Το φθινόπωρο του 1999, σε συνέντευξή του στην κυριακάτικη «K», ο Πέτρος Τατσόπουλος είχε για πρώτη φορά μιλήσει δημοσίως για το τραυματικό γεγονός της ανακάλυψης της υιοθεσίας του. Ηταν 20 ετών και κάπου εκεί, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ξεκίνησε την αναζήτηση της πραγματικής του μητέρας (μια αναλφάβητη γυναίκα που δεν ήξερε ποιος ήταν ο πατέρας του) και των ετεροθαλών αδελφών του, τα οποία εντόπισε σε ιδρύματα. Ανακάλυψε ακόμα ότι είχε περάσει τα πρώτα τέσσερα χρόνια της ζωής του στο ΠΙΚΠΑ, χωρίς όμως να έχει καμία ανάμνηση από την περίοδο εκείνη. Τελικά, μόλις πριν από δύο χρόνια αποφάσισε να αφηγηθεί την προσωπική του περιπέτεια σε βιβλίο, το οποίο ολοκληρώθηκε και θα κυκλοφορήσει προσεχώς από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Τίτλος του «H καλωσύνη των ξένων».
Αφήγηση – ρεπορτάζ
«Το βιβλίο είναι εκείνη η συνέντευξη της «Καθημερινής» σε τριακόσιες σελίδες», λέει σήμερα στην «K». Ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτό: με αφετηρία το ιστορικό της υιοθεσίας του ο Π. Τατσόπουλος ξεκινά αλλεπάλληλες διαδρομές στον χρόνο και την Ιστορία, θίγοντας παράλληλα το επίκαιρο ζήτημα της παράνομης εμπορίας βρεφών. «Πρόκειται για ένα υβριδικό είδος αφήγησης», λέει ο ίδιος. «Περιλαμβάνει την αυτοβιογραφία, το ρεπορτάζ, τη μαρτυρία, την έρευνα. H αφήγηση είναι σε πρώτο πρόσωπο, αφορά τη δική μου υιοθεσία, αλλά έχει μια ελευθερία συνειρμού για να συνδυαστεί με δεκάδες άλλα πράγματα: τον Εμφύλιο και το λεγόμενο «παιδομάζωμα», το τσουνάμι της Ινδονησίας, τα άπορα ορφανά της σύγχρονης Ονδούρας, την οποία επισκέφθηκα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα κ.ά.».
Το βιβλίο περιλαμβάνει ακόμα τις μαρτυρίες των ετεροθαλών αδελφών του συγγραφέα που έως τα 18 τους ζούσαν στο Αμαλιείο Ορφανοτροφείο, στο Μαρούσι, «μια μετεξέλιξη των παιδουπόλεων της Φρειδερίκης».
Η συζήτηση στρέφεται στα ζοφερά χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου. «Είναι γνωστό ότι το 1948 η ελληνική κυβέρνηση έκανε προσφυγή στον OHE με αφορμή το «παιδομάζωμα εκ μέρους των συμμοριτών». Υπάρχει όμως και μια ολόκληρη φιλολογία σχετικά με παράνομο εμπόριο βρεφών στο οποίο συμμετείχε το κράτος της εποχής. Περίπου 8-10.000 Ελληνόπουλα στάλθηκαν στην Αμερική, σε οικογένειες Ελληνοαμερικανών χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους. Είχε βγει ένα βασιλικό διάταγμα σύμφωνα με το οποίο οι εχθροί του έθνους στερούνται δικαιωμάτων κηδεμονίας. Αρα, αν είχες συλληφθεί ως κομμουνιστής μπορούσαν να σου πάρουν το παιδί και να το κάνουν ό,τι θέλουν».
Ειρωνικός τίτλος
Ο τίτλος του βιβλίου, «H καλωσύνη των ξένων», λέει ο Π. Τατσόπουλος, είναι ειρωνικός. «Είναι παρμένος από τη φράση της Μπλανς Ντιμπουά «Πάντα βασιζόμουν στην καλωσύνη των ξένων» τη στιγμή που ένας άγνωστος την οδηγεί στο φρενοκομείο. Ανάλογα, όταν είσαι παιδί, μόνο σε αυτήν την «καλωσύνη των ξένων» μπορείς να βασιστείς. Ισως όμως οι προθέσεις των άλλων να μην είναι τόσο καλές: ίσως κάποιος να θέλει ένα παιδί για το συκώτι του. Το βιβλίο αναφέρεται και σε αυτό το θέμα και περιλαμβάνει ακόμα και τιμολόγια ανθρώπινων οργάνων».
Οπως παραδέχεται και ο ίδιος, το θέμα της υιοθεσίας απέφευγε να το αγγίξει για χρόνια. «Ενιωσα πια ότι ήθελα να το κάνω χωρίς τη “μουτσούνα” της μυθοπλασίας κι επιπλέον, να έχω την ελευθερία να κινούμαι σε διάφορες εποχές και να θίξω διάφορα παραπλήσια ζητήματα. H προσέγγιση ήθελα να είναι όσο το δυνατόν πιο αντι-συναισθηματική. Θα έλεγα επίσης ότι είναι ένα αστείο βιβλίο. Βεβαίως, είναι αστείο, με έναν πολύ οδυνηρό τρόπο».