Δείγμα μιας δουλειάς από τις λιγότερο θεαματικές, «η οποία συντελείται αθόρυβα» στο Μουσείο Μπενάκη, είναι μια έκδοση που κυκλοφόρησε λίγο πριν από τις γιορτές: «Ανδρέας Μουστοξύδης – Αιμίλιος Τυπάλδος. Αλληλογραφία (1822-1860)». Την έρευνα και την επιστημονική επιμέλεια υπογράφει ο ιστορικός Δημήτρης Αρβανιτάκης, από τους νεότερους αλλά βασικούς συνεργάτες του Μουσείου Μπενάκη.
Η έκδοση περιλαμβάνει 550 ιταλόγλωσσες επιστολές μεταξύ του Κερκυραίου ιστοριογράφου, φιλολόγου και πολιτικού Ανδρέα Μουστοξύδη (1785-1860) και του κεφαλονίτικης καταγωγής λόγιου Αιμίλιου Τυπάλδου (1798-1878). Δύο άνθρωποι που έζησαν και έδρασαν μέσα σε «μια μπερδεμένη γεωγραφία ανθρώπων και τόπων», όπως γράφει στην εισαγωγή του ο Δ. Αρβανιτάκης.
«Η έκδοση της αλληλογραφίας του Ανδρέα Μουστοξύδη με τον Αιμίλιο Τυπάλδο μού δίνει την ευκαιρία να τολμήσω να πω για μια ακόμη φορά ότι: ο βαθμός πολιτισμού μιας χώρας δεν μετριέται από τα κληροδοτήματα του παρελθόντος, αλλά από τον σεβασμό που δείχνουν οι κληρονόμοι προς τα έργα και τις ημέρες του παρελθόντος», γράφει ο μελετητής Κώστας Στάικος. Μέλημα του Μουσείου Μπενάκη, με τη διάσωση, τη συγκέντρωση και την ταξινόμηση όλο και περισσότερων αρχείων τα τελευταία χρόνια (τελευταίο απόκτημα το αρχείο του εργατικού στελέχους Σταύρου Καλλέργη) είναι η ανασύσταση της ιστορίας του νέου ελληνισμού.
Η αλληλογραφία Μουστοξύδη – Τυπάλδου φωτίζει σημαντικές πτυχές του πολιτικού βίου της Ιταλίας και της Ελλάδας (κυρίως των Επτανήσων), ζητήματα προσωπογραφίας και θέματα ιστορίας, φιλολογίας, αρχαιολογίας κ.λπ. Εζησαν, και οι δύο σε μια εποχή που διαμορφώνονταν οι εθνικές συνειδήσεις και δημιουργούνταν τα εθνικά κράτη. O Ανδρέας Μουστοξύδης ανέπτυξε πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της ελληνικής κοινότητας της Βενετίας και μετείχε σε εκδοτικές προσπάθειες για τη διάδοση των ελληνικών κειμένων. O Αιμίλιος Τυπάλδος έζησε επίσης στη Βενετία και με τη δράση του σημάδεψε την πνευματική ζωή της πόλης.
Ο Δημήτρης Αρβανιτάκης στην εκτενέστατη εισαγωγή του επιχειρεί να φωτίσει τις δύο προσωπικότητες, το περίγραμμα ζωής τους, τα πάθη και τα ενδιαφέροντά τους. Αφιερώνει το βιβλίο του «στο Χρόνο που σκοτεινιάζει τις Μορφές». Με το εκδοτικό εγχείρημα που επιμελήθηκε φροντίζει για το αντίθετο ακριβώς: να μη σκοτεινιάσουν οι σημαντικές και πρωτοπόρες μορφές μιας εποχής που συνέβαλαν στη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους.