Βρετανικό πάθος για την Αίγυπτο

Βρετανικό πάθος για την Αίγυπτο

2' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

T ο Λούξορ ήταν στις αρχές του 20ού αιώνα ένα πολυτελές θέρετρο. Στο ξενοδοχείο «Γουίντερ Πάλας» συνέρρεαν αιγυπτιολόγοι ανάμεικτοι με άλλους αριστοκράτες και Αμερικανούς μεγιστάνες, όλοι γυρεύοντας μια άδεια από την Υπηρεσία Αρχαιοτήτων για να ανοίξουν κάποιον αρχαίο τάφο. Για τον νεαρό Βρετανό επιθεωρητή των αρχαιοτήτων της Ανω Αιγύπτου Αρθουρ Γουέιγκαλ, η συνοδεία πλουσίων αυτόκλητων ανασκαφέων, ήταν μέρος της δουλειάς του. Εκτός από τις έριδες με τους συναδέλφους του αρχαιολόγους ο Γουέιγκαλ είχε να αντιμετωπίσει τεμπέληδες γραφειοκράτες, συλητές των τάφων, ευερέθιστους Αιγύπτιους αξιωματούχους και μια απαιτητική, πολυέξοδη γυναίκα.

Η Τζούλι Χάνκι η εγγονή του Γουέιγκαλ και συνεργάτις του «Εκόνομιστ», αναδίφησε ένα συναρπαστικό οικογενειακό αρχείο. Ανθρωπος έντονος και οιστρώδης όμως κοινωνικός και γεμάτος ενθουσιασμό για το έργο του να κάνει βατή την αρχαιότητα στον πολύ κόσμο μέσω των γραπτών του, ο Γουέιγκαλ ήταν και παραγωγικός αλληλογράφος. «Τα μεγάλα ατμόπλοια ανεβαίνουν τον Νείλο», έγραφε, «καθ’ οδόν εμέσσοντας τους επιβάτες τους. Είναι ένας άνετος τρόπος για να δει κανείς την Αίγυπτο, αλλά τι να δει από την αληθινή Αίγυπτο, καθισμένος στο στρωμένο με κόκκινο χαλί, σαλόνι ενός ατμόπλοιου»;

Εφυγε χωρίς πτυχίο

Ο Γουέιγκαλ γεννήθηκε το 1880, γιος αξιωματικού που υπηρέτησε στην Ινδία και μιας μητέρας, η οποία όταν χήρεψε εργάστηκε σε εκκλησιαστική αποστολή στα φτωχόσπιτα του Μάντσεστερ. Ως ασκούμενος λογιστής, σπούδασε τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά στον ελεύθερο χρόνο του και αργότερα γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Εφυγε δίχως πτυχίο για να δουλέψει με τον θρυλικό αρχαιολόγο Φλίντερς Πέτρι, εκπληρώνοντας το όνειρό του να σκάψει στην Αίγυπτο αλλά ματαιώνοντας προοπτικές του για πανεπιστημιακή θέση.

Η συγγραφέας υπογραμμίζει τη σταθερή αντίθεση του Γουέιγκαλ προς την επίσημη πολιτική η οποία επέτρεπε στους πλούσιους ερασιτέχνες να λεηλατούν με άδεια τις αρχαιότητες: οι ανασκαφείς είχαν τη δυνατότητα να παίρνουν μαζί τους πίσω ορισμένα από τα ωραιότερα ευρήματα. Παρά την ενεργητικότητα και τον ενθουσιασμό που έδειξε στην καταγραφή και την προστασία των τάφων γύρω από το Λούξορ, έγινε αντιδημοφιλής στους ανωτέρους του στο Κάιρο.

Εκδιωχθείς από την Αίγυπτο το 1914 με κατηγορίες εμπλοκής σε δοσοληψίες με αρχαία ο Γουέιγκαλ σχεδίαζε σκηνικά για μουσικοχορευτικά θεάματα που διασκέδαζαν τους Λονδρέζους στη διάρκεια του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Επέστρεψε όταν ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμόν από τον λόρδο Κάρναρβον, αν και σε διαφορετικό ρόλο: ως επίδοξος μυθιστοριογράφος και κριτικός κινηματογράφου για την εφημερίδα «Ντέιλι Μέιλ».

Στην κοιλάδα των Βασιλέων

Παρά το αποκλειστικό συμβόλαιο του Κάρναρβον με τους «Τάιμς του Λονδίνου», ο βοηθός του Χάουαρντ Κάρτερ -πρώην συνάδελφος και ανταγωνιστής- δεν μπόρεσε να κρατήσει τον Γουέιγκαλ μακριά από την Κοιλάδα των Βασιλέων. Μάλιστα, η δημόσια σύγκρουση του Γουέιγκαλ με τον Κάρναρβον για τη μονοπώληση των πληροφοριών σχετικά με την ανακάλυψη και η οξύτατη ανταλλαγή άρθρων στην «Ντέιλι Μέι» συνέβαλε στην περάτωση του συστήματος παροχής αδειών και στη μεταβολή της Αιγυπτιολογίας σε μια πιο επαγγελματική δραστηριότητα.

Ο Γουέιγκαλ πέθανε το 1934, διάσημος μυθιστοριογράφος (αρκετά βιβλία του είχαν μεταφερθεί στον κινηματογράφο) και βιογράφος για λαϊκή κατανάλωση, αμφιλεγόμενων μορφών της αρχαιότητας, σαν τον Νέρωνα, τη Σαπφώ και την Κλεοπάτρα. Αλλά ποτέ δεν κέρδισε τον έπαινο των λογίων που λαχταρούσε.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή