H Sophie Calle, μία από τις πιο διάσημες σύγχρονες Γαλλίδες καλλιτέχνιδες και αναμφισβήτητα επίλεκτη τόσο του παρισινού Τύπου όσο και του αντίστοιχου καλλιτεχνικού χώρου, εκθέτει αυτό το διάστημα στον πέμπτο όροφο του Μπομπούρ. Την εβδομάδα των εγκαινίων (19/11), το πορτρέτο της είχε γίνει το εξώφυλλο φετίχ των σημαντικότερων καλλιτεχνικών περιοδικών και πολιτιστικών ενθέτων του Παρισιού, από το Art Press και το Beaux Arts magazine, μέχρι το εβδομαδιαίο Αdeτης Monde. Στην πρόσοψη του Κέντρου Πομπιντού δεσπόζει ακόμα. Πριν από δύο χρόνια, στην πρώτη «Λευκή νύχτα» της γαλλικής πρωτεύουσας (5 με 6/10/02), όταν δεκάδες χιλιάδες Παριζιάνοι στήνονταν ουρές για να παρακολουθήσουν τα δρώμενα (εκθέσεις, συναυλίες κ.ά.) αυτής της ιδιαίτερης νύχτας στην πόλη, στην Sophie Calle είχε δοθεί το λαμπερότερο: ένα μεγάλο κρεβάτι στην κορυφή του πύργου του Αϊφελ όπου υποδεχόταν όσους επιθυμούσαν να της διηγηθούν μια ιστορία για να μην αποκοιμηθεί…
Τυχαίες συναντήσεις
Το έργο της Sophie Calle αποτελείται από σκηνοθετημένες ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστεί συνήθως η ίδια, εμπλέκοντας κάποιον ή κάποιους άλλους, γνωστούς της ή συχνότερα αγνώστους, τους οποίους επιλέγει ερήμην τους για να «παίξουν» μαζί της. Υλικό της, τυχαίες συναντήσεις, επαφές, συναισθηματικές καταστάσεις, εξομολογήσεις και προσωπικές ιστορίες. Αλλοτε πραγματικών γεγονότων της ζωής της κι άλλοτε εντελώς σκηνοθετημένων καταστάσεων. Στις πολυάριθμες εκθέσεις της των τελευταίων είκοσι χρόνων, εκθέτει το αποτύπωμά τους, μια ενορχήστρωση εικόνων (φωτογραφίες, βίντεο), κάποιες φορές αντικειμένων και κυρίως κειμένων. Διηγείται η ίδια, σε πρώτο πρόσωπο με μια σχεδόν αφελή απλότητα, εξαιρετικά όμως αισθητικοποιημένη.
«Οι κοιμώμενοι»
Για το πρώτο της έργο με τίτλο «Οι Κοιμώμενοι» (1979), είχε καλέσει 29 άτομα, φίλους και αγνώστους, να κοιμηθούν διαδοχικά στο κρεβάτι της για οκτώ ώρες ο καθένας. Ενώ κοιμόντουσαν και της μιλούσαν τραβούσε φωτογραφίες και κατέγραφε τις συμπεριφορές τους. Ενα χρόνο μετά αποφάσισε να ακολουθήσει έναν άγνωστο στους δρόμους της Βενετίας για δεκαπέντε μέρες, έπειτα προσέλαβε ένα ντετέκτιβ να την παρακολουθήσει, έπιασε δουλειά σαν καθαρίστρια σε ξενοδοχείο της Βενετίας για να καταγράψει τα ίχνη των ταξιδιωτών, έκανε στριπτίζ στην Πιγκάλ, στήθηκε στους δρόμους της Νέας Υόρκης μοιράζοντας χαμόγελα. Στα 1994, ο Πολ Οστερ τής έστειλε ένα αντίτυπο του μυθιστορήματός του «Λεβιάθαν», όπου είχε εμπνευστεί από την ίδια και τις δράσεις της. H Σόφι Καλ δεν θα διστάσει να μιμηθεί στην πραγματική της ζωή την ηρωίδα του μυθιστορήματος αλλά και να προτείνει στον συγγραφέα να γίνει η «ηρωίδα» του, υπακούοντας τις οδηγίες του για έναν ολόκληρο χρόνο.
Η Μπενεντίκτ
«Επιστρέφετε συχνά στην έκθεση σας»; τη ρωτάω. Οχι, δεν έρχεται συχνά, επιμένει, είναι η δεύτερη φορά. Αναζητούσε ένα πρόσωπο που εξαφανίστηκε, την Μπενεντίκτ, νεαρή φύλακα στις αίθουσες του Μπομπούρ και θαυμάστριά της, εξαφανισμένη μυστηριωδώς έπειτα από μια πυρκαγιά στο παρισινό της στούντιο. H Μπενεντίκτ μπήκε στη ζωή της Σοφί Καλ κι εκείνη της αφιέρωσε ένα μέρος της έκθεσης, αποτελούμενο από φωτογραφίες του καμένου στούντιο και της ιδίας, από φιλμ που βρήκε στο πάτωμα.
– Γιατί ενδιαφέρεστε για την προσωπική ζωή των ανθρώπων;
– Δεν ξέρω. Εσεις γιατί είσαστε εδώ;
Η Γαλλίδα καλλιτέχνις Sophie Calle (Σοφί Καλ) εκθέτει στο Μπομπούρ ώς 15/3/04.