Πέρασαν τόσοι μήνες από τότε που επισκέφθηκε το Ηρώδειο ο Γιώργος Βουλγαράκης -πέρυσι πριν από την έναρξη του φεστιβάλ-, όταν υποσχέθηκε τη συνέχιση της χρηματοδότησης των έργων στο μνημείο. Εκτοτε, για τα κονδύλια δεν έγινε κουβέντα. Ούτε τώρα, που το υπουργείο Πολιτισμού μοιάζει να διακατέχεται από το προεκλογικό άγχος, όπως μαρτυρούν οι τακτικές ανακοινώσεις για θεσμούς, σχέδια και, βέβαια, διανομή κονδυλίων.
Η γενναιοδωρία του δεν γνωρίζουμε αν περιλαμβάνει και τη μελλοντική στήριξη των έργων στερέωσης, αναστήλωσης και ανάδειξης του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού. Η ανησυχία, πάντως, έκανε την εμφάνισή της σε όσους δουλεύουν γι’ αυτά. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι το Ηρώδειο είναι ένα ζωντανό κύτταρο στην πόλη κάθε καλοκαίρι, αλλά και με μια έντονη επιβάρυνση από τη συνεχόμενη χρήση αυτούς τους μήνες. Εργα στο μνημείο έχουν γίνει, όμως αν σκεφτεί κανείς ότι σε 75 παραστάσεις εντός κι εκτός φεστιβάλ, έχουμε εισροή περίπου 337.500 θεατών, οι συνθήκες δεν είναι ρόδινες για το μνημείο που οικοδομήθηκε το 160-174 μ. Χ. Τα αρχαία μαρμάρινα εδώλια του κάτω διαζώματος του κοίλου έχουν υποστεί σημαντικές φθορές και απαιτούν συνεχή συντήρηση, ενώ στατικά προβλήματα παρουσιάζουν οι υψηλοί τοίχοι του κοίλου στο χώρο των θεατών που επιβάλλουν άμεση αποκατάσταση. Οι αποκολλήσεις -και δεν είναι υπερβολή- είναι ένας εφιάλτης για τους επιστήμονες που ανησυχούν, όσο για το κοινό δεν μπαίνει στη διαδικασία να δει τι φταίει για τις «πληγές» του μνημείου. Η θεραπεία όμως κοστίζει και πάνω απ’ όλα προϋποθέτει συνεχή χρηματοδότηση και φροντίδα.
Θέσεις για 72 θεατές
Το έργο της στερέωσης, συντήρησης και αποκατάστασης του Ηρωδείου που εντάχθηκε στο Γ΄ ΚΠΣ μέσω της Περιφέρειας Αττικής (1.437.000 ευρώ), τελειώνει τον Ιούνιο, όμως η ολοκλήρωση των εργασιών ώς το 2008 απαιτεί άλλα 850.000 ευρώ. Αν εξασφαλιστεί το ποσόν, τα σχέδια προβλέπουν την τοποθέτηση πάνω στις κεκλιμένες θολωτές παρόδους, νέων μαρμάρινων εδωλίων τα οποία θα αποκαταστήσουν τα ελλείποντα θεωρεία του Ωδείου και θα προσθέσουν στο μνημείο 72 διακεκριμένες θέσεις θεατών, πάνω από τις δύο παρόδους!
Εργα σχεδιάζονται και στις δύο ακραίες κλίμακες όπου θα συμπληρωθούν τα ελλείποντα τμήματα της στέψης του αναλήμματος του κοίλου, τα μαρμάρινα στηθαία των κλιμάκων και τα μεταλλικά κιγκλιδώματα από ανοξείδωτο χάλυβα στα σημεία που κρίνεται απαραίτητο. Οταν μάλιστα ολοκληρωθούν αυτά θα διπλασιαστεί ο αριθμός των κλιμάκων κίνησης του κάτω διαζώματος, γεγονός που θα συμβάλει στη διευκόλυνση των θεατών κυρίως μετά το τέλος της παράστασης, όπου παρατηρείται η γνωστή αταξία στην αποχώρηση.
Εκπλήξεις θα υπάρχουν και στην είσοδο του Ηρωδείου. Προβλέπεται, για παράδειγμα, η αναστήλωση της θόλου στην ανατολική είσοδο και η ανάδειξη του έγχρωμου σωζόμενου ψηφιδωτού, το οποίο τώρα έχει επιχωθεί προσωρινά, ενώ σχεδιάζεται και η θεραπεία των υψηλών τοίχων του κοίλου στο χώρο των θεατών που παρουσιάζουν έντονα στατικά προβλήματα και απαιτούν εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης.
Την προηγούμενη τριετία, η Επιστημονική Επιτροπή πραγματοποίησε εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης του Νότιου και των πλευρικών τοίχων της σκηνής, του ανατολικού και δυτικού τόξου της πρόσοψης και μέρους των ετοιμορροπιών του ανατολικού μετωπικού τοίχου. Εγιναν ακόμη συμπληρώσεις των κεκλιμένων οροφών που είχαν καταπέσει με την τοποθέτηση θολιτών από νέο πειραϊκό ακτίτη, έργα σε τμήματα των θόλων, τοποθετήθηκαν τρεις βαθμίδες που φτιάχθηκαν από νέο υλικό το οποίο εντοπίστηκε στον ευρύτερο χώρο του Ηρωδείου ως υπόλειμμα της αναστήλωσης του 1950.
Στη μελέτη των παρόδων που εγκρίθηκε από το ΚΑΣ περιλαμβανόταν η συμπλήρωση των μαρμάρινων θυρωμάτων αλλά και των ειδωλίων, ενώ για την υλοποίηση όλων αυτών έγινε έρευνα ώστε να βρεθεί ο κατάλληλος λίθος. Το καλύτερο υλικό κρίθηκε πως είναι ο πειραϊκός ακτίτης λίθος. Γι’ αυτό εγκαταστάθηκε λατομείο στο προαύλιο του Χατζηκυριάκειου Ορφανοτροφείου ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες του Ηρωδείου και του Διονυσιακού Θεάτρου.
Υπενθυμίζουμε πως όλες οι μελέτες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών, στο πλαίσιο του έργου της Επιστημονικής Επιτροπής Ηρωδείου και της Στοάς Ευμένους του ΤΔΠΕΑΕ, εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ.