Διδάσκεται η τζαζ και ο αυτοσχεδιασμός; Αν και οι συζητήσεις γύρω απο το θέμα έχουν εξαντληθεί στη διεθνή μουσική σκηνή, στην Ελλάδα το ερώτημα παραμένει. Την απάντηση δίνει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το οποίο εδώ και εννέα χρόνια τρέχει για να καλύψει το κενό της χώρας με τη δημιουργία ενός πλήρους προγράμματος σπουδών και με τη δυνατότητα επέκτασής του σε μεταπτυχιακό επίπεδο.
Νέοι διδάσκοντες
Το τμήμα στελεχώνουν νέοι επιστήμονες και καλλιτέχνες, στηρίζοντας το εκπαιδευτικό και καλλιτεχνικό πρόγραμμα με σεμινάρια και συναυλίες. Στην ολιγομελή ομάδα των διδασκόντων προστίθεται φέτος και η Αμερικανίδα τραγουδίστρια της τζαζ Κάτσι Καρτράιτ, μια συνεργασία του τμήματος μουσικών σπουδών του Ιόνιου Πανεπιστημίου με το ίδρυμα υποτροφιών Φουλμπράιτ.
Το Ιόνιο επέλεξε την Καρτράιτ μετά την απόφασή του να εισαγάγει, από την ερχόμενη ακαδημαϊκή χρονιά μαθήματα τζαζ, φωνητικής τεχνικής και αυτοσχεδιασμού. H K. Καρτράιτ είναι και διδάκτωρ εθνομουσικολογίας, καθηγήτρια στο Hunter college/City University της Νεας Υόρκης και Fullbright Senior Specialist, πρόεδρος του προγράμματος Sisters in jazz και δραστήριο μέλος διεθνών οργανισμών, όπως το IAJE (International Association of Schoolls of jazz).
Γεύση από τη διδασκαλία της πήραν οι νέοι μουσικοί (Ελληνες και ξένοι) τον περασμένο Ιούλιο στη Θερινή Ακαδημία Τζαζ που οργάνωσε στην Κέρκυρα ο επίκουρος καθηγητής του Ιόνιου Πανεπιστημίου, Δήμος Δημητριάδης (σαξόφωνο), υπεύθυνος του προγράμματος σπουδών τζαζ. Τα μαθήματα την ερχόμενη ακαδημαϊκή χρονιά θα έχουν τη μορφή σεμιναρίων, θα γίνουν Νοέμβριο και Μάιο και θα είναι ανοιχτά επίσης και σε μικρό αριθμό μουσικών, εκτός πανεπιστημίου. «Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο με την επιλογή της Κάτσι Καρτράιτ και τη συνεργασία με το ίδρυμα Fulbright έχει στόχο την οργάνωση του πρώτου προγράμματος σπουδών τραγουδιού τζαζ στην Ελλάδα σε υψηλότερο δυνατόν ακαδημαϊκό επίπεδο», σημειώνει ο κ. Δημητριάδης.
Οι προσπάθειες για την οργάνωση του τομέα της τζαζ από το 1996 απέδωσε καρπούς. Μεταξύ αυτών είναι η δημιουργία του Ionian jazz Ensemple με δεκάδες συναυλίες ανά την Ελλάδα και την κυκλοφορία του ομώνυμου δίσκου του από το jazz&τζαζ και η δημιουργία του Συνόλου Ελεύθερου Αυτοσχεδιασμού. Σήμερα, το πρόγραμμα έχει ολοκληρωθεί και οι πρώτοι πτυχιούχοι με κατεύθυνση τη, μουσική εκτέλεση -τζαζ θα αποφοιτήσουν σε ένα – δυο χρονια. O μεταπτυχιακός κύκλος σπουδών, που θα λειτουργήσει σύντομα, θα περιλαμβάνει και την ειδίκευση της τζαζ.
Εντυπωσιακό αποτέλεσμα
«Τα αποτελέσματα για ένα τμήμα που λειτουργεί εννέα μόλις χρόνια είναι εντυπωσιακά», εκτιμά ο κ. Δημητριάδης. Αρκεί να ληφθεί υπ’ όψιν οτι η μετάβαση απο τη μουσική τεχνη του «δρόμου» σε μια μουσική που «σπουδάζεται» ξεκίνησε το 1950 για να ολοκληρωθεί στις δεκαετίες του ’80 και του ’90.
Σήμερα το 90% των νέων μουσικών της τζαζ έχει εκπαιδευτεί σε κάποια σχολή πανεπιστημιακού επιπέδου, ενώ τόσο στην Αμερική και στην Ευρώπη όσο και στα Βαλκάνια και την Τουρκία δεν υπάρχει μουσικό ίδρυμα χωρίς τμήμα τζαζ.
Σημαντικό πλεονέκτημα του Ιόνιου Πανεπιστημίου σε σχέση με τις παραδοσιακές μουσικές ακαδημίες είναι ότι η σχολή είναι νέα, με ταλαντούχους διδάσκοντες και δραστήριους μουσικούς.
Οι ιστορικές σχολές στον κόσμο, παρατηρεί ο κ. Δημητριάδης, λειτουργώντας κάτω από το βάρος μιας μακράς συντηρητικής παράδοσης δημιουργούν ένα αυστηρό εκπαιδευτικό περιβάλλον «ορθόδοξης» διδασκαλίας της τζαζ που σημαίνει προσήλωση στη «μοντέρνα τζαζ» (1945-60) και απουσία προβληματισμού για την πολυμορφία και το μέλλον της. Αντίθετα, στο Ιόνιο, το ανθρώπινο μέγεθος της σχολής δίνει τη δυνατότητα καθημερινής επικοινωνίας, ελεύθερης επαφής και ανάμιξης διαφορετικών μουσικών κόσμων. Εκείι συνυπαρχουν η αυθόρμητη δημιουργία με την ιστορική ερμηνεία και την επιστημονική έρευνα, οι σύγχρονες καλλιτεχνικές τάσεις, η τζαζ και η ηλεκτρονική τεχνολογία δίπλα στη θρησκευτική μουσική της Επτανησιακής Σχολής, αλλά και του Γιάννη Χρήστου».