Το 2003 ήταν ένα έτος ελαστικό, ένα έτος τραμπολίνο. Λέξεις βαριές έπεσαν πάνω του, βροχή από λέξεις, που αναπήδησαν χωρίς να αφήσουν ίχνη. Ας κάνουμε λοιπόν μια αναδρομή όχι στα πρόσωπα και στα γεγονότα της χρονιάς, αλλά στις λέξεις-πρωταγωνίστριες της μιας χρήσεως, στις λέξεις που κυριάρχησαν για μερικά τέρμινα στις καθημερινές συζητήσεις και ύστερα τις πήρε το ποτάμι.
Προληπτικός πόλεμος, όπλα μαζικής καταστροφής, επιθεωρητές του OHE, ενσωματωμένοι δημοσιογράφοι, Τίγρης και Ευφράτης, υπουργείο Πετρελαίου, Επιχείρηση Ιρακινή Ελευθερία. Ετος του εισαγγελέα, έτος της πληρωμής. Προ-ολυμπιακό έτος. Προ-εφηβεία ή προ-γηρατειά; Παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, προδιαδοχή, τετραετία υψηλού ρίσκου. Απολύσεις, οι άνεργες κόμισσες της φάμπρικας, Σίσερ – Πάλκο, Ιππόκαμπος, Στρατώνι Χαλκιδικής, ΟΑΕΔ. Υπάρχει και η φωτεινή πλευρά της Σελήνης, λένε κάποιοι και εξακοντίζουν μια εκτυφλωτική δέσμη από ρόδινες λέξεις. Μερική απασχόληση, στέγαστρο Καλατράβα, Αττική Οδός μετά διοδίων, Παρατηρητήριο Τιμών, αποκλιμάκωση τιμών, το ασυμβίβαστο, το απόλυτο ασυμβίβαστο, «Ξέρω τι ζητάω», αδιάθετα κέρδη και λαμπερά ονόματα.
Η τράπουλα με τα 54 χαρτιά. Ενα τσαντήρι στο βόρειο Ιράκ, απέξω μια πρόχειρη ταμπέλα γράφει «Πρόχειρο Νεκροτομείο», μέσα τα μακιγιαρισμένα πτώματα των δύο γιων του Σαντάμ. Κρύβεις τα μάτια του παιδιού να μην κοιτάξει. Διάλογος στον Κάτω Κόσμο: «Τι ήσουν στην αληθινή ζωή;», «Ημουν ο πορφυρός ο άσος, ήσουν ο μαύρος ο βαλές».
Η ζωή συνεχίζεται. Σε ένα συνέδριο για τις επιπτώσεις των κινητών, κάποιοι μιλούν για «σύνδρομο υπέρχρησης», για παιδικά χεράκια που κατσιάζουν όπως τα δάχτυλα των γέρων που πάσχουν από αρθρίτιδα. Λόγια του κόσμου, μωρό μου, μην ακούς, άκου τη Σερτάμπ, νιώσε τον παλμό, το όραμα της Γιουροβίζιον: «Every Way That I Can». Ολο το καλοκαίρι στα Καλύβια της Αττικής, στο κάστρο της Μεθώνης, στο νυχτερινό Μπουρνάζι, από το ραδιοφωνάκι του περιπτερά, από το ηχοσύστημα του καρπουζά και του πλαστικοκαρεκλά ξεχύνονταν διηπειρωτικοί καημοί και τσιφτετέλια. Με τις πρώτες σταγόνες της βροχής, σκοτώθηκε ο ευρω-σεβντάς και τώρα άλλα, αποκλειστικώς εγχώρια αστέρια μάς τραγουδούν. Αντίο Σερτάμπ, καλημέρα Πεγκυζήνα, καλημέρα Νινοσκέτε, καλημέρα Καλιφόρνια, που λέει και ο Κόναν ο Βάρβαρος.
Το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής (short attentiospan) δεν ισχύει μόνο για τα υπερκινητικά, τα ανικανοποίητα παιδιά, αλλά για μια ολόκληρη σαστισμένη κοινωνία. Καθημερινά συντάσσονται πρωτόκολλα κατεδάφισης της πρόσφατης μνήμης και το χειμέριο κύμα καταπίνει το εαρινό.
Συναινετικός κανιβαλισμός. O όρος ακούστηκε ξανά στη μακάβρια δίκη για το μακάβριο γεύμα μετά φόνου δύο κομπιουτεράδων στο Κάσελ της Γερμανίας. Ακραίο το φαινόμενο, αλλά διόλου ακραίο το περιεχόμενο αυτών των δύο λέξεων που θα ταίριαζε σε πολλές όψεις του 2003. Και όμως, αυτή η προ-δίσεκτη χρονιά αφήνει ένα πιστωτικό υπόλοιπο, μια υπόσχεση αντίστασης και ελπίδας, που δεν είναι άλλη από τις πεζές λέξεις «Οχι στον πόλεμο», που ειπώθηκαν από εκατομμύρια εφηβικά και νεανικά χείλη σε εκατοντάδες πόλεις σε όλον τον κόσμο. Αυτό το ηττημένο τραγούδι είναι η μοναδική θετική κληρονομιά του περασμένου χρόνου, αυτό το υπόλοιπο μεταφέρεται στη χρονιά που ήρθε.