμωδίας. Ο «Επιζών» θα μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη, ας ελπίσουμε με την ευρηματικότητα του Fight Club.