«Αν κατεβείς μια βόλτα στη γειτονιά σε περιμένει μια μεγάλη έκπληξη», είναι μία από τις εισαγωγικές φράσεις που παρουσιάζουν τη δουλειά του καλλιτέχνη γκράφιτι με το ψευδώνυμο «Μπάνκσι», στις ιστοσελίδες του στο Διαδίκτυο. Μακριά από τα εγκαίνια πολυτελών γκαλερί και κυκλωμάτων της «Brit art», ο Μπάνκσι έχει γίνει ένας από τους δημοφιλέστερους δημιουργούς στη Βρετανία, κρατώντας εδώ και 15 χρόνια την ανωνυμία του και την υπόσχεσή του να εκπλήσσει το κοινό του. Μια βόλτα στις υποβαθμισμένες συνοικίες του Λονδίνου ξεδιπλώνει το ταλέντο του που δεν περιορίζεται μόνο στην παραγωγή ευφάνταστων στένσιλ αλλά και καυστικών πολιτικών σχολιασμών. Το πιο χαρακτηριστικό πρόσφατο έργο του ήταν ζωγραφισμένο πάνω σε μια γέφυρα λίγο πριν από τον πόλεμο του Ιράκ: ένα ελικόπτερο απάτσι -σαν και αυτά που βλέπαμε κάθε βράδυ στα τηλεοπτικά πλάνα- με μια τεράστια ροζ κορδέλα στον έλικά του, δεκάδες στρατιώτες με αστεία πρόσωπα και η ειρωνική επιγραφή «Have a nice day». O Μπάνκσι έχει γίνει ένας μικρός λαϊκός ήρωας στη βρετανική πρωτεύουσα. Οι άλλοι καλλιτέχνες που κάνουν γκράφιτι δεν σκεπάζουν ποτέ τα σχέδιά του, ενώ οι δημοτικές αρχές δείχνουν μεγάλη ανοχή και φροντίζουν να μην τα σβήσουν τα ειδικά συνεργεία. Οι θαυμαστές του κάνουν βόλτες για να ανακαλύψουν τις καινούργιες δουλειές του. Το μουσικό σχήμα «Blur» αποφάσισε να του αναθέσει να φτιάξει το εξώφυλλο του τελευταίου τους cd με τίτλο «Think Tank». O ίδιος πιστεύει βαθύτατα ότι οι παρεμβάσεις του στην πόλη έχουν νόημα και γι’ αυτό κρατά την ταυτότητά του κρυφή. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι είναι γύρω στα 30 και ξεκίνησε την παράνομη καριέρα του στα 14 του χρόνια. H ζωή του δεν ήταν ιδιαίτερα εύκολη, αφού πέρασε την εφηβεία του ανάμεσα στο σχολείο και τη φυλακή στο Μπρίστολ.
Καυστικός και ανώνυμος
Ο μυστηριώδης καλλιτέχνης δεν είναι διατεθειμένος να αποκαλυφθεί. Σε αντίθεση με τον Ζαν – Μισέλ Μπασκιά και τον Κιθ Χάρινγκ που στη δεκαετία του ’80 έγιναν φίλοι με τον Αντι Γουόρχολ και πουλούσαν τα γκράφιτι τους σε εξωφρενικές τιμές, ο Μπάνκσι θεωρεί ότι τα έργα του χάνουν την αξία τους αν φύγουν από το μέρος του γεννήθηκαν. «O τοίχος είναι ένα από τα καλύτερα μέρη για να διαφημιστείς», τονίζει στις ιστοσελίδες του.
Ολα αυτά τα χρόνια οι θαυμαστές του τον πίεζαν να κάνει μια επίσημη έκθεση. Εκείνος τους απαντούσε -διαδικτυακά πάντα- «ευχαριστώ για την υπομονή σας» και πριν από λίγο καιρό αποφάσισε να κάνει το τολμηρό βήμα. Σε μια αποθήκη του λαϊκού Χάκνεϊ εξέθεσε μια σειρά έργων. Το ανακοίνωσε δημόσια μόνο αφού η εγκατάστασή τους είχε ολοκληρωθεί και εκείνος είχε απομακρυνθεί από το κτίριο. Αλλωστε, η αστυνομία τού την έχει στημένη όχι μόνο επειδή «λερώνει» τους τοίχους αλλά και για τα «ευγενικά» σχόλιά του προς τους αξιωματικούς της. Αυτός ήταν ίσως ένας από τους λόγους που η έκθεση έκλεισε πριν καλά καλά ανοίξει. H επίσημη δικαιολογία ήταν πάντως ότι ο καλλιτέχνης είχε βάψει με γκράφιτι μια σειρά από ζώα -χοίρους, βόδια κ.ά.- τα οποία δυσφορούσαν και έπρεπε να μεταφερθούν πίσω στη φάρμα τους. Ανάμεσα στα -άψυχα- εκθέματα υπήρχε και ένα στένσιλ του Ιησού Χριστού με μια βόμβα στο στήθος και τη δική του εκδοχή του «Σκεπτόμενου» του Ροντέν.