Μια ολοσέλιδη διαφήμιση εμφανίστηκε προ ημερών στις εφημερίδες: «το έξυπνο παπούτσι είναι εδώ!» Σε επιλεγεμένα καταστήματα διατίθεται ένα νέο προϊόν μιας πολυεθνικής εταιρείας, ένα αθλητικό παπούτσι παρέχει αντικραδασμική προστασία ανάλογα με την ταχύτητά του δρομέα και την ιδιομορφία του εδάφους. Διαθέτει σένσορα που εκτελεί 1.000 υπολογισμούς το δευτερόλεπτο· ηλεκτρονικό επεξεργαστή ικανό για 10.000 υπολογισμούς το δευτερόλεπτο και «μηχανικό καλωδιακό σύστημα» που εκτελεί 6.000 περιστροφές το λεπτό. «Αισθάνεται, αντιλαμβάνεται, προσαρμόζεται». Ολα τα μυστικά της στέγης Καλατράβα και της γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου στα πόδια μας! Η τιμή, 250 ευρώ, είναι τσουχτερή αλλά όχι εξωφρενική σε σύγκριση με τα όσα υπόσχεται αυτό το προϊόν που θα μας μετατρέψει όχι σε παπουτσωμένους, αλλά σε adidωμένους γάτους. Ισως ο Στίβενσον, αν ζούσε σήμερα, να μην έγραφε το «Πνεύμα του μπουκαλιού», αλλά το «Πνεύμα του παπουτσιού», που θα ‘ταν φυλακισμένο μες στην περίτεχνη σόλα, όπως το τζίνι στο λυχνάρι του Αλαντίν, περιμένοντας κάποιον να το λυτρώσει.
Το περπάτημα έχει γίνει εξωτική δραστηριότητα του ελεύθερου χρόνου. Καβάλα πάμε στη δουλειά, καβάλα προσκυνάμε – και αν θέλουμε να τρέξουμε θα πρέπει να δαπανήσουμε χρήμα και χρόνο. Οσο πιο εχθρική απέναντι στους πεζούς γίνεται η πόλη, τόσο πιο φιλικά (και ακριβά) γίνονται τα εξαρτήματα και οι υπηρεσίες που μας προσφέρουν ό,τι ο τρόπος ζωής στην πόλη μάς στερεί: το τρέξιμο, το λαχάνιασμα, τον κρύο αέρα στο πρόσωπό μας.
Μήπως είμαστε κρυφολουδίτες; Αντι-γκατζετάκηδες; Κάθε άλλο. Καλύτερα τα εφτάσολα αθλητικά παπούτσια, που πυρπολούν εφηβικά όνειρα σε όλο τον κόσμο, παρά η νοσταλγία για τη δήθεν αθωότητα της ελβιέλας. Είδος πολυτελείας δεν είναι τα παπούτσια με δείκτη νοημοσύνης, αλλά ο ελεύθερος χρόνος και το ελεύθερο έδαφος. Τα έξυπνα παπούτσια, επώνυμα και μη, απλώς ξεγελούν την πείνα μας για χώμα, για γη και ελευθερία, υπογραμμίζουν ένα άλλο είδος φτώχειας.
Η τεχνολογία τροφοδοτεί τους μύθους της εποχής μας – και κάθε εποχής. Ο μοναχικός κύριος που ξύνει ένα λάχανο στο πεζοδρόμιο στα Χαυτεία, περιμένοντας να μαζευτούν πελάτες γύρω από τον πάγκο του, είναι ο μικρός μάγος των φτωχών που το βράδυ θα χαρίσουν στη γυναίκα τους το θαυμαστό εργαλείο του ενός ευρώ (τον πολυτρίφτη ή το «λουκουμάκ») – μια που δεν μπορούν να αποκτήσουν τα παπούτσια των 250 ευρώ και να πετάξουν. Ισως σε λίγα τέρμινα να αγοράσουν για τα παιδιά τους έξυπνες και πειστικές «μαϊμούδες», όπως συνέβη με τα παπούτσια του Τζόρνταν με τις θρυλικές αεροβαλβίδες, που ήταν το παγκόσμο νεανικό φετίχ μέχρι που οι απομιμήσεις τους κατέκλυσαν την αγορά.
Νυχτώνει. Τα παπούτσια αναπαύονται, αλλά δεν ησυχάζουν. Μύρισαν την άνοιξη και ονειρεύονται τα ψηλά βουνά αλλά και την πόλη που τη διασχίζεις περπατώντας ή τρέχοντας σαν τη σαΐτα, αψηφώντας κούραση, φανάρια και φορτία. Τρελαμένα, ξεσπούν σε ποδοβολητά, λακτίσματα, κραυγές, διεκδικούν τη ζωή που δεν έζησαν κλεισμένα στο κουτί, περίπου όπως και οι κάτοχοί τους, όπως όλοι εμείς που ξοδευόμαστε σε ένα ξέφρενο επί τόπου τροχάδην και συχνά λιώνουμε πιο γρήγορα από τα παπούτσια τους.