Αντηχησεις

3' 2" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

H τελευταία μόδα στην ένδυση και στη διακόσμηση είναι τα καταστήματα που απευθύνονται ταυτοχρόνως σε μητέρες και κόρες. Στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ολλανδία ο συγκερασμός εμπορικών σκοπιμοτήτων τείνει σε αυτό το νέο, φιλόδοξο, πολλά υποσχόμενο μοντέλο: καταστήματα όπου οι μητέρες «μικραίνουν» -με πολύχρωμες, φλύαρες, κοριτσίστικες τσάντες- και τα κορίτσια «μεγαλώνουν» με πλεχτά λουλούδια-καρφίτσες και πολυέλαιους για το παιδικό τους δωμάτιο. Αυτού του είδους τα καταστήματα παρουσιάζουν με ανάγλυφο τρόπο επιθυμίες που συνήθως βρίσκουμε σε εξειδικευμένα βιβλία ψυχολογίας. Ολες οι αντιμεταθέσεις ρόλων, οι απωθήσεις επιθυμιών βρίσκονται πλέον στα ράφια των μπουτίκ. H κρυφή επιθυμία μιας ωριμότητας χωρίς τις συνέπειες του χρόνου (για τις κόρες), το ανασκάλεμα της κοριτσίστικης ψυχής (για τις μητέρες) πραγματοποιείται εντός των αποδεκτών ορίων της κατανάλωσης. Πληρώνοντας ή απλώς κοιτάζοντας μπορείς να γίνεις, ασφαλέστερα, κάποιος άλλος.

Το κόλπο σε αυτή την περίπτωση είναι η ομορφιά του καλοσχεδιασμένου αντικειμένου. Ενα είδος σχεδόν δόλιας ομορφιάς που υπερβαίνει τη χρησιμότητα. Τι να πρωτοθυμηθώ; Μπρασελέ με αριστοτεχνικά ψεύτικα λουλούδια; Κρεμάστρες από βελούδο; Σβούρες σε σχήμα πύργου; Τα αντικείμενα είναι τόσο εξευγενισμένα, που σε αναγκάζουν να παραδεχτείς ότι ποτέ δεν είχες σκεφτεί πόσες παλιές ιδέες μπορούν να παρουσιαστούν με νέους τρόπους. Μαζί με τα αντικείμενα, τα αξεσουάρ και τα ρούχα παρουσιάζεται, εξίσου εξιδανικευμένα, και η παλιά ιδέα της μητρικής αγάπης η οποία, παρεμπιπτόντως, σήμερα έχει την τιμητική της.

Η γιορτή της μητέρας, ωστόσο, δεν αντέχει αυτό το επιτηδευμένα όμορφο περίβλημα – ούτε σήμερα ούτε ποτέ. O μητρικός ρόλος σχετιζόταν ανέκαθεν με λάθη, λάθη αναπότρεπτα κι άλλα που μπορείς να αποφύγεις, αλλά πάντως λάθη. Παλιά το σφάλμα ήταν οι πολλές αγκαλιές που κακομάθαιναν, όπως θεωρούσαν, τα παιδιά. Σήμερα το λάθος είναι η παραμικρή εξασθένηση ενδιαφέροντος – ο φόβος ότι το παιδί δεν παίρνει διαρκώς αγάπη. Ετσι ο μητρικός ρόλος είναι σε κάθε εποχή βαθμολογητέο επίτευγμα. Στον ρόλο βαθμολογητή, τα σχετικά εγχειρίδια που παρουσιάζουν μεθόδους αγάπης σύμφωνα με το πνεύμα της εποχής (παλιά έλεγαν, άσε το παιδί να κλάψει και θα κοιμηθεί, σήμερα λένε μην το αφήσεις ποτέ να κλάψει προκειμένου να κοιμηθεί). Τα βιβλία αυθαιρετούν περισσότερο από τις γιαγιάδες, τις φίλες, τις μεγάλες αδερφές. Στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζουν έναν κόσμο που θυμίζει πολύ το περιβάλλον των μπουτίκ με τα ωραία αντικείμενα. Τα απρόβλεπτα προβλέπονται, τα άσχημα ομορφαίνουν, τα δύσκολα αντιμετωπίζονται με στρατηγική.

Η γιορτή της μητέρας είναι χρήσιμη κυρίως ως αντίστιξη σε αυτό το σύμπαν συμβουλευτικής. Ποτέ άλλοτε δεν υπήρχαν τόσο διαφορετικές θεωρίες και τόσο μεγάλη σύγχυση ρόλων. Μετά την άποψη της Σιμόν ντε Μποβουάρ («καμιά γυναίκα δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται να μένει στο σπίτι και να μεγαλώνει τα παιδιά της») – την πλέον ακραία απάντηση στους επικριτές της εργαζόμενης μητέρας, η κατάσταση θεωρήθηκε λίγο-πολύ δεδομένη. Οι μητέρες θα έπρεπε να κάνουν ταυτόχρονα τα πάντα και με επιτυχία, έτσι ώστε να προσλαμβάνουν μιαν άλλη γυναίκα που θα κάνει, στη θέση τους, τις πιο ταπεινές δουλειές. Κατά περίεργο τρόπο η επιτυχία συνδυάζεται πλέον αποκλειστικά με την οικονομική άνεση, και πάντως όχι με την ισορροπημένη οικογενειακή ζωή. H καριέρα -για τις γυναίκες και για τους άντρες- θεωρείται συχνά απείρως πιο σημαντική από την οικογενειακή ευτυχία.

Η απάντηση στην προεξάρχουσα γλώσσα του χρήματος έρχεται από την ψυχοθεραπεύτρια Σου Γκέρχαρντ, που αγωνιζόταν στα νιάτα της για παιδικούς σταθμούς που θα λειτουργούσαν σε 24ωρη βάση. Στην πορεία συνειδητοποίησε ότι η επιθυμία της να απελευθερώσει τις γυναίκες ωφέλησε κυρίως τους εργοδότες τους. Σήμερα προτείνει στους γονείς, ανεξαρτήτως φύλου: «Δεν νομίζω πως είναι τρομερό να ζητήσει κανείς σ’ ένα γονιό να είναι λίγο πιο φτωχός για τα πρώτα δύο έως πέντε χρόνια της ζωής ενός παιδιού». Τέτοιου είδους γονείς δεν μπορούν να ξοδέψουν χρήματα στα καταστήματα για τις μητέρες και τις κόρες, αλλά έχουν -πιθανότατα- λιγότερες ανικανοποίητες επιθυμίες που καλύπτονται παροδικά με αγορές όμορφων αντικειμένων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή